Πρόγραμμα Σταθερότητας: Ανάπτυξη 2,3% φέτος και πληθωρισμό 4,5% - Οι προβλέψεις έως το 2026

Ρυθμό ανάπτυξης 2,3% του ΑΕΠ για φέτος και πληθωρισμό 4,5% προβλέπει το υπουργείο Οικονομικών στο νέο πρόγραμμα σταθερότητας (ΠΣ) 2024 – 2026, όπως αποκαλύπτεται από την έκθεση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου. Για το 2024 και 2025 προβλέπει ανάπτυξη 3%, ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται να αποκλιμακωθεί στο 2%. Παράλληλα, η ανεργία προβλέπεται να πέσει κάτω από το 10% το 2026.

Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, η πρόβλεψη του Υπουργείου Οικονομικών για τον ρυθμό μεγέθυνσης του πραγματικού ΑΕΠ του τρέχοντος έτους βρίσκεται εντός του εύρους των προβλέψεων του ΕΔΣ (2,2% έως 3,0%) και συμβαδίζει με την πρόσφατη εκτίμηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) (2,6%), καθώς και της Τράπεζας της Ελλάδος (2,2%). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ΟΟΣΑ, εμφανίζονται πιο συγκρατημένοι, κυρίως γιατί οι ανακοινώσεις τους έχουν γίνει πριν τη σημαντική προς τα πάνω αναθεώρηση του πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης Γ’ τριμήνου 2022 (4,4% από 2,1% σε ετήσια βάση), καθώς και την ισχυρή μεγέθυνση του Δ’ τριμήνου 2022 (5,2% σε ετήσια βάση) που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ στις αρχές Μαρτίου 2023.

Για το 2023 στο μακροοικονομικό σενάριο του ΠΣ 2024-2026, αναθεωρείται προς τα πάνω η πρόβλεψη για τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ, σε σχέση με την Εισηγητική Έκθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού (Νοέμβριος 2022), σε 2,3% από 1,8%. Η αισιόδοξη αυτή αναθεώρηση δικαιολογείται εν μέρει από τη μεγάλη στατιστική επίδραση βάσης (carryover effect) του ρυθμού μεγέθυνσης του 2022, που εκτιμάται σε 1,5%. Η προς το δυσμενέστερο αναθεώρηση σε σχέση με το ΠΣ 2023 – 2025 (σε 2,3% από 4,8%) οφείλεται στον σχεδόν διπλάσιο ρυθμό μεγέθυνσης που πραγματοποίησε η ελληνική οικονομία το 2022 από αυτό που προβλεπόταν (5,9% από 3,1%).

Για το 2023 προβλέπεται μικρή περαιτέρω βελτίωση της ιδιωτικής κατανάλωσης από 1% στο ΚΠ 2023 σε 1,2%, αλλά επιβράδυνση των επενδύσεων από 15,5% σε 13,2% (βλ. Πίνακα 2). Οι συνθήκες στην αγορά εργασίας αναμένεται να συνεχίσουν να βελτιώνονται το 2023, με την απασχόληση (σε εθνικολογιστική βάση) να εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 0,9% και, ομοίως, το ποσοστό ανεργίας της έρευνας εργατικού δυναμικού να αποκλιμακωθεί περαιτέρω στο 11,8%. Στις πιθανές δυσμενείς εξελίξεις για το τρέχον έτος συγκαταλέγονται μια ενδεχόμενη διατήρηση των συνθηκών διεθνούς αβεβαιότητας και γεωπολιτικών εντάσεων, της ενεργειακής κρίσης και του υψηλού πληθωρισμού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, καθώς επίσης, και μια πιο επιθετική σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, με αποτέλεσμα τη δυσκολία διατήρησης της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων στα επίπεδα που εκτιμά το ΠΣ 2024-2026.

Επίσης, πιθανή ύφεση στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποτελούν τους κυριότερους εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας θα επηρέαζε αρνητικά τις ελληνικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών (τουριστικά έσοδα και αγαθά εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών) που προβλέπεται να ενισχυθούν σε ετήσια βάση κατά 2,3% το 2023 από 4,9% το 2022. Στα δυσμενή ενδεχόμενα μπορούν να προστεθούν πιθανές δυσκολίες και καθυστερήσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Από την άλλη πλευρά, η αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ) αναμένεται να διατηρήσει την επενδυτική δυναμική με τον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου να αυξάνεται το 2023 κατά 13,2% από 11,7% το 2022. Ευεργετική επίσης για την επένδυση και αλλά και το κόστος δανεισμού της χώρας, θα είναι η αναμενόμενη αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας σε επενδυτική βαθμίδα εντός του μεσοπρόθεσμου διαστήματος.