Προϋπολογισμός: Αύξηση του ΑΕΠ φέτος κατά 6,9% και κατά 4,5% το επόμενο έτος

Κατατέθηκε στη Βουλή από τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, ο κρατικός προϋπολογισμός οικονομικού έτους 2022, ο οποίος εισάγεται προς επεξεργασία στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή την ερχόμενη Τρίτη 23 Νοεμβρίου ενώ προγραμματίστηκε να ψηφιστεί, από την ολομέλεια της Βουλής, τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, 18 Δεκεμβρίου 2021.

Ενημερώνοντας το Σώμα, παρουσία του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θ. Σκυλακάκη, ο κ. Σταϊκούρας είπε ότι καταθέτει τον κρατικό προϋπολογισμό οικονομικού έτους 2022 και την εισηγητική του έκθεση, την έκθεση επί των φορολογικών δαπανών, εκθέσεις των γενικών διευθυντών του ΓΛΚ, φορολογικής διοίκησης, τελωνείων και ειδικών φόρων κατανάλωσης, δημόσιας περιουσίας και κοινωφελών περιουσιών του υπουργείου Οικονομικών, την ετήσια έκθεση ελέγχου της γενικής διεύθυνσης δημοσιονομικών ελέγχων του ΓΛΚ, καθώς και τις δηλώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 58 του ν 4270/2014 όπως αυτό ισχύει.

Ενημέρωσε επίσης ότι η κατάθεση του προϋπολογισμού συνοδεύεται και από την ειδική έκδοση του προϋπολογισμού επιδόσεων ΟΕ 2022.

Παραλαμβάνοντας «σε σύγχρονη τεχνολογικά μορφή» τον προϋπολογισμό, ο πρόεδρος της Βουλής Κ. Τασούλας, παρατήρησε ότι η κασετίνα έχει μια καταπληκτική απεικόνιση του κτιρίου του ΓΛΚ, «ενός κτιρίου που χτίστηκε την περίοδο του μεσοπολέμου από τον Κωνσταντινουπολίτη αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Λαζαρίδη, που θεωρείται στοιχείο του Αθηναϊκού Εκσυγχρονισμού [...] σε μια περιοχή όπου υπήρχε το καφενείο Γαμβέτα, ένα είδος μικρής Βουλής» της εποχής. Όπως προσέθεσε ο κ. Τασούλας, ο Λαζαρίδης ήταν ο αρχιτέκτων που διαμόρφωσε την πρόσοψη Βουλής, ήτοι το ηρώο του Αγνώστου Στρατιώτου.

Τέλος, ο κ. Τασούλας ενημέρωσε ότι η συζήτηση του προϋπολογισμού, στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή Οικονομικών θα διεξαχθεί σε 4 συνεχείς συνεδριάσεις από τις 23 έως τις 26 Νοεμβρίου, και στη συνέχεια, η συζήτηση στην ολομέλεια θα ξεκινήσει στις 14/12/2021 και θα ολοκληρωθεί στις 18/12/2021, έως τις 12 μεσάνυχτα, με την ψήφισή του.

Σε 1,4% του ΑΕΠ θα διαμορφωθεί το πρωτογενές έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης το 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού, ενώ για εφέτος εκτιμάται ότι αυτό θα ανέλθει σε 12,345 δις ή 7% του ΑΕΠ.

Για το έτος 2021 τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, μετά την αφαίρεση των επιστροφών φόρων, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 50.927 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 438 εκατ. ευρώ ή 0,9%, έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2022-2025.

Ειδικότερα, το 2021 τα έσοδα από τον ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 17.112 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 113 εκατ. ευρώ από τον στόχο, ενώ τα έσοδα από τους ΕΦΚ εκτιμώνται στο ποσό των 6.561 εκατ. ευρώ, ελαφρώς μειωμένα έναντι του στόχου.

Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων θα ανέλθουν σε 9.699 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 115 εκατ. ευρώ από τον στόχο, ενώ τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων εκτιμώνται στο ποσό των 3.180 εκατ. ευρώ και θα είναι αυξημένα κατά 872 εκατ. ευρώ από τον στόχο.

Η σημαντική αυτή αύξηση οφείλεται στα βεβαιωμένα ποσά από τις δηλώσεις του φόρου εισοδήματος φορολογικού έτους 2020 και αντανακλά το γεγονός ότι η μείωση των κερδών των επιχειρήσεων, λόγω της πανδημίας Covid-19, ήταν χαμηλότερη σε σχέση με την αρχικώς εκτιμηθείσα.

Οι επιστροφές αχρεωστήτως εισπραχθέντων εσόδων εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 4.660 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 159 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Τα έσοδα ΠΔΕ αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 4.392 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 408 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2022-2025.

Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2021 σε δημοσιονομική βάση εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 70.847 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 777 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τον στόχο του ΜΠΔΣ 2022-2025. Η αύξηση αυτή, όπως προκύπτει και από την ανάλυση των δαπανών κατά μείζονα κατηγορία, οφείλεται κατά κύριο λόγο στις υλοποιούμενες δράσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας Covid-19.

Για το έτος 2022, το πρωτογενές αποτέλεσμα του Κρατικού Προϋπολογισμού προβλέπεται, σε δημοσιονομική βάση, σε έλλειμμα ύψους 4.620 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 2.048 εκατ. ευρώ, σε σχέση με τον στόχο του ΜΠΔΣ 2022-2025.

Τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, μετά την αφαίρεση των επιστροφών φόρων, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 55.425 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 602 εκατ. ευρώ ή 1,1%, έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2022-2025 κυρίως λόγω επικαιροποίησης του μακροοικονομικού πλαισίου μεγέθυνσης της οικονομίας.

Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2022 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν (σε δημοσιονομική βάση) σε 65.594 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 2.600 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη πρόβλεψη για το ΜΠΔΣ 2022-2025. Οι κύριες αιτίες της αύξησης είναι η πρόβλεψη επιπλέον δαπανών για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, καθώς και οι αυξημένες φυσικές παραλαβές των εξοπλιστικών προγραμμάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Η δαπάνη για την υλοποίηση δράσεων που χρηματοδοτούνται από το σκέλος των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προϋπολογίζεται για το 2022 σε 3.199 εκατ. ευρώ.

Στα ανώτατα όρια δαπανών του έτους 2021 έχουν ενσωματωθεί δαπάνες για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας Covid-19, οι οποίες παρουσιάζονται και σε διακριτή στήλη. Λαμβάνοντας υπόψη και ότι στις εκτιμήσεις του 2021 των Υπουργείων περιλαμβάνονται δαπάνες που καλύφθηκαν από το αποθεματικό, εγγραφές σε ύψος δαπανών και δαπάνες μεταναστευτικών ροών, τα μεγέθη που εμφανίζονται στα δύο έτη δεν είναι απευθείας συγκρίσιμα. Επίσης, για το 2022 μεγάλο μέρος των πιστώσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, ύψους 1 δισ. ευρώ, έχει προβλεφθεί στον ειδικό φορέα «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» του Υπουργείου Οικονομικών, στην κατηγορία «πιστώσεις υπό κατανομή». Οι πιστώσεις αυτές θα μεταφέρονται στους φορείς ανάλογα με τις ανάγκες τους κατά τη διάρκεια του έτους.

Στα ανώτατα όρια δαπανών του Υπουργείου Υγείας έχουν περιληφθεί δαπάνες που σχετίζονται με την υλοποίηση μέτρων αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού συνολικού ύψους 944 εκατ. ευρώ για το έτος 2021. Στις παρεμβάσεις Covid-19 έτους 2022 του Υπουργείου Υγείας έχουν κατανεμηθεί πιστώσεις ύψους 136 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της δαπάνης μισθοδοσίας του επικουρικού προσωπικού που προσλήφθηκε λόγω Covid-19. Ωστόσο, όπως αποτυπώνεται στον Πίνακα με τις παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας, οι δαπάνες για την κάλυψη αυξημένων υγειονομικών δαπανών λόγω της πανδημίας Covid-19 για το 2022 προβλέπεται να ανέλθουν σε 736 εκατ. ευρώ το 2022. Από αυτά, τα 600 εκατ. ευρώ έχουν προβλεφθεί στην μείζονα κατηγορία 29 "Πιστώσεις υπό κατανομή" του ειδικού φορέα Γενικές Κρατικές Δαπάνες του Υπουργείου Οικονομικών ώστε να εκταμιευθούν ανάλογα με την υγειονομική πορεία της πανδημίας. Επιπλέον, όπως φαίνεται αναλυτικά και στην σχετική ενότητα 3.2.2 το μεγαλύτερο μέρος των σχεδιαζόμενων διορισμών του 2022 αφορά σε υγειονομικό προσωπικό, ενώ οι αντίστοιχες πιστώσεις για τους διορισμούς αυτούς έχουν ήδη προβλεφθεί στη μείζονα κατηγορία 29 "Πιστώσεις υπό κατανομή" του ειδικού φορέα Γενικές Κρατικές Δαπάνες του Υπουργείου Οικονομικών.

Όπως τονίζεται από το υπουργείο Οικονομικών: «Αυτό σηματοδοτεί ότι σε σχέση με την ύφεση ύψους 9,0% που παρατηρήθηκε το 2020, η οικονομία έχει ήδη καλύψει άνω των δύο τρίτων του απολεσθέντος εγχώριου προϊόντος, εντός μάλιστα ενός έτους που κατά το πρώτο εξάμηνο υπήρχαν ακόμη σε ισχύ σημαντικά περιοριστικά μέτρα στην άσκηση της οικονομικής δραστηριότητας.

Επιπλέον, η σωρευτική ανάπτυξη των ετών 2021-2022 αυξάνεται στο 11,7%, 1,6% υψηλότερα σε σχέση με τις προβλέψεις στο ΜΠΔΣ 2022-2025, σηματοδοτώντας ότι κατά το έτος 2022 όχι μόνο αναμένεται να αποκατασταθεί το επίπεδο του εγχώριου προϊόντος του 2019, αλλά αυτό να αυξηθεί περαιτέρω, κατά 1,7%. Χαρακτηριστικό και δομικό στοιχείο της οικονομικής ανάπτυξης που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι η σημαντική μείωση του ποσοστού ανεργίας, από 16,5% τον Σεπτέμβριο του 2020, σε 13% τον Σεπτέμβριο του 2021.

Το ανωτέρω αποτέλεσμα δεν οφείλεται προφανώς μόνο στην άρση των περιοριστικών υγειονομικών μέτρων, αλλά σε μεγάλο βαθμό στην πρωτόγνωρη σε ύψος οικονομική ενίσχυση νοικοκυριών και επιχειρήσεων που ξεπερνά τα 43 δισ. ευρώ σε ταμειακή βάση, και τα 31 δισ. ευρώ σε δημοσιονομική βάση, την περίοδο 2020-2022. Παράλληλα, τα ταμειακά διαθέσιμα παραμένουν σε ασφαλή επίπεδα, ενώ η ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης με τη βοήθεια των πρόσθετων πόρων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», περιορίζει καθοριστικά τις μακροχρόνιες δημοσιονομικές συνέπειες της πανδημίας, και διασφαλίζει την πορεία αποκλιμάκωσης του δημοσίου χρέους, ως ποσοστού του ΑΕΠ, στα αμέσως επόμενα χρόνια.

Η πληθώρα παρεμβάσεων, που περιλαμβάνει άνω των 70 κατηγοριών μέτρων, πολλά από τα οποία ανανεώνονταν και ενισχύονταν σε μηναία βάση, κατάφερε να στηρίξει την οικονομική δραστηριότητα της χώρας, έτσι ώστε να είναι έτοιμη να κάνει το άλμα ανάπτυξης στη μετά-κορονοϊό εποχή. Επίσης, η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ενισχύεται και η χώρα αναβαθμίζεται, παρά την αναγκαστική επιβάρυνση του δημοσίου χρέους – όπως έγινε πανευρωπαϊκά – στη διάρκεια της πανδημίας. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της υλοποίησης ενός συνεκτικού και ολοκληρωμένου σχεδίου μεταρρυθμίσεων, σε όλα τα πεδία της δημόσιας σφαίρας, η δυσκολία εφαρμογής του οποίου στη διάρκεια και υπό τους περιορισμούς της πανδημίας, δεν εμπόδισε την ταχεία και αποτελεσματική του πρόοδο.

Η νέα εποχή ισχυρής και βιώσιμης ανάπτυξης σηματοδοτεί τη στροφή προς ένα οικονομικό μοντέλο περισσότερο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό και πράσινο, προς ένα κράτος πιο αποτελεσματικό, με λιγότερη γραφειοκρατία, ψηφιακά αναβαθμισμένο, με δραστικά μειωμένη παραοικονομία, με φορολογικό σύστημα φιλικό προς την ανάπτυξη και ένα ανθεκτικότερο κοινωνικό «δίχτυ» προστασίας. Ταυτόχρονα, η περαιτέρω μείωση της ανεργίας, σε συνδυασμό με τα κίνητρα για μετάβαση σημαντικού μέρους της οικονομικής δραστηριότητας από την αδήλωτη στη «λευκή» οικονομία, που αποτελεί κεντρικό στόχο της οικονομικής πολιτικής, αναμένεται να οδηγήσει σε αναθέρμανση από την πλευρά της ζήτησης στην αγορά εργασίας και σε σταδιακή άνοδο των μισθών.

Η Ελλάδα έχοντας διαθέσιμα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, με αιχμή το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το ΕΣΠΑ 2021-2027, είναι έτοιμη για τη μετάβαση σε νέα εποχή, που συνδυάζει την οικονομική αποτελεσματικότητα με την κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη. Η σειρά πρωτοπόρων παρεμβάσεων προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της απασχόλησης, της παραγωγικής οικονομίας και της νέας γενιάς, σηματοδοτούν την κατεύθυνση του παρόντος Προϋπολογισμού προς το μέλλον και την ευημερία της χώρας».