H υποχρέωση πρόνοιας του εργοδότη και τα δικαιώματα του εργαζόμενου

H υποχρέωση πρόνοιας του εργοδότη και τα δικαιώματα του εργαζόμενου

Η υποχρέωση πρόνοιας, αποτελεί κύρια  εργοδοτική  υποχρέωση,  που  περιορίζει  τις  εξουσίες  που  απορρέουν  από  το  διευθυντικό  εργοδοτικό  δικαίωμα  ή  επιβάλλει  επιπλέον  εργοδοτικές  υποχρεώσεις  με  στόχο  την  προστασία  των  δικαιωμάτων  του  εργαζόμενου παρότι διαφέρει από την κύρια υποχρέωση του εργοδότη να καταβάλλει το μισθό που έχει συμφωνηθεί. Μολονότι χαρακτηρίζεται ως κύρια  -λόγω της εξέχουσας σημασίας της-, στην πραγματικότητα πρόκειται για  μια μεγάλη ποικιλία παρεπόμενων υποχρεώσεων που θεμελιώνονται στη σύμβαση εργασίας.

Οι ειδικότερες αυτές υποχρεώσεις προνοιακού χαρακτήρα, διακρίνονται : στην υποχρέωση προστασίας του εργαζομένου από κινδύνους κατά της ζωής και της υγείας του που σχετίζονται με την παροχή εργασίας, την υποχρέωση σεβασμού της προσωπικότητας του εργαζομένου, την υποχρέωση για εφαρμογή της νομοθεσίας για την κοινωνική ασφάλιση, την υποχρέωση χορήγησης άδειας αναψυχής, τις ειδικές υποχρεώσεις απέναντι στο οικόσιτο προσωπικό, την υποχρέωση σεβασμού της προσωπικότητας του εργαζομένου, την υποχρέωση σεβασμού των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των εργαζομένων, την υποχρέωση πληροφόρησης μισθωτών, την υποχρέωση προστασίας της περιουσίας του εργαζόμενου, την υποχρέωση διευκόλυνσης εύρεσης άλλης εργασίας, όταν επίκειται λύση της εργασιακής σύμβασης και τέλος, την υποχρέωση ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων

Κατά συνέπεια, η υποχρέωση πρόνοιας συνίσταται ουσιαστικά στη λήψη των αναγκαίων μέτρων από τον εργοδότη για την προστασία των συμφερόντων και της προσωπικότητας του εργαζόμενου. Αναγκαίο συμπληρωματικά να λεχθεί ότι η σημασία της υποχρέωσης λαμβάνει μεγαλύτερη έκταση για ειδικές κατηγορίες εργαζομένων όπως είναι οι ανήλικοι, ΑμεΑ κτλ, ενώ ενεργοποιείται και στη σύμβαση μαθητείας.

Η υποχρέωση πρόνοιας του εργοδότη υπερτερεί πάντοτε από τα νόμιμα συμφέροντα του, αφού αποτελεί εκδήλωση της κοινωνικής ευθύνης του εργοδότη απέναντι στο μισθωτό. Έτσι δεν μπορεί να επικαλεστεί ο εργοδότης ότι τα οικονομικά του συμφέροντα ή τα συμφέροντα της επιχειρήσεώς του ή άλλες αιτίες επιβάλλουν την παράκαμψη της αρχής πρόνοιας.

Ακολούθως, ως συνέπειες που επωμίζεται ο εργοδότης σε περιπτώσεις παράβασης των παρεπόμενων υποχρεώσεων που τον βαρύνουν, προκύπτουν αρχικά η αξίωση εκπλήρωσης των εν λόγω υποχρεώσεων, εφόσον πρόκειται για αυτοτελείς παρεπόμενες υποχρεώσεις όπως είναι π.χ. η προστασία και δεύτερον, το δικαίωμα του εργαζόμενου να καταγγείλει τη σύμβαση για σπουδαίο λόγο, όταν πρόκειται για συμβάσεις ορισμένου χρόνου, ειδάλλως, αν η σύμβαση είναι αορίστου χρόνου κι η παράβαση του εργοδότη γίνεται με σκοπό να εξαναγκάσει τον εργαζόμενο να παραιτηθεί, ο τελευταίος μπορεί να την θεωρήσει ως καταγγελία της σύμβασης απ’ την πλευρά του εργοδότη και να αποχωρήσει ζητώντας αποζημίωση απόλυσης. Έπειτα, προβλέπεται η αξίωση αποζημίωσης του εργαζόμενου εφόσον πρόκειται για υπαίτια παράβαση απ’ την οποία αυτός υπέστη ζημία αλλά και η αξίωση αποζημίωσης λόγω ηθικής βλάβης όταν με την παράβαση προσβλήθηκε η προσωπικότητα του εργαζομένου. Τέλος, υφίσταται το δικαίωμα του εργαζομένου να αρνηθεί να εκπληρώσει τη δική του παροχή κι επομένως να απόσχει από την εργασία του (δικαίωμα επίσχεσης), ωσότου ο εργοδότης εκπληρώσει την υποχρέωση που τον βαρύνει.

*Ο Γιάννης Καρούζος είναι δικηγόρος-εργατολόγος. Είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών και Μεταπτυχιακός Διπλωματούχος της Σχολής Εργατικού και Συνδικαλιστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Τεργέστης στην Ιταλία, με ειδίκευση στο Εργατικό Δίκαιο, Εργασιακές Σχέσεις, Ευρωπαϊκό Εργατικό Δίκαιο, Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης. Έχει πολύχρονη εμπειρία και πείρα συμβουλεύοντας δεκάδες Σωματεία Εργαζομένων και Επιχειρήσεις σε εργασιακά θέματα. Διατέλεσε Σύμβουλος σε τρία Υπουργεία της Ελληνικής Δημοκρατίας και υπήρξε επί έτη ενεργό μέλος του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Εργατικού Δικαίου και Κοινωνικής Ασφάλισης. Είναι Μεσολαβήτης, Μέλος του Σώματος Μεσολαβητών του Οργανισμού Μεσολάβησης Διαιτησίας (ΟΜΕΔ). Υπήρξε επίσης σύμβουλος στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος (Ο.Κ.Ε). Δημοσιεύει άρθρα και μελέτες σε νομικά περιοδικά εργατικού δικαίου και εργασιακών σχέσεων και σε εφημερίδες.

Περισσότερα στην ιστοσελίδα https://dikigorosergatologos.gr

Δείτε όλα τα άρθρα του Γιάννη Καρούζου στο fpress.gr ΕΔΩ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ