Τα δικαιώματα της εργαζόμενης μητέρας στον ιδιωτικό τομέα

Τα δικαιώματα της εργαζόμενης μητέρας στον ιδιωτικό τομέα

Με την από 23.5.2000 εθνική γενική συλλογική σύμβαση εργασίας, η άδεια μητρότητας ανέρχεται σε 17 εβδομάδες (8 εβδομάδες πριν την πιθανή ημερομηνία τοκετού –άδεια τοκετού- και 9 εβδομάδες μετά – άδεια λοχείας) με αποδοχές ή με ανάλογες παροχές κοινωνικής ασφάλισης. Πρόκειται για διάταξη που έχει κυρωθεί και νομοθετικά με το άρθρο 11 ν. 2874/2000. Επιπλέον, οι έγκυες εργαζόμενες δικαιούνται από τον ΕΦΚΑ μισθωτών (τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) 56 ημέρες πριν και 63 ημέρες μετά την πιθανή ή την πραγματική ημέρα τοκετού επίδομα κυοφορίας και λοχείας ίσο με το βασικό επίδομα ασθενείας, μετά των τυχόν προσαυξήσεων λόγω οικογενειακών βαρών εφόσον απέχει της εργασίας. Το παραπάνω επίδομα καταβάλλεται και για τις μη εργάσιμες ημέρες.

 

Εκτός από αυτά, έχει θεσπιστεί και ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας διάρκειας 6 μηνών, η οποία αρχίζει μετά τη λήξη της άδειας λοχείας. Η άδεια αυτή παρέχεται από τον ΟΑΕΔ για τις μητέρες που είναι ασφαλισμένες στον Ε.Φ.Κ.Α.-τ. ΙΚΑ–ΕΤΑΜ. Ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, όπως κάθε φορά καθορίζεται με βάση την ΕΓΣΣΕ, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας, με βάση το προαναφερόμενο ποσό. Σε περίπτωση απασχόλησης μέχρι και 4 ώρες ημερησίως ή μέχρι 13 ημέρες το μήνα, κατά μέσο όρο στη διάρκεια του εξαμήνου που προηγείται της άδειας κυοφορίας, το καταβαλλόμενο ποσό ισούται με το μισό του ανωτέρω καθοριζόμενου ποσού.

Επιπρόσθετα, κατά την επάνοδό της στην εργασία η εργαζόμενη μητέρα διαθέτει τη διευκόλυνση του μειωμένου ωραρίου κατά δύο ώρες την ημέρα για τους πρώτους 12 μήνες και κατά μία ώρα την ημέρα για τους επόμενους 6 μήνες (συνολική διάρκεια 18 μήνες – άδεια φροντίδας παιδιού). Διαφορετικά, μετά από συμφωνία με τον εργοδότη, δύναται αντί του μειωμένου ωραρίου να λάβει συνεχόμενη ισόχρονη άδεια μετ’ αποδοχών, διάρκειας 3,5 μηνών. Το μειωμένο ωράριο για τη φροντίδα των παιδιών θεωρείται και αμείβεται ως χρόνος εργασίας. Ακόμα, προβλέπεται συνήθως με συλλογικές συμβάσεις εργασίας αλλά και κρατικές ρυθμίσεις άλλες άδειες φροντίδας παιδιών (π.χ. άδεια θηλασμού και γονική άδεια για τέκνα έως 6 ετών, συνήθως άνευ αποδοχών). Αν ο εργοδότης αρνηθεί τη χορήγηση των αδειών που αναφέρθηκαν, χωρεί καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας, ενδεχομένως και δικαστική επίλυση της διαφοράς με αγωγή αποζημιωτικού χαρακτήρα κατά του εργοδότη.

Αξίζει να επισημανθεί ότι σχετική κοινοτική οδηγία (92/85/ΕΟΚ) δεν υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να χορηγούν άδεια μητρότητας σε μητέρα που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας.

Τέλος, υπογραμμίζεται ότι η εργαζόμενη καθ’όλο το διάστημα της κύησης αλλά και 18 μήνες μετά τον τοκετό, προστατεύεται από καταγγελία της σύμβασης εργασίας της. Μάλιστα, η κρατούσα θέση στη νομολογία δέχεται ότι η καταγγελία της εργασιακής σχέσης εγκύου είναι άκυρη, ανεξαρτήτως αν ο εργοδότης γνώριζε ή όχι για την εγκυμοσύνη κατά το χρόνο της καταγγελίας. Το ίδιο μάλιστα έχουν δεχτεί τα δικαστήρια, ακόμη κι αν ούτε η ίδια η εργαζόμενη δεν το γνωρίζει (ΜΠρΘηβών 117/1993).

Ο Γιάννης Καρούζος είναι δικηγόρος-εργατολόγος. Είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών και Μεταπτυχιακός Διπλωματούχος της Σχολής Εργατικού και Συνδικαλιστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Τεργέστης στην Ιταλία, με ειδίκευση στο Εργατικό Δίκαιο, Εργασιακές Σχέσεις, Ευρωπαϊκό Εργατικό Δίκαιο, Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης. Έχει πολύχρονη εμπειρία και πείρα συμβουλεύοντας δεκάδες Σωματεία Εργαζομένων και Επιχειρήσεις σε εργασιακά θέματα. Διατέλεσε Σύμβουλος σε τρία Υπουργεία της Ελληνικής Δημοκρατίας και υπήρξε επί έτη ενεργό μέλος του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Εργατικού Δικαίου και Κοινωνικής Ασφάλισης. Είναι Μεσολαβήτης, Μέλος του Σώματος Μεσολαβητών του Οργανισμού Μεσολάβησης Διαιτησίας (ΟΜΕΔ). Υπήρξε επίσης σύμβουλος στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος (Ο.Κ.Ε). Δημοσιεύει άρθρα και μελέτες σε νομικά περιοδικά εργατικού δικαίου και εργασιακών σχέσεων και σε εφημερίδες.

Περισσότερα στην ιστοσελίδα https://dikigorosergatologos.gr

Δείτε όλα τα άρθρα του Γιάννη Καρούζου στο fpress.gr ΕΔΩ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ