Το σχέδιο για έξοδο στις αγορές και το σενάριο του 50ετούς ομολόγου

Στο τραπέζι βρίσκονται τα σενάρια για την πολυσυζητημένη έξοδο στις αγορές στο δεύτερο μισό του επόμενου έτους αλλά και το ποια είναι η ενδεδειγμένη και εφικτή λύση για τη διαχείριση του ογκώδους Δημόσιου Χρέους, εν μέσω διασταυρούμενων πυρών από Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες για το εάν είναι αναπόφευκτο ένα νέο "κούρεμα" αλλά αυτή τη φορά στα "χαρτιά" που κρατάνε κράτη και Κεντρικές Τράπεζες.

Ειλημένη απόφαση
Η απόφαση για έξοδο στις αγορές έχει ληφθεί εδώ και καιρό, με αφορμή το χρηματοδοτικό "κενό" που υπάρχει στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, αλλά όπως επισημαίνουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου η έξοδος -έστω και δοκιμαστική- θα έχει και έντονα συμβολικό χαρακτήρα, καθώς πρόθεση της κυβέρνησης είναι να στείλει μήνυμα εντός και εκτός συνόρων ότι η Ελλάδα στέκεται πλέον στα πόδια της. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα σενάρια που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο έχουν ως κεντρικό στόχο την έκδοση ομολόγου 5ετούς ή 3ετούς διάρκειας, ύψους το πολύ 3 δισ. ευρώ, αλλά το σημαντικότερο είναι ότι η έκδοση αυτή εκτιμάται ότι θα γίνει σε συνθήκες όπου η απόδοση του 10ετούς ομολόγου θα έχει πέσει κάτω από 6%! "Δεν είναι προαπαιτούμενο, είναι όμως λογικό" σημειώνει υψηλόβαθμος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, συμπληρώνοντας με νόημα ότι "αρκετοί στις αγορές το πιστεύουν εάν συνεχίσουμε όπως πάμε".

Οι δυσκολίες
Αυτή τη περίοδο, η απόδοση του 10ετούς βρίσκεται σταθερά κάτω από το 9,5%, ενώ τον περασμένο Μάιο είχε υποχωρήσει στα επίπεδα του 8,1% ως αποτέλεσμα της θετικής έκβασης της αξιολόγησης από τη Τρόικα. Σημειώνεται ότι η τελευταία φορά που το ελληνικό 10ετές βρισκόταν κάτω από το 6% ήταν στις 3 Μαρτίου του 2010, πριν δηλαδή ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για την υπογραφή του Πρώτου Μνημονίου.
Όσο κι αν δηλώνουν, πάντως, αισιόδοξοι στο υπουργείο Οικονομικών για τη προοπτική ανάκτησης της επαφής με τις αγορές, δεν παραγνωρίζουν τις δυσκολίες του εγχειρήματος, όπως επίσης τις επιφυλακτικές -αν όχι αρνητικές- αναφορές επί του θέματος από επενδυτικές τράπεζες και Οίκους. Το τελευταίο κρούσμα ήταν η απουσία από την ειδική Έκθεση της S&P και της παραμικρής αναφοράς στο ενδεχόμενο εξόδου στις αγορές, ενώ ακόμα δεν έχει κοπάσει ο "θόρυβος" από τη πρόσφατη Έκθεση του IIF, που ουσιαστικά "βλέπει" μακριά ακόμα την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές, πόσο μάλλον τη πλήρη χρηματοδότηση της. Οι κακές γλώσσες επισημαίνουν, δε, πως ούτε στη τελευταία Έκθεση Αξιολόγησης από τη Τρόικα είχε αλλάξει η πρόβλεψη εσόδων από τις αγορές, η οποία παραμένει "μηδέν" έως το 2016.

Το χρέος
Η συζήτηση για το πώς θα καλυφθεί το χρηματοδοτικό "κενό", που αναμένεται να ξεκινήσει τον Νοέμβριο σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών, αποτελεί σε κάθε περίπτωση το πρώτο στάδιο για τις αποφάσεις που θα πρέπει να ληφθούν για το ελληνικό Χρέος. Η επίσημη γραμμή της Αθήνας είναι ότι δεν χρειάζεται νέο "κούρεμα" και ότι αρκεί η χρονική επιμήκυνση της αποπληρωμής των δανείων σε συνδυασμό με μια νέα μείωση επιτοκίων. Ωστόσο, αυτή η "φιλοευρωπαϊκή" γραμμή δεν συνεπάγεται ότι η Αθήνα δεν παρακολουθεί την ανοικτή κόντρα που έχει ξεσπάσει με το ΔΝΤ, που επιμένει στην αναγκαιότητα ενός νέου "κουρέματος", με εμπλοκή αυτή τη φορά του επίσημου τομέα. Η άποψη των Αμερικανών είναι ότι μόνο εάν διαγραφεί εδώ και τώρα μέρος του κεφαλαίου του Χρέους, θα μπορέσει η ελληνική οικονομία να πάρει βαθιά ανάσα και ώθηση σε σταθερά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, που θα διασφαλίσουν μακροπρόθεσμα και τη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών μεγεθών. Ο αντίλογος των Ευρωπαίων είναι ότι δεν πρέπει να εξετάζεται κοντόφθαλμα η δυναμική του Χρέους στην επόμενη 10ετία αλλά ποια θα είναι η προοπτική του όταν θα έχει αποφασιστεί η μεγάλη χρονική του επιμήκυνση σε συνδυασμό με τη πτώση του κόστους εξυπηρέτησης του. Οι αγορές -ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό- επιλέγουν επί του παρόντος το ρόλο του Πόντιου Πιλάτου, καθώς ενώ από τη μια αναγνωρίζουν τη σταθερή χρηματοδότηση της Ελλάδας από τους Ευρωπαίους, από την άλλη δεν κρύβουν την ανησυχία τους για την αστάθεια που προκαλεί στην ελληνική οικονομία το τεράστιο Χρέος.

Η έκθεση της NOMURA

Ακόμα και το σενάριο της επιμήκυνσης μέρους του Χρέους κατά 50 χρόνια, με την έκδοση ειδικού ομολόγου, σενάριο που φαίνεται ότι δεν βρίσκει κατ' αρχήν αντίθετους τους Ευρωπαίους, δεν έτυχε διθυραμβικών σχολίων -όπως θα περίμενε κανείς- από τις αγορές, καθώς τα δάνεια δύο ταχυτήτων που έχει λάβει η Ελλάδα τη τελευταία 3ετία, περιπλέκουν τα πράγματα. Είναι ενδεικτική η Έκθεση της NOMURA, η οποία επισημαίνει ότι ενώ το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών είναι επιμήκυνση του δευτέρου δανείου, που έρχεται μέσω EFSF/ESM, η χρονική επέκταση των διμερών δανείων του πρώτου "πακέτου" είναι σαφώς πιο εύκολη τεχνικά, ενώ παράλληλα αμφιβάλλει και επί της ουσίας για την αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας κίνησης, με δεδομένο ότι κάποιες αποπληρωμές θα πρέπει να γίνουν πολύ πριν τη 50ετία, αφού αποκλείεται να αναδιαρθρωθεί το σύνολο του Χρέους. Προχωρώντας, δε, ένα βήμα παραπέρα, η NOMURA σημειώνει ότι επειδή τα διμερή (από τα κράτη- μέλη) δάνεια και δάνεια του Μηχανισμού Στήριξης αποτελούν το 75% του ελληνικού Χρέους, τα επιτόκια και η ωρίμανση τους είναι με διαφορά οι πιο σημαντικοί προσδιοριστικοί παράγοντες για την ικανότητα της Ελλάδας να εξυπηρετεί το Χρέος, επισήμανση που κατά πολλούς δείχνει κόκκινη "κάρτα" στο σενάριο του "κουρέματος".