Τραμπ: Δασμοί 15%-50% για χώρες χωρίς εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ – Τι λέει για την ΕΕ

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι νέοι δασμοί στα εισαγόμενα προϊόντα θα ξεκινούν από 15% και σε ορισμένες περιπτώσεις θα φτάνουν έως και το 50%, ανάλογα με το πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν τη σχέση τους με την εν λόγω χώρα.

«Θα έχουμε έναν απλό, απλό δασμό μεταξύ 15% και 50%», δήλωσε ο Τραμπ σε μια σύνοδο κορυφής της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ουάσινγκτον την Τετάρτη, όπως ανέφερε το Bloomberg. «Έχουμε 50 επειδή δεν τα πάμε πολύ καλά με αυτές τις χώρες».

Αυτά τα σχόλια επιβεβαιώνουν μια απότομη στροφή στην εμπορική πολιτική των ΗΠΑ , καθώς η κυβέρνηση κινείται προς τον καθορισμό σταθερών δασμολογικών συντελεστών λίγες ημέρες πριν από την ημερομηνία εφαρμογής της 1ης Αυγούστου.

Η ανακοίνωση έρχεται μετά από μήνες ανταλλαγών σημάτων, συμπεριλαμβανομένης μιας προηγούμενης υπόδειξης του Τραμπ ότι οι συντελεστές θα μπορούσαν να κυμανθούν γύρω στο 10% ή 15%.

Ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ είχε προηγουμένως δηλώσει ότι οι μικρότερες χώρες, ιδίως στη Λατινική Αμερική, την Καραϊβική και την Αφρική, θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν βασικό δασμό 10%.

Από τους σταθερούς δασμούς στις κλιμακωτές κυρώσεις

Τον Απρίλιο, η κυβέρνηση Τραμπ είχε αρχικά προτείνει την ιδέα ενός καθολικού δασμού 10% σε σχεδόν όλες τις εισαγωγές. Η ιδέα αυτή έχει πλέον εγκαταλειφθεί υπέρ μιας κλιμακωτής προσέγγισης. Σύμφωνα με τη νέα δομή, οι χώρες που θεωρούνται συνεργάσιμες ενδέχεται να λάβουν χαμηλότερο συντελεστή, ενώ εκείνες που θεωρούνται μη συνεργάσιμες αντιμετωπίζουν αυστηρότερες κυρώσεις.

Ο Τραμπ έχει επίσης εγκαταλείψει την ιδέα της επιδίωξης λεπτομερών εμπορικών συμφωνιών ανά χώρα . Αντ' αυτού, έχει αρχίσει να στέλνει επίσημες επιστολές σε περισσότερα από 150 έθνη, καθορίζοντας τους συντελεστές που θα αντιμετωπίσουν.

«Δεν μπορείς να διαπραγματευτείς συμφωνίες με όλους», είπε ο Τραμπ. «Χρειαζόμαστε μια πολύ, πολύ απλή δασμολογική δομή».

Σύμφωνα με τον Τραμπ, αυτές οι επιστολές θεωρούνται «συμφωνίες», παρόλο που οι περισσότερες είναι μονομερείς ειδοποιήσεις με μικρό περιθώριο συζήτησης, εκτός εάν η χώρα-αποδέκτης προσφέρει σημαντικές παραχωρήσεις.

Συμφωνίες με Ιαπωνία, Φιλιππίνες και Ινδονησία

Ορισμένες χώρες έχουν ήδη λάβει μέτρα για να αποφύγουν τους πιο απότομους δασμούς. Η Ιαπωνία εξασφάλισε μείωση από το απειλούμενο 25% στο 15%, αφού συμφώνησε να ανοίξει τις αγορές της σε περισσότερα αμερικανικά προϊόντα και να υποστηρίξει ένα επενδυτικό ταμείο ύψους 550 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Οι Φιλιππίνες κατέληξαν σε συμφωνία όπου οι εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ θα υπόκεινται σε δασμό 19%. Σε αντάλλαγμα, οι Φιλιππίνες δεν θα επιβάλλουν δασμούς στις αμερικανικές εισαγωγές.

Παρόμοια συμφωνία ανακοινώθηκε και με την Ινδονησία. Όπως ανέφερε ο Ben Werschkul της Yahoo Finance, θα εφαρμοστεί δασμός 19% στα ινδονησιακά προϊόντα και θα επιβληθεί δασμός 40% σε τυχόν «μεταφορτωμένα» είδη. Ένας Αμερικανός αξιωματούχος πρόσθεσε ότι το «99%» των αμερικανικών εισαγωγών στην Ινδονησία δεν θα αντιμετωπίσει κανέναν δασμό.

Η ΕΕ πιέζει για συντελεστή 15% για να αποφύγει υψηλότερο κόστος

Οι συνομιλίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη. Οι Financial Times ανέφεραν ότι οι Βρυξέλλες εξετάζουν μια συμφωνία που θα καθόριζε τους δασμούς στα προϊόντα της ΕΕ στο 15%, μια σημαντική μείωση από το 30% που είχε απειλήσει νωρίτερα ο Τραμπ.

Ένας διπλωμάτης της ΕΕ δήλωσε στους Financial Times: «Η συμφωνία με την Ιαπωνία κατέστησε σαφείς τους όρους της εκβιαστικής διαδικασίας. Τα περισσότερα κράτη μέλη κρατούν τα αυτιά τους και θα μπορούσαν να αποδεχτούν αυτή τη συμφωνία».

Και οι δύο πλευρές επιδιώκουν να εξαιρέσουν ορισμένα προϊόντα από τον κατάλογο δασμών, όπως αεροσκάφη, οινοπνευματώδη ποτά και ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Το Bloomberg ανέφερε ότι αξιωματούχοι της ΕΕ ελπίζουν να περιορίσουν τον δασμό 15% σε βασικούς τομείς όπως τα αυτοκίνητα, αλλά προειδοποίησαν επίσης ότι οι εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου που υπερβαίνουν τα επίπεδα ποσόστωσης θα μπορούσαν να πληγούν με τον πλήρη δασμό 50%.

Ακόμα και με τις διαπραγματεύσεις σε εξέλιξη, οι αξιωματούχοι της ΕΕ είναι επιφυλακτικοί. Μια τελική συμφωνία, λένε, θα απαιτήσει την άμεση έγκριση του Τραμπ, η οποία παραμένει απρόβλεπτη.

Μεγαλύτερες οικονομίες σε αβεβαιότητα

Ενώ τα μικρότερα έθνη μπορεί να συμβιβαστούν με τον βασικό συντελεστή 10%, η κατάσταση παραμένει ρευστή για σημαντικούς παράγοντες όπως η Ινδία, η Νότια Κορέα και ο Καναδάς.

Ο Τραμπ έχει ορίσει δασμολογικούς συντελεστές 25% έως 35% για αυτές τις χώρες, εάν οι συμφωνίες δεν οριστικοποιηθούν εγκαίρως.

Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε την Τρίτη ότι είναι πιθανό να ανακοινωθούν περισσότερες συμφωνίες τις επόμενες ημέρες, αλλά τίποτα δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη. Ο Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι ο στόχος είναι η μείωση της πολυπλοκότητας, ακόμη και αν αυτό σημαίνει λιγότερες εξαιρέσεις ή τελωνειακές ρυθμίσεις.

Το σχέδιό του ευνοεί την ταχύτητα έναντι της λεπτότητας. «Θα έχουμε έναν απλό, απλό δασμό», επανέλαβε ο Τραμπ την Τετάρτη, διπλασιάζοντας τη νέα δομή. Ενώ ορισμένες χώρες έχουν καταφέρει να επιτύχουν καλύτερους όρους, η συνολική κατεύθυνση είναι πλέον σαφής. Οι ΗΠΑ απομακρύνονται από τις πολυγύρω διαπραγματεύσεις και υιοθετούν ένα μοντέλο όπου οι συντελεστές δηλώνονται και δεν συζητούνται.

Με την προθεσμία της 1ης Αυγούστου να πλησιάζει, οι εμπορικοί εταίροι έχουν λίγο χρόνο να αποφασίσουν εάν θα συμφωνήσουν με τους όρους των ΗΠΑ ή θα αντιμετωπίσουν τους νέους δασμούς κατά μέτωπο.