Δεν με πληρώνει ο εργοδότης μου. Μπορώ να προχωρήσω σε επίσχεση εργασίας; Οσο διαρκεί δικαιούμαι αμοιβή;

Δεν με πληρώνει ο εργοδότης μου. Μπορώ να προχωρήσω σε επίσχεση εργασίας; Οσο διαρκεί δικαιούμαι αμοιβή;
Πολλές επιχειρήσεις, λόγω κρίσης και όχι μόνο, ενώ λειτουργούν κανονικά δεν αποδίδουν τους μισθούς στους εργαζόμενους. Δεν τους πληρώνουν. Όταν αυτό συμβαίνει για πολλούς μήνες και η επιχείρηση παρά τις εκκλήσεις δεν ανταποκρίνεται, τότε ο εργαζόμενος έχει στα χέρια του το «όπλο» της επίσχεσης εργασίας.

Του Γιάννη Καρούζου*

Ο Έλληνας νομοθέτης δίνει στον εργαζόμενο το δικαίωμα της επίσχεσης της εργασίας του σε βάρος του εργοδότη, ως όπλο για να εξαναγκασθεί ο τελευταίος στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών του από τη σύμβαση εργασίας, που έχει υπογραφεί μεταξύ των δύο πλευρών.

Πιο συγκεκριμένα, με την επίσχεση ο εργαζόμενος δεν υποχρεούται να παρέχει την εργασία του προς τον εργοδότη, ενώ ο τελευταίος υποχρεούται να καταβάλει στον εργαζόμενο τους μισθούς, που αντιστοιχούν στις ημέρες της επίσχεσης. Προκειμένου, όμως, να μην χρησιμοποιείται η επίσχεση ανεξέλεγκτα σε βάρος του εργοδότη και να μην διαταράσσονται οι ισορροπίες στη σχέση εργοδότη – εργαζομένου, η άσκηση της πρέπει οπωσδήποτε να είναι σαφής και ορισμένη και για αυτό το λόγο ελέγχεται από τα ελληνικά Δικαστήρια.

Προκειμένου να ασκηθεί νόμιμα η επίσχεση απαιτείται:

α) ύπαρξη έγκυρης σύμβασης εργασίας,

(β) ύπαρξη ληξιπρόθεσμης αξίωσης του εργαζομένου κατά του εργοδότη.

Ειδικότερα, η επίσχεση εργασίας ασκείται με εξώδικη γραπτή ή προφορική δήλωση, η οποία γνωστοποιείται στον εργοδότη. Ωστόσο, είναι σαφές από τη νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων και από τις διατάξεις των εργατικών νόμων ότι απαιτείται δήλωση του εργαζομένου, που να απευθύνεται αποκλειστικά προς τον εργοδότη του, με την οποία να δηλώνει με σαφήνεια ότι προβαίνει σε επίσχεση εργασίας, να αναφέρει τη συγκεκριμένη υποχρέωση του εργοδότη για την εκπλήρωση της οποίας ασκεί αυτό το δικαίωμα, καθώς επίσης να προκύπτει ότι πρόκειται για ληξιπρόθεσμη απαίτηση του εργαζόμενου έναντι του εργοδότη.

Επιπλέον, όταν ο μισθωτός απέχει από την εργασία του, ύστερα από νόμιμη δήλωση ότι ασκεί το δικαίωμα της επίσχεσης, ο εργοδότης δεν έχει δικαίωμα να θεωρήσει λυμένη την σύμβαση και εφόσον αποκρούει την προσφορά των υπηρεσιών του πρώτου, χωρίς να προβαίνει σε νόμιμη απόλυση (με γραπτή καταγγελία και καταβολή αποζημίωσης), καθίσταται υπερήμερος.

Σε περίπτωση που η δήλωση του εργαζομένου δεν συγκεντρώνει τα παραπάνω στοιχεία, αλλά αντίθετα ο εργαζόμενος, μέσω αυτής, απλά εκδηλώνει την άρνηση του για παροχή εργασίας, δεν επέρχονται τα έννομα αποτελέσματα αυτής και η συγκεκριμένη άρνηση του εργαζομένου να προσφέρει την εργασία του αποτελεί παράβαση της σύμβασης εργασίας, που έχει υπογράψει.

Η επίσχεση ασκείται παράνομα όταν:

α.) δεν υπάρχει σημαντική καθυστέρηση στην πληρωμή των μισθών

β.) αρνείται ο μισθωτός να συμφωνήσει στη ρύθμιση των απαιτήσεών του μετά από πρόταση του εργοδότη,

γ.) ασκείται αφότου η επιχείρηση του εργοδότη έχει τεθεί σε αναγκαστική εκκαθάριση,

δ.) η απαίτηση του εργαζομένου αμφισβητείται και η επίσχεση εργασίας θα προκαλέσει στον εργοδότη μεγάλη ζημία σε σχέση με την αξίωση του πρώτου,

ε.) προσπαθεί με αυτή να εξαναγκάσει τον εργοδότη σε αύξηση του μισθού του,

στ.) η καθυστέρηση δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του εργοδότη, αλλά σε απρόβλεπτες συνθήκες ή αντιξοότητες,

ζ.) η καθυστέρηση πληρωμής οφείλεται στην εξαιρετικά άσχημη οικονομική κατάσταση του εργοδότη, λόγω της μείωσης του τζίρου της επιχείρησής και

η.) ο εργοδότης κατέβαλλε σημαντικές προσπάθειες για κάλυψη των οφειλών του προς το μισθωτό.

Τέλος, η επίσχεση εργασίας σταματάει άμεσα:

α) μόλις ο εργοδότης εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του έναντι του εργαζομένου,

β) όταν ανακληθεί από τον εργαζόμενο,

γ) όταν συμφωνήσουν οι δύο πλευρές, καθώς επίσης και

δ) με την κατάθεση του ποσού , που οφείλεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.

Εάν ο εργαζόμενος εξακολουθεί να προβαίνει στην επίσχεση εργασίας, τότε ασκεί το δικαίωμά του αυτό καταχρηστικά με όλες τις συνέπειες της αδικαιολόγητης αποχής του από την εργασία του.

*O Γιάννης Κ. Καρούζος, είναι Δικηγόρος, ειδικευμένος στο εργατικό δίκαιο

e-mail: [email protected]"

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ