Νέο μέτωπο στη μάχη της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό

Παράλληλα με την απόφασή της για το κόστος δανεισμού, η ΕΚΤ πρόκειται να ανακοινώσει πώς σχεδιάζει να χαλαρώσει 5 τρισεκατομμύρια ευρώ ομολόγων που αγοράστηκαν κατά τη διάρκεια προηγούμενων πιέσεων τόνωσης, προσθέτοντας περισσότερη τροφή στις 200 μονάδες βάσης των αυξήσεων επιτοκίων μέχρι σήμερα.

Τα γεράκια στο 25μελές Διοικητικό Συμβούλιο είναι πρόθυμα να ξεκινήσουν τη διαδικασία, που ονομάζεται ποσοτική σύσφιξη. Οι συνάδελφοί τους, οι οποίοι ανησυχούν για μια επικείμενη ύφεση, μπορεί να χρησιμοποιήσουν αυτήν την αποφασιστικότητα ως μοχλό πίεσης για να εξασφαλίσουν πιο μετριοπαθείς κινήσεις επιτοκίων. Οι οικονομολόγοι προβλέπουν βήμα μισής μονάδας την Πέμπτη μετά από αυξήσεις 75 μονάδων βάσης σε κάθε μία από τις δύο τελευταίες συνεδριάσεις.

Δεν θα ήταν ο πρώτος τέτοιος συμβιβασμός. Μόλις τον Ιούλιο, η ΕΚΤ παρουσίασε μια μεγαλύτερη από την αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων, ενώ παρουσίασε ένα νέο εργαλείο για να ηρεμήσει τις αγορές ομολόγων των χρεωμένων χωρών της ευρωζώνης καθώς αποσύρεται η νομισματική βοήθεια.

Το διακύβευμα τώρα είναι μεγαλύτερο. Ενώ ο πληθωρισμός μπορεί να κορυφώνεται, το επιτόκιο καταθέσεων, στο 1,5%, πλησιάζει επίπεδα που κινδυνεύουν να βλάψουν περαιτέρω την εύθραυστη οικονομία. Επιπλέον, το QT είναι αχαρτογράφητο έδαφος τόσο για την ΕΚΤ όσο και για τις ευρωπαϊκές αγορές.

«Τον τελευταίο καιρό, η πιο γερακίσια παράταξη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι λιγότερο έντονη στην επιδίωξη μιας σκληρότερης σύσφιξης», δήλωσε η Birgit Henseler, υπεύθυνη στρατηγικής στην DZ Bank στη Φρανκφούρτη. «Σε αντάλλαγμα για αυτό που είναι πιθανό να είναι μια λιγότερο επιθετική αύξηση των επιτοκίων, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μπορεί κάλλιστα να αποφασίσουν να σταματήσουν την πλήρη επανεπένδυση των ταμειακών ροών στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγοράς Περιουσιακών Στοιχείων με ισχύ από τον Μάρτιο».

Ο Gediminas Simkus της Λιθουανίας και ο Martins Kazaks της Λετονίας, δύο από τα πιο ανοιχτά γεράκια της ΕΚΤ φέτος, άφησαν την πόρτα ανοιχτή για μια μικρότερη κίνηση επιτοκίων, υπονοώντας μια αντιστάθμιση μεταξύ της μείωσης του ισολογισμού και του ρυθμού των αυξήσεων.

Εάν το φάσμα των μέσων διευρυνθεί, "τότε ίσως η αύξηση των επιτοκίων μπορεί να παραιτηθεί κάποια στιγμή", δήλωσε ο Καζάκος τον Νοέμβριο.

Ο Γάλλος Francois Villeroy de Galhau έχει δηλώσει ανοιχτά ότι προτιμά μια αύξηση μισής μονάδας. Ο επικεφαλής οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν έχει σηματοδοτήσει μια παρόμοια άποψη, λέγοντας ότι «πολλά έχουν ήδη γίνει» και ότι «το σημείο εκκίνησης είναι διαφορετικό τώρα».

Μετά τον Δεκέμβριο, οικονομολόγοι που ρωτήθηκαν από το Bloomberg προβλέπουν νέα αύξηση 50 μονάδων βάσης τον Φεβρουάριο - οδηγώντας το επιτόκιο καταθέσεων σε υψηλό 2,5%. Βλέπουν την ΕΚΤ να αρχίζει να ξεφορτώνει ομόλογα στο πλαίσιο του QT το πρώτο τρίμηνο.

Το πώς ακριβώς θα συμβεί αυτό δεν είναι απολύτως σαφές, πέρα από την προτίμηση της ευρείας πλειοψηφίας των αξιωματούχων να επιτραπεί η λήξη του χρέους, αντί να εφαρμοστούν οι οριστικές πωλήσεις. Η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ έχει υποσχεθεί μια «μετρημένη και προβλέψιμη» προσέγγιση.

Αλλά είναι ο ακριβής σχεδιασμός του QT - ιδιαίτερα ο χρόνος και η ταχύτητά του - όπου τα περιθώρια σύγκρουσης είναι μεγαλύτερα. Η εμπειρία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και της Τράπεζας της Αγγλίας προσφέρει μόνο περιορισμένη καθοδήγηση, καθώς η ΕΚΤ χρειάζεται μια στρατηγική που θα λειτουργεί σε ένα μπλοκ 19, σύντομα 20, αποκλινουσών χωρών.

Παρά την πίεση του επικεφαλής της Bundesbank Joachim Nagel να σταματήσει πλήρως τις επανεπενδύσεις του χρέους που ωριμάζει στο πλαίσιο του APP έως τον Μάρτιο, η προσοχή φαίνεται να είναι το σύνθημα.

Ακόμη και ο γεροδεμένος συνάδελφός του Klaas Knot από την Ολλανδία, για παράδειγμα, θέλει μια «πρώιμη αλλά μερική διακοπή των επανεπενδύσεων, για να δοκιμάσει τα νερά πριν βαθμονομήσει τον τελικό ρυθμό της ανατροπής».

Πολλά θα εξαρτηθούν από το πώς η οικονομία αντέχει τη χειμερινή ενεργειακή συμπίεση. Νέες προβλέψεις αυτή την εβδομάδα θα δώσουν ενδείξεις για το πώς μπορούν να αντεπεξέλθουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις. Αλλά η υψηλή αβεβαιότητα που παραμένει μπορεί να κατευνάσει ακόμη και τους πιο σκληρούς υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.

«Πολλές επικρίσεις από τα γεράκια βασίστηκαν στην ποσοτική χαλάρωση», δήλωσε ο Μάρτιν Γουόλμπουργκ, οικονομολόγος της Generali Investments. «Η έναρξη του QT θα αντιμετωπίσει ορισμένες από τις ανησυχίες τους. Θα δώσουν μεγαλύτερη έμφαση σε αυτό και θα υιοθετήσουν μια πιο χαλαρή στάση στα επιτόκια».