To "μαξιλάρι" του ELA και τι σημαίνει για τις τράπεζες η προσφυγή σε αυτό
Έφη Καραγεώργου
Την ίδια ώρα, το πολιτικό παιχνίδι βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και όπως επισημαίνεται σε δημοσίευμα του το πρακτορείοBloomberg:η ΕΚΤ χρησιμοποιεί την απειλή ότι θα κλείσει την κάνουλα της ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες, ως μοχλό άσκησης πολιτικής πίεσης με στόχο να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα.
Από την πλευρά της ηGoldman Sachsεκτιμά ότιοι τρέχουσες τάσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα σε γενικές γραμμές δεν επηρεάζονται από τις πολιτικές εξελίξεις, ωστόσο οι τράπεζες λαμβάνουνπροληπτικά μέτραπροκειμένου να ενισχύσουν τα «μαξιλάρια» ρευστότητάς τους.
Η προσφυγή στονELAενδεχομένως να απασχολήσει τις ελληνικές τράπεζες τον Μάρτιο, καθώς τότε λήγουν εγγυήσεις άνω των 22δισ ευρώ (από τον νόμο Αλογοσκούφη) οι οποίες έχουν δοθεί ωςcollateralστην ΕΚΤ.
Σήμερα οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν μηδενική έκθεση στονELA,ενώ μέσω της ΕΚΤ έχουν αντλήσει περί τα 44δισ ευρώ.Στον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA)θα προσφύγουν στην ακραία περίπτωση που η χώρα βρεθεί εκτός προγράμματος και η κεντρική τράπεζα της ευρωζώνης δεν θα δέχεται ως ενέχυρα ταcover bondsτων ελληνικών τραπεζών ή τις τιτλοποιήσεις δανείων (ABS).
Οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να αντλήσουν ρευστότητα ύψους 40 δισ ευρώ μέσω τουELA,από την ΤτΕ, με «τσουχτερά» όμως επιτόκια που διαμορφώνεται πάνω από το 2,5%.
Τεχνικά, ο μηχανισμός ELA αξιοποιείται σε έκτακτες περιπτώσεις και έχει προσωρινό χαρακτήρα. Παραχωρείται σε φερέγγυα πιστωτικά ιδρύματα, τα οποία δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ρευστότητα μέσω των αγορών ή μέσω της συνήθους συμμετοχής τους σε πράξεις ρευστότητας.
Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με τους κανονισμούς της ΕΚΤ, η ΤτΕ θα πρέπει να ενημερώνει εγκαίρως το ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σε ποια τράπεζα έδωσε, πόσα χρήματα, πότε θα επιστραφούν, τους λόγους που το έκανε, την πιστοληπτική αξιολόγηση της τράπεζας, τυχόν συστημικές επιδράσεις κλπ. Μάλιστα σε περίπτωση που η ρευστότητα που δίνεται σε μια τράπεζα ξεπερνά τα 500 εκατ ευρώ τότε η ΤτΕ είναι υποχρεωμένη να ενημερώσει εκ των προτέρων την ΕΚΤ και να λάβει σχετική άδεια.
Από την 1η Μαρτίου, η ΕΚΤ δεν θα δέχεται πλέον ορισμένα είδη μη καλυμμένων τραπεζικών ομολόγων με κρατική εγγύηση από οποιαδήποτε χώρα της Ευρωζώνης. Σύμφωνα με το Bloomberg «οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει πιθανόν να καλύψουν το κενό με προσφυγή στον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας» επισημαίνοντας ότι αν και η χρηματοδότηση αυτή δίνεται με ρίσκο της εθνικής κεντρικής τράπεζας, θα πρέπει να εγκριθεί από την ΕΚΤ, κάτι που της δίνει ένα ακόμη διαπραγματευτικό χαρτί.
Και δεν παραλείπει να υπενθυμίσει την περίπτωση της Ιρλανδίας το Νοέμβριο του 2010 και της Κύπρου το 2013. Διότι, αφού το κυπριακό κοινοβούλιο απέρριψε τους όρους του μνημονίου το Μάρτιο του 2013, η ΕΚΤ έδωσε στη χώρα προθεσμία 4 ημερών προκειμένου να εγκρίνει ένα εναλλακτικό πρόγραμμα με την απειλή της ανάκλησης της χρηματοδότησης.
Στην Ελλάδα,οι ανάγκες των τραπεζών είναι μεγαλύτερες.Σύμφωνα με το Bloomberg, η αναχρηματοδότηση των τραπεζών φτάνει στο 11% με 12% των ισολογισμών του κλάδου. «Αυτό το ποσοστό αναμένεται να αυξηθεί εάν οι καταθέτες πάρουν τις καταθέσεις τους εν μέσω της πολιτικής αβεβαιότητας» υποστηρίζει το πρακτορείο.