Προϋπολογισμός: Ποιοι φόροι έφεραν υπερέσοδα στο α’ εξάμηνο - Στα 4,52 δισ. το πρωτογενές πλεόνασμα

Το πρωτογενές πλεόνασμα ανήλθε σε 4, 51 δισ. ευρώ υπερβαίνοντας τον στόχο κατά 2.284 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την εκτέλεση κρατικού προϋπολογισμού περιόδου Ιανουαρίου-Ιουνίου 2025. Τα καθαρά έσοδα αυξήθηκαν κατά 484 εκατ. ευρώ ή 1,4% έναντι του στόχου κυρίως λόγω υψηλότερων φορολογικών εισπράξεων, ενώ οι δαπάνες ήταν μειωμένες κατά 1.746 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Ακόμη τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 32.208 εκατ. ευρώ, αυξημένα 7,5% έναντι του στόχου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουνίου 2025, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 564 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου για έλλειμμα 2.795 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2025 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025 και ελλείμματος 2.256 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2024.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 4.519 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 2.235 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 2.905 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2024. Σημειώνεται ότι ποσό 792 εκατ. ευρώ που αφορά σε ετεροχρονισμό μεταβιβαστικών πληρωμών του τακτικού προϋπολογισμού και ποσό 433 εκατ. ευρώ που αφορά σε ετεροχρονισμό των πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων, δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους. Επιπλέον, ποσό ύψους 342 εκατ. ευρώ φορολογικών εσόδων του πρώτου διμήνου προσμετράται δημοσιονομικά στο έτος 2024.

Εξαιρώντας τα ανωτέρω ποσά, η υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, έναντι των στόχων του προϋπολογισμού, εκτιμάται σε 717 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι στο ποσό αυτό του εξαμήνου, περιλαμβάνεται και είσπραξη μέρους του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τους επόμενους μήνες, λόγω του ότι τέθηκε σε λειτουργία ήδη από τα μέσα Μαρτίου η εφαρμογή για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.

Επισημαίνεται ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Επιπρόσθετα, τα ανωτέρω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Καθαρά έσοδα

Την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου 2025, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 34.381 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 484 εκατ. ευρώ ή 1,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Σημειώνεται ότι στο ποσό αυτό εμπεριέχεται τόσο στα έσοδα (στην κατηγορία «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών»), όσο και στις επιστροφές φόρων (ΦΠΑ), το ποσό των 784,8 εκατ. ευρώ από τις συναλλαγές που απαιτήθηκε να γίνουν κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 για την ολοκλήρωση της νέας Σύμβασης Παραχώρησης της Αττικής Οδού, οι οποίες αφορούν στο έτος 2024 και είναι δημοσιονομικά ουδέτερες.

Η αύξηση αυτή παρατηρείται, παρότι στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη τον μήνα Ιούνιο του τιμήματος ύψους 1.350 εκατ. ευρώ από τη Σύμβαση Παραχώρησης υπηρεσιών για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και των τριών (3) κάθετων οδικών αξόνων, η οποία υπογράφηκε στις 29 Μαρτίου 2024, μεταξύ αφενός του Ελληνικού Δημοσίου και του ΤΑΙΠΕΔ (νυν ΕΕΣΥΠ) και αφετέρου της εταιρείας «ΝΕΑ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε» ως Παραχωρησιούχου.

Τα επόμενα βήματα της διαδικασίας έως την καταβολή του τιμήματος αναμένεται να ολοκληρωθούν τους επόμενους μήνες. Εξαιρουμένου του ανωτέρω ποσού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 1.834 εκατ. ευρώ ή 5,6% έναντι του στόχου, εξαιτίας κυρίως των αυξημένων φορολογικών εσόδων και παρά την είσπραξη μειωμένων εσόδων από το ΠΔΕ.

Φοροέσοδα

Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:

I.Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 32.208 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 2.236 εκατ. ευρώ ή 7,5% έναντι του στόχου, κυρίως εξαιτίας: α) της είσπραξης μέρους του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων εκτιμώμενου ύψους 944 εκατ. ευρώ, που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί έως το τέλος Ιουλίου, λόγω του ότι τέθηκε σε λειτουργία ήδη από τα μέσα Μαρτίου η εφαρμογή για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων όπως προαναφέρθηκε και β) της καλύτερης απόδοσης στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κ.λπ.) και της καλύτερης απόδοσης των φόρων εισοδήματος του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2025.

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής :

-Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 12.886 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 316 εκατ. ευρώ.

-Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 3.432 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 93 εκατ. ευρώ.

-Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 1.697 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 120 εκατ. ευρώ.

-Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 11.081 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 1.406 εκατ. ευρώ εκ των οποίων: ο Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων είναι αυξημένος κατά 1.095 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της νωρίτερης ενεργοποίησης της εφαρμογής για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, ο Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων αυξημένος κατά 43 εκατ. ευρώ και οι Λοιποί Φόροι Εισοδήματος αυξημένοι κατά 269 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

II. Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 30 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο.

III. Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 3.572 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 322 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Ποσό 1.346 εκατ. ευρώ εισπράχθηκε από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σύμφωνα με τον στόχο, ενώ ποσό 1.800 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 562 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

IV. Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 1.541 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνουν το ποσό των 784,8 εκατ. ευρώ από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, ενώ στη στοχοθεσία εμπεριέχεται το ποσό των 1.350 εκατ. ευρώ από το τίμημα για την εκμετάλλευση της Εγνατίας Οδού, όπως προαναφέρθηκε. Αν εξαιρεθούν τα ανωτέρω ποσά, τα έσοδα της μείζονας κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανέρχονται σε 756 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 278 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

V. Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 1.402 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 66 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 1.402 εκατ. ευρώ, ποσό 123 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 15 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Επιστροφές φόρων

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 4.373 εκατ. ευρώ και ενσωματώνουν το ποσό επιστροφής ΦΠΑ ύψους 784,8 εκατ. ευρώ από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, όπως προαναφέρθηκε, το οποίο δημοσιονομικά επηρεάζει το έτος 2024. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, οι επιστροφές φόρων ανήλθαν σε 3.588 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένες κατά 273 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (3.315 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

Τα συνολικά έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 1.923 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 577 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2.500 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.

Η εικόνα του Ιουνίου

Ειδικότερα, τον Ιούνιο 2025 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.413 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 1.148 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, καθότι στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε περιληφθεί η είσπραξη κατά τον μήνα Ιούνιο, του τιμήματος από τη σύμβαση παραχώρησης του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και των τριών (3) κάθετων οδικών αξόνων του, ύψους 1.350 εκατ. ευρώ, όπως προαναφέρθηκε.

Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:

I. Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 5.254 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 559 εκατ. ευρώ ή 11,9% έναντι του στόχου.

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής :

-Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 1.891 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 45 εκατ. ευρώ.

-Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 642 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 35 εκατ. ευρώ.

-Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 167 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 19 εκατ. ευρώ.

-Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 1.914 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 439 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων ο Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων είναι αυξημένος κατά 278 εκατ. ευρώ, λόγω της νωρίτερης ενεργοποίησης της εφαρμογής για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, όπως προαναφέρθηκε και ο Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων αυξημένος κατά 113 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

II.Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 5 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο.

III.Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 291 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 320 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Ποσό 192 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα του ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 411 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

IV.Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 92 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 1.319 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, καθώς στη στοχοθεσία του Ιουνίου είχε περιληφθεί το ποσό των 1.350 εκατ. ευρώ, όπως προαναφέρθηκε.

V. Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 323 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 143 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 323 εκατ. ευρώ, ποσό 5 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 12 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 553 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 76 εκατ. ευρώ από τον στόχο (629 εκατ. ευρώ).

Τα συνολικά έσοδα του ΠΔΕ Ιουνίου ανήλθαν σε 197 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 423 εκατ. ευρώ από τον στόχο (620 εκατ. ευρώ).

Οι δαπάνες

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουνίου 2025 ανήλθαν στα 34.945 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.746 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (36.692 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Επίσης είναι αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, κατά 1.223 εκατ. ευρώ.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 1.659 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς τους ΟΚΑ και λοιπούς φορείς γενικής κυβέρνησης κατά 792 εκατ. ευρώ και των ταμειακών πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 433 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται, ότι τα προαναφερθέντα ποσά δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους.

Αξιοσημείωτες μεταβιβάσεις είναι οι ακόλουθες:

– οι μεταβιβάσεις προς τα νοσοκομεία και τις ΥΠΕ-ΠΕΔΥ ύψους 594 εκατ. ευρώ,

– η μεταβίβαση ύψους 400 εκατ. ευρώ για την κάλυψη κόστους παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας (ΥΚΩ), σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 55 του Ν.4508/2017 (Α’ 200),

– η επιχορήγηση ύψους 290 εκατ. ευρώ προς την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.) για την προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων, προϊόντων και υπηρεσιών υγείας, για λογαριασμό των δημόσιων νοσοκομείων,

– οι επιχορηγήσεις προς τους συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ και ΟΣΕ) ύψους 158 εκατ. ευρώ και

– η επιχορήγηση προς τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ύψους 115 εκατ. ευρώ.

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 5.051 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 88 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Ταυτόχρονα παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με τις αντίστοιχες πληρωμές του 2024 κατά 109 εκατ. ευρώ.