Η μεγάλη μάχη για την «ιδιοκτησία» των τραπεζών

Της Έφης Καραγεώργου.

Ο περιβόητος νόμος για την ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών, που έχει περάσει από «σαράντα κύματα», αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή την Πέμπτη 27 Μαρτίου. Και το βασικό ερώτημα που απασχολεί τους Έλληνες φορολογούμενους, είναι κατά πόσο ο νόμος αυτός λειτουργεί προς όφελος τους. Με απλά λόγια, τι συμφέρει περισσότερο, να ανακεφαλαιοποιούνται οι τράπεζες με κρατικά ή με ιδιωτικά κεφάλαια; Ενώ, συχνά πέφτει στο τραπέζι και το θέμα ότι πρέπει να κρατικοποιηθούν οι τράπεζες. Στο πρώτο ερώτημα, κύκλοι της τραπεζικής και χρηματιστηριακής αγοράς απαντούν πως: Από τη στιγμή που υπάρχουν ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι ενδιαφέρονται να τοποθετήσουν τα χρήματα τους στις ελληνικές τράπεζες, μέσω των αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου, η κίνηση αυτή είναι προς το συμφέρον των Ελλήνων φορολογούμενων. Διότι το ελληνικό δημόσιο, μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, δεν θα «βάλει» χρήματα στις νέες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών, άρα δεν θα επιβαρυνθεί το δημόσιο χρέος και κατ΄ επέκταση η «τσέπη» του φορολογούμενου.

Παράλληλα η προσέλκυση νέων κεφαλαίων από ιδιώτες, δημιουργεί συνθήκες εμπιστοσύνης, για τις προοπτικές των τραπεζών αλλά και γενικότερα της ελληνικής οικονομίας από τις διεθνείς αγορές. Ένα άλλο σημείο που πρέπει να γνωρίζει ο φορολογούμενος- πελάτης των τραπεζών, είναι ότι η πρόσφατη απόφαση του ΕΚΟΦΙΝ, για την τραπεζική ενοποίηση (σε ευρωπαϊκό επίπεδο), κινείται στην λογική ότι στο άμεσο μέλλον, οποιοδήποτε τραπεζικό πρόβλημα θα επιλύεται εκ των έσω και δεν θα υπάρχει η κρατική βοήθεια. Δηλαδή πρώτα οι ομολογιούχοι με τίτλους μειωμένης εξασφάλισης, οι μέτοχοι και τέλος οι καταθέτες με ποσά κατάθεσης άνω των 100.000 ευρώ θα αναλαμβάνουν τη «σωτηρία» της τράπεζας, που αντιμετωπίζει πρόβλημα.

Στο ερώτημα τώρα, τι συμφέρει τον δανειολήπτη και τον καταθέτη, μία τράπεζα να είναι κρατική ή ιδιωτική; Τα στελέχη της τραπεζικής αγοράς απαντούν ότι, οι τράπεζες κινούνται με γνώμονα την προστασία των χρημάτων που διαχειρίζονται, δηλαδή των χρημάτων που τους εμπιστεύονται οι καταθέτες τους. Με τα κεφάλαια αυτά χρηματοδοτούν επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Λειτουργούν δε, σε ένα αυστηρό ευρωπαϊκό πλαίσιο, που διέπεται από συγκεκριμένους κανόνες και ουδεμία σχέση έχουν με πολιτικά ή κομματικά κριτήρια. Στόχος του τραπεζικού συστήματος είναι να ενισχύει τη δραστηριότητα, την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα της οικονομίας. Θα πρέπει ακόμα να σημειώσουμε ότι οι τράπεζες Πειραιώς, και Alpha προχωρούν σε αυξήσεις κεφαλαίου, οι οποίες δεν σχετίζονται άμεσα με τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης, αλλά αφορούν την ανάγκη άντλησης ακόμα περισσότερων κεφαλαίων προκειμένου τα πιστωτικά ιδρύματα να γίνουν πιο ισχυρά, χωρίς να θίγονται τα συμφέροντα του δημοσίου.

Ειδικότερα οι τράπεζες προχωρούν στις αυξήσεις για τους εξής λόγους:

α) Για να αποπληρώσουν τις προνομιούχες μετοχές που κατέχει το ελληνικό δημόσιο, τις οποίες το δημόσιο απέκτησε δίνοντας πρόσκαιρα κεφάλαια στα πιστωτικά ιδρύματα για την θωράκισή τους, στην αρχή της κρίσης (νόμος Αλογοσκούφη 2008).

β) Για να καλύψουν τυχούσες πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες μέσα στην επόμενη 3ετία, με βάση τα stress test, που διενήργησε η Τράπεζα της Ελλάδος, σε περίπτωση που η ελληνική οικονομία θα εξακολουθήσει να είναι σε ύφεση.

γ)Για να ενισχύσουν περαιτέρω την κεφαλαιακή τους θέση. Οι Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου, αποτελούν και το μεγάλο βήμα για να επιστρέψουν οι τράπεζες στους ιδιώτες.