Moody’s: Αμετάβλητη η αξιολόγηση της Ελλάδας σε «Baa3» με σταθερό outlook - Το σκεπτικό της απόφασης

Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s επιβεβαίωσε το αξιόχρεο της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα Baa3 με σταθερή προοπτική.

Σημειώνεται ότι είχε δώσει τον περασμένο Μάρτιο στην Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα.

H αξιολόγηση Baa3 της Ελλάδας και το σταθερό outlook «στηρίζονται σε ένα ισχυρό ιστορικό μεταρρυθμίσεων, το οποίο έχει οδηγήσει σε ορατές βελτιώσεις στους θεσμούς και στη διακυβέρνηση, σε ενίσχυση των επενδύσεων και σε έναν υγιέστερο τραπεζικό τομέα» αναφέρει ο οίκος στην ανακοίνωσή του.

«Η ελληνική οικονομία έχει επιδείξει ισχυρή απορρόφηση σημαντικών πόρων της ΕΕ, οι οποίοι, μαζί με τις ιδιωτικές επενδύσεις, θα στηρίξουν την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Σε συνδυασμό με τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, αυτό θα συμβάλει στην τόνωση του δυνητικού ρυθμού ανάπτυξης και θα αντισταθμίσει εν μέρει τον αρνητικό αντίκτυπο από τις δυσμενείς δημογραφικές εξελίξεις», σημειώνει ο οίκος.

H Moody’s σημειώνει ότι «η δημοσιονομική επίδοση της Ελλάδας συνεχίζει να ξεπερνά τις προσδοκίες, καταγράφοντας πρωτογενές πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ το 2024, πολύ πάνω από τον αρχικό στόχο του προϋπολογισμού για 2,1% του ΑΕΠ. Αυτή η ισχυρή επίδοση αντανακλά εν μέρει την επιτυχία των μέτρων κατά της φοροδιαφυγής που έχουν εφαρμόσει οι αρχές. Μαζί με τη σταθερή ονομαστική ανάπτυξη, η επίδοση αυτή συνέβαλε σε πτώση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ κατά περισσότερες από 10 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως.

«Αυτή η υπεραπόδοση συνεχίστηκε και το 2025, γεγονός που οδήγησε την κυβέρνηση να αυξήσει τον στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα, ενώ ταυτόχρονα εισάγει πρόσθετη στήριξη για τα νοικοκυριά χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η Ελλάδα συνεχίζει επίσης να τα πηγαίνει καλά σε σύγκριση με άλλες χώρες στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ), με ουσιαστική πρόοδο τόσο στο σκέλος των επιχορηγήσεων όσο και στο σκέλος των δανείων. Παρ’ όλα αυτά, με μόνο το 59,3% του συνολικού φακέλου χρηματοδότησης να έχει εκταμιευθεί μέχρι σήμερα, η Ελλάδα αναθεώρησε το ΕΣΑΑ προκειμένου να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητες απορρόφησης των υπολοίπων κεφαλαίων».

Η οικονομική ισχύς της Ελλάδας, που βαθμολογείται σε Βaa1, ισορροπεί τα υψηλότερα επίπεδα πλούτου σε σχέση με χώρες αντίστοιχης πιστοληπτικής αξιολόγησης και τις ισχυρές αναπτυξιακές προοπτικές της επόμενης τριετίας, έναντι του μετρίου οικονομικού μεγέθους της χώρας και των προκλήσεων που δημιουργεί το δημογραφικό για την δυνητική ανάπτυξη.

Η βαθμολογία Βaa1 για τους θεσμούς και τη διακυβέρνηση αντανακλά την ισχυρή δυναμική στην εφαρμογή των δομικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες έχουν ήδη φέρει απτά αποτελέσματα σε αρκετούς τομείς. Ωστόσο, η αναδιάρθρωση του χρέους του 2012 συνεχίζει να επιβαρύνει την αξιολόγηση.

Σε ό,τι αφορά στη δημοσιονομική ισχύ στη βαθμίδα Βa1, αυτή βασίζεται στο πολύ υψηλό αλλά ταχέως μειωμένο δημόσιο χρέος, το οποίο υποστηρίζεται από μια ευνοϊκή δομή χρέους με χαμηλά επιτόκια και μακροχρόνιες ωριμάνσεις. Η ευπάθεια σε κινδύνους γεγονότων συνεχίζει να καθορίζεται από τους κινδύνους που σχετίζονται με τον τραπεζικό τομέα, παρά τη σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs)».

Αναφερόμενος στη σταθερή προοπτική, ο Moody’s σημειώνει ότι ενσωματώνει την άποψη πως η τρέχουσα πολύ ισχυρή δημοσιονομική επίδοση είναι πιθανό να μετριαστεί με την πάροδο του χρόνου, αν και το βάρος του χρέους θα συνεχίσει να μειώνεται.

Παράλληλα, εξισορροπεί το γεγονός ότι ορισμένες από τις κύριες πιστωτικές προκλήσεις της Ελλάδας θα βελτιώνονται με αργό ρυθμό σε σχέση με τα θετικά πιστωτικά στοιχεία ενός σταθερού θεσμικού και πολιτικού περιβάλλοντος.

Οι βασικές παραδοχές του οίκου αναγνωρίζουν ότι η ολοκλήρωση θεσμικών και διαρθρωτικών οικονομικών μεταρρυθμίσεων θα απαιτήσει χρόνο. Επίσης, προβλέπουν ότι η οικονομική ανάπτυξη είναι πιθανό να επιβραδυνθεί σε σχέση με τα τρέχοντα υψηλά επίπεδα, μόλις ολοκληρωθεί η απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).

Εν μέρει, αυτό συμβαίνει διότι οι δυσμενείς δημογραφικές τάσεις θα δημιουργήσουν σημαντικά εμπόδια στην ανάπτυξη, παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να αυξήσει το εργατικό δυναμικό και να εφαρμόσει διαρθρωτικές μακροοικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Αν και το χρέος έχει μειωθεί γρήγορα τα τελευταία χρόνια, θα παραμείνει ένα από τα υψηλότερα στο σύνολο των οικονομιών που αξιολογούμε έως το τέλος αυτής της δεκαετίας.

Οι βασικές παραδοχές του οίκου αναγνωρίζουν επίσης ότι οι ελληνικές αρχές αξιοποιούν αποτελεσματικά τη θετική δυναμική που δημιουργούν οι πόροι του ΤΑΑ για την εφαρμογή οικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών υποστηρικτικών προς την πιστοληπτική ικανότητα.

Τι θα φέρει αναβάθμιση, τι υποβάθμιση

Ανοδικές πιέσεις στην αξιολόγηση Baa3 της Ελλάδας θα μπορούσαν να προκύψουν εάν η Moody’s διαπίστωνε αυξανόμενη πιθανότητα ότι οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές υπερβαίνουν τις τρέχουσες εκτιμήσεις της. Αν και βελτιώσεις σε τομείς όπως η ενίσχυση της αποδοτικότητας του δικαστικού συστήματος ή η διαφοροποίηση της οικονομίας θα χρειαστούν χρόνο, ενδείξεις επιτάχυνσης της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων θα ήταν πιστωτικά θετικές.

Μειώσεις του χρέους της Ελλάδας που υπερβαίνουν σημαντικά τις τρέχουσες προσδοκίες του οίκου θα ήταν επίσης πιστωτικά θετικές, εφόσον εκτιμούσαμε ότι είναι πιθανό να διατηρηθούν.

Από την άλλη, καθοδικές πιέσεις στην αξιολόγηση Baa3 της Ελλάδας θα μπορούσαν να προκύψουν εάν η πορεία πολιτικής που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια αντιστρεφόταν ή εάν υπήρχαν ενδείξεις ότι οι μεταρρυθμίσεις του παρελθόντος δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα οφέλη στην ανάπτυξη και τα δημοσιονομικά. Ειδικότερα, ενδείξεις μιας παρατεταμένης, σημαντικής επιδείνωσης της δημοσιονομικής θέσης της κυβέρνησης, πιθανόν σε συνδυασμό με απότομη επιδείνωση της υγείας του τραπεζικού τομέα, θα πυροδοτούσαν αρνητική δράση αξιολόγησης, όπως επίσης και μια αναστροφή σε διαρθρωτικές μακροοικονομικές ή δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις.

Μια έντονη επιδείνωση της γεωπολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη, η οποία θα παρείχε απτά στοιχεία αποδυνάμωσης της στήριξης από βασικούς συμμάχους, και ειδικότερα τις ΗΠΑ θα οδηγούσε επίσης σε καθοδικές πιέσεις στην προοπτική ή στην αξιολόγηση.