Όλο το σχέδιο για τις επικουρικές - Τι θα γίνει με όσους ασφαλίστηκαν μετά το 2001

Αυτό είναι το συμπέρασμα της πολιτικής που προωθεί το υπουργείο Εργασίας για την νέα περικοπή στις επικουρικές συντάξεις. Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης, δημοσίευσε τις 10 παρεμβάσεις που προωθεί ενόψει και της έλευσης της τρόικας στις 16 Ιανουαρίου. Βέβαια, απαραίτητη προϋπόθεση για να καταθέσει το νομοσχέδιο –όπως έχει ξεκαθαρίσει ο υπουργός- είναι να επιτευχθεί συναίνεση μεταξύ των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση Παπαδήμου.

Από τον 9λογο που δόθηκε στη δημοσιότητα προκύπτουν και άλλα χρήσιμα σημεία:

1. Προωθείται η ενοποίηση των πέντε μεγαλύτερων ασφαλιστικών ταμείων της χώρας (ΕΤΕΑΜ, ΤΕΑΔΥ, ΤΕΑΙΤ, ΤΑΥΤΕΚΩ και ΕΤΑΤ). Ενοποίηση θα είναι πλήρης –διοικητική και ασφαλιστική- και προβλέπεται να γίνει από την 1η Ιουλίου του 2012.

2. Τα περιουσιακά στοιχεία των ταμείων θα μπουν σε έναν κοινό κουμπαρά. Όμως ανάλογα με την προίκα που κουβαλά το κάθε ταμείο, θα εξαρτηθεί και το ύψος των παροχών που θα κάνει στους ασφαλισμένους.

3. Για όσους έχουν ασφαλιστεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2001, θα δημιουργηθούν οι λεγόμενες ατομικές μερίδες. Με αυτό το σύστημα, ουσιαστικά η επικουρική σύνταξη θα εξαρτάται εν πολλοίς από το ύψος των εισφορών που θα καταβάλλει ο εργαζόμενος.

Αναλυτικά το υπόμνημα των 9 σημείων που παρουσίασε ο υπουργός Εργασίας έχει ως εξής:

• 1. Μείωση των επικουρικών συντάξεων στα ταμεία που παρουσιάζουν ελλείμματα και ταυτόχρονα καταβάλλουν συντάξεις που υπερβαίνουν το 20% των συντάξιμων αποδοχών. Στόχος θα πρέπει να είναι η αποτροπή ελλειμμάτων από το 2014 και μετά. Στην κατεύθυνση αυτή πρέπει να γίνουν σεβαστές, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, οι προσδοκίες των ασφαλισμένων, με βάση και τις δυνατότητες του κάθε ταμείου. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να διαμορφωθεί ενιαίο ποσό σύνταξης για όλα τα ταμεία ή ενιαίες οριζόντιες περικοπές. Θα διαφοροποιηθούν ανάλογα με το ύψος της σύνταξης και τις οικονομικές δυνατότητες, όπως αυτές αποτυπώνονται στις μελέτες και στα σημερινά οικονομικά και περιουσιακά στοιχεία των ταμείων.

• 2. Καμία μείωση σε συντάξεις που αντιστοιχούν στο 20% του συντάξιμου μισθού και επομένως και καμία μείωση για τους νέους ασφαλισμένους (από 1/1/1993 και μετά). Εάν δεν προχωρήσουμε σήμερα σε παρεμβάσεις, οι μελλοντικοί συνταξιούχοι κυρίως οι νέοι, είναι αμφίβολο εάν θα πάρουν επικουρική σύνταξη και στην καλύτερη περίπτωση η σύνταξη τους θα είναι στο 1/3 της σημερινής καταβαλλόμενης σύνταξης.

• 3. Ενοποίηση σε έναν «κουμπάρα» όλων των περιουσιακών στοιχείων των ενοποιημένων ταμείων και τομέων και ενίσχυση της δυνατότητας για μία επαγγελματική και αποτελεσματική αξιοποίησή της, με την μεγαλύτερη ασφάλεια και απόλυτη διαφάνεια. Η «προίκα» με την οποία συμμετέχει το κάθε ταμείο, αλλά και η γενικότερη οικονομική του κατάσταση, λαμβάνεται υπόψη για το ύψος των συντάξεων των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων στο ενοποιημένο ταμείο.

• 4. Συμμετοχή του νέου ταμείου στο πρόγραμμα ενίσχυσης της περιουσίας των ταμείων, σε αντιστάθμισμα των όποιων απωλειών προκύψουν από την διαδικασία ανταλλαγής των ομολόγων (P.S.I.).

• 5. Διασφάλιση όλων των κοινωνικών πόρων για την ενίσχυση του νέου ταμείου προς όφελος όλων των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων (3,5 εκατ. περίπου ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι).

• 6. Μεταφορά του πόρου από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης που αντιστοιχεί στις επικουρικές συντάξεις, στο νέο ενιαίο ταμείο ως έσοδο αντί της κατάθεσης του στο ΑΚΑΓΕ.

• 7. Διευθέτηση του πραγματικού χρέους του ΙΚΑ προς το ΕΤΕΑΜ (αντί των 2,8 δισ. ευρώ στα 4,5 δισ. ευρώ που εκτιμάται) και απόδοση του σε ετήσιες δόσεις κατά τα πρότυπα του Νόμου 3655/2008 (15 δόσεις).

• 8. Ενιαίος τρόπος υπολογισμού συντάξεων για τους νέους ασφαλισμένους (που ισχύει και σήμερα) και σύσταση ατομικών μερίδων για όσους ασφαλίστηκαν από 1/1/2001 και μετά. Ενίσχυση της ανταποδοτικής σχέσης εισφορών-παροχών, αλλά και ενίσχυση των συντάξεων από το μέρισμα που προκύπτει από τις προσόδους της περιουσίας.

• 9. Δυνατότητα στους φορείς των ασφαλισμένων να εξαιρεθούν από την ενοποίηση και να διατηρήσουν τα ταμεία τους και τους τομείς τους ως αυτοδιαχειριζόμενα ταμεία, Ν.Π.Ι.Δ. ή Επαγγελματικά Ταμεία. Μέχρι 30/6/2012 με απόφαση όχι των Δ.Σ. των Ταμείων, αλλά της αντιπροσωπευτικότερης οργάνωσης των ασφαλισμένων, μπορούν να ζητήσουν την εξαίρεση τους από το ενιαίο ταμείο. Παράλληλα μέχρι τέλος του 2012 μπορούν να ενταχθούν στο ενιαίο ταμείο με την ίδια διαδικασία και όσα από τα ταμεία δεν περιλαμβάνονται στο αρχικό σχήμα ακόμη, όμως και όσα εξαιρέθηκαν με αίτηση τους πριν την 1/7/2012. Η ασφάλιση και στα ταμεία αυτά θα συνεχίσει να είναι υποχρεωτική, ενώ για το επίπεδο των συντάξεων δεν θα παρεμβαίνει το κράτος. Η μόνη εποπτεία που θα ασκείται θα είναι από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή, στα πλαίσια των κανόνων που υπαγορεύονται για την διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας.