Τι αλλάζει στην παραγραφή χρεών προς τον ΕΦΚΑ από το 2026 – Ποιους αφορά

Από την 1η Ιανουαρίου 2026 τίθεται σε ισχύ νέο καθεστώς παραγραφής για τα χρέη προς τον ΕΦΚΑ, με το οποίο ο χρόνος διεκδίκησης των νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών περιορίζεται από τα δέκα στα πέντε έτη. Η μεταβολή αφορά αποκλειστικά οφειλές που θα δημιουργηθούν και θα βεβαιωθούν ως ληξιπρόθεσμες μετά την έναρξη του 2026. Αντίθετα, για χρέη που έχουν γεννηθεί έως και το τέλος του 2025 εξακολουθεί να εφαρμόζεται η δεκαετής παραγραφή.

Η ρύθμιση απορρέει από την εφαρμογή του άρθρου 6 του Ν. 4997/2022 και αναμένεται να επηρεάσει τόσο τον τρόπο με τον οποίο το Δημόσιο οργανώνει την είσπραξη των ασφαλιστικών απαιτήσεων όσο και τις στρατηγικές επιλογές επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών στη διαχείριση των υποχρεώσεών τους.

Στο νέο πλαίσιο η ασφαλιστική διοίκηση καλείται να ενεργοποιεί έγκαιρα τους μηχανισμούς ελέγχου και ενημέρωσης των οφειλετών, προκειμένου να αποφεύγεται η απώλεια απαιτήσεων λόγω παραγραφής. Η πενταετής προθεσμία ισχύει μόνο εφόσον, εντός αυτού του χρονικού διαστήματος, δεν πραγματοποιηθεί καμία ενέργεια αναζήτησης της οφειλής από τον ΕΦΚΑ ή το ΚΕΑΟ. Σε περίπτωση αποστολής ειδοποιητηρίου ή άλλης επίσημης διοικητικής πράξης, ο χρόνος παραγραφής διακόπτεται και ξεκινά εκ νέου πενταετής περίοδος από την ημερομηνία της ενέργειας, χωρίς να επέρχεται αυτομάτως διαγραφή των χρεών.

Για ληξιπρόθεσμες οφειλές έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 εξακολουθεί να ισχύει η δεκαετής παραγραφή, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει μεσολαβήσει διακοπτική πράξη από τη διοίκηση. Εφόσον υπάρξει τέτοια ενέργεια, ο χρόνος παραγραφής επανεκκινεί και δύναται να ακολουθήσει η νέα πενταετής διάρκεια. Παράλληλα, οφειλές που αφορούν ασφαλιστικές περιόδους πριν από το 2026 παραμένουν στο προγενέστερο καθεστώς, ακόμη και αν βεβαιωθούν σε μεταγενέστερο χρόνο.

Η μείωση του χρόνου παραγραφής εκτιμάται ότι θα ενισχύσει την κινητοποίηση των ελεγκτικών μηχανισμών του ΕΦΚΑ και του ΚΕΑΟ, οι οποίοι θα πρέπει να επιταχύνουν τις διαδικασίες διασταύρωσης και βεβαίωσης, ώστε να μην απωλεσθούν εισπράξιμες απαιτήσεις. Για τον λόγο αυτό, τα αιτήματα παραγραφής παλαιών χρεών εξετάζονται με αυξημένη προσοχή και ενδελεχείς ελέγχους, ώστε να διαπιστώνεται αν έχει υπάρξει στο παρελθόν οποιαδήποτε διοικητική ενέργεια που διακόπτει τον χρόνο παραγραφής.