Η ΕΥΔΑΠ μας καλεί σε μία μοναδική έκθεση για τα 90 χρόνια από το Φράγμα του Μαραθώνα

Πώς η Αθήνα σταμάτησε να λέει το νερό νεράκι

Η ΕΥΔΑΠ μας καλεί σε μία μοναδική έκθεση για τα 90 χρόνια από το Φράγμα του Μαραθώνα

Κάποια πράγματα είναι σήμερα δεδομένα, όπως το να έχει κανείς φως στο δωμάτιο ή άφθονο και καθαρό νερό κάνοντας μία μόνο κίνηση.

Πριν από περίπου εκατό χρόνια όμως τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Η Αθήνα, μία πόλη μεσαίας δυναμικότητας και καρδιά του ελληνικού κράτους, έπρεπε να αντιμετωπίσει άμεσα πολλά και καίρια προβλήματα. Για τους κατοίκους της τίποτα δεν ήταν τόσο εύκολο όσο είναι σήμερα και τα πράγματα επρόκειτο να γίνουν πολύ δύσκολα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Περισσότερο από 1,3 εκατ. Έλληνες της Μικράς Ασίας ήρθαν στην Ελλάδα ως πρόσφυγες και με ελάχιστα υπάρχοντα στη διάθεσή τους. Τις δυσκολίες της καθημερινότητάς τους ενέτεινε η δυσκολία πρόσβασης σε καθαρό νερό και αυτό έκρυβε σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των ανθρώπων και, βέβαια, την εύρυθμη λειτουργία της πρωτεύουσας.

Είναι γεγονός πως ήδη από το 1910 το ζήτημα της υδροδότησης της Αθήνας είχε εξεταστεί από ειδικούς και πολιτικούς, όμως ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος ανέβαλε τη λήψη αποφάσεων.

Όμως μετά το 1922 δεν υπήρχαν πια άλλα περιθώρια για καθυστερήσεις. Η ιδέα για την κατασκευή ενός φράγματος που θα δημιουργούσε μια τεχνητή λίμνη για την απρόσκοπτη εξασφάλιση του πολύτιμου νερού είχε τεθεί αρκετές φορές αλλά πλέον οι συνθήκες είχαν ωριμάσει.

1B_l-jpg-520390-.jpg
Κατασκευή Φράγματος στο Μαραθώνα, 1928 Πηγή: Ιστορικό Αρχείο ΕΥΔΑΠ

Το σημείο είχε ανιχνευθεί προ καιρού και ήταν η συμβολή των χειμάρρων Χαράδρου και Βαρνάβα, κοντά στο χωριό του Μαραθώνα. Η κατασκευή του φράγματος θα δημιουργούσε μία τεχνητή λίμνη χωρητικότητας άνω των 40 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ποσότητα που κάλυπτε τις ανάγκες της Αθήνας.

Οι εργασίες ξεκίνησαν το 1926. Με το πέρας της κατασκευής του τρία χρόνια μετά, το φράγμα του Μαραθώνα δέσποζε στην περιοχή. Με μήκος 285 μέτρα, ύψος 54 μέτρα, πλάτος 28 μέτρα στη βάση και 4,5 μέτρα στην κορυφή το φράγμα δημιούργησε έναν ταμιευτήρα με επιφάνεια 2,4 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα και βάθος ως τα 54 μέτρα. Το έργο επενδύθηκε με πεντελικό μάρμαρο και αποτέλεσε στην εποχή του το μεγαλύτερο κατασκευαστικό έργο της Βαλκανικής. Ωστόσο η Αθήνα χρειάστηκε να περιμένει άλλα δύο χρόνια ώστε το νέο σύστημα ύδρευσης να μπει σε παραγωγική λειτουργία. Μαζί με το φράγμα, κατασκευάστηκε και η Σήραγγα Μπογιατίου, μήκους 13,4 χλμ. που μετέφερε ακατέργαστο νερό μέσω σωληνωτού αγωγού, στις Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Νερού, στο Γαλάτσι και από εκεί διοχετευόταν μέσω του νέου δικτύου.

Σήμερα, 90 χρόνια μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του, το φράγμα αποτελεί τοπόσημο για την ευρύτερη περιοχή και οι όχθες στη λίμνη του Μαραθώνα αποτελούν έναν εξαιρετικό τόπο περιπάτου σχεδόν για όλο το διάστημα του έτους.

Με την ευκαιρία της επετείου, η ΕΥΔΑΠ εκθέτει για πρώτη φορά τεκμήρια από το Ιστορικό Αρχείο της που αφορούν στην κατασκευή του φράγματος. Η έκθεση με τίτλο «Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ: 90 ΧΡΟΝΙΑ ΦΡΑΓΜΑ ΜΑΡΑΘΩΝΑ» επιχειρεί να μελετήσει τις πολλές προκλήσεις που έκρυβε αυτό το μεγάλο έργο, εξετάζοντας όχι μόνο τις ιστορικές και τεχνικές συνθήκες, αλλά και τις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές.

Η έκθεση, πραγματοποιείται στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» διερευνά ποιο ήταν το συγκείμενο της εποχής κατασκευής του έργου, ποιοι εργάστηκαν γι’ αυτό και υπό ποιες συνθήκες, τι σώζεται από την κατασκευή του 90 χρόνια μετά και πόσο επηρέασε το εργοτάξιο αυτό στην οργάνωση των μετέπειτα τεχνικών έργων στη χώρα μας. Μετά τη μεγάλη επιτυχία και το έντονο ενδιαφέρον του κοινού η έκθεση παρατείνεται για έως την Κυριακή 29 Μαρτίου.

Στο πλαίσιο της έκθεσης λειτουργεί επίσης μία διαδραστική κατασκευή όπου “πρωταγωνιστούν” 20 εργαλεία, ένας ήρωας, άπειρες ΦΡΑΓΜΑτικές ιστορίες για να φτάσει το νερό στο ποτήρι. Πρόκειται για έναν εναλλακτικό τρόπο συμμετοχής των παιδιών στην έκθεση, με τον οποίο τα παιδιά ανακαλύπτουν και συλλέγουν στοιχεία εστιάζοντας σε ό,τι τους κάνει εντύπωση, ώστε να αφηγηθούν στη συνέχεια τις δικές τους μοναδικές ΦΡΑΓΜΑτικές ιστορίες.

Διαβάστε περισσότερα για την ΕΥΔΑΠ και τις δραστηριότητές της στο Facebook, το Twitter, το YouTube, το Instagram και το Linkedin. Και επισκεφτείτε το www.eydap.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ