Τα τέσσερα μέτρα που μας σπρώχνουν στις ηλεκτρονικές πληρωμές

Εκτός του ότι θα πρέπει να πραγματοποιούμε ηλεκτρονικές πληρωμές που να αντιστοιχούν στο 30% του εισοδήματός μας –ενσωματώθηκαν διευκολύνσεις στο νομοσχέδιο για όσους έχουν δεσμευμένους τραπεζικούς λογαριασμούς ή για όσους ξοδεύουν πάνω από το 60% του εισοδήματός τους για φόρους και δάνεια- το νομοσχέδιο προβλέπει:

• Πρώτον ότι καμία επαγγελματική δαπάνη άνω των 300 ευρώ δεν θα αναγνωρίζεται αν η πληρωμή γίνεται με μετρητά.
• Δεύτερον ότι ειδικά τα ενοίκια των επαγγελματιών, δεν θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα παρά μόνο αν η καταβολή τους γίνεται ηλεκτρονικά.
• Και τρίτον ότι για να τύχει φορολογούμενος της έκπτωσης φόρου του 40% για την επισκευή του ακινήτου (ή την ενεργειακή θωράκισή του) θα πρέπει επίσης να πληρώσει ηλεκτρονικά. Με αυτά τα τέσσερα μέτρα, το υπουργείο Οικονομικών ευελπιστεί ότι θα στείλει το ύψος των ηλεκτρονικών πληρωμών πάνω από τα 43-44 δις. ευρώ σε ετήσια βάση ενισχύοντας αισθητά τα έσοδα από τον ΦΠΑ. Το «στοίχημα» πρέπει να αποφέρει επιπλέον έσοδα τουλάχιστον 550 εκατ. ευρώ για το 2020 αν και το μεγάλο κέρδος στο οποίο προσβλέπει η κυβέρνηση είναι η αλλαγή νοοτροπίας και η μετατροπή της πληρωμής με κάρτα σε «συνήθεια».

Από μόνη της, η μείωση του επιτρεπόμενου ορίου για συναλλαγές με μετρητά στον επιχειρηματικό κόσμο, συνιστά μεγάλη αλλαγή. Το όριο, από τα 500 ευρώ που ήταν τώρα, περιορίζεται στα 300 ευρώ ενώ το μέτρο θα τεθεί άμεσα σε ισχύ δηλαδή από 1/1/2020. Το νομοσχέδιο αναφέρει ότι δεν αναγνωρίζεται ως επαγγελματική «κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των τριακοσίων 300 ευρώ, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών». Ειδικά δε σε ότι αφορά στην επαγγελματική δαπάνη των ενοικίων, θα ισχύσει ότι ακριβώς και με τους μισθούς: θα πρέπει όλα να γίνονται ηλεκτρονικά. Έτσι, δεν αναγνωρίζονται τα ενοίκια ως επαγγελματική δαπάνη εφόσον: «η εξόφλησή τους δεν έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών»
Η έκπτωση φόρου για την επισκευή των ακινήτων θα φτάνει πράγματι στο 40%: «Οι δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν από 1.1.2020 μέχρι και 31.12.2022 για τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων, μειώνουν ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο τεσσάρων 4 ετών, σε ποσοστό σαράντα τοις εκατό 40% του ύψους τους, το φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, με ανώτατο όριο δαπάνης τις σαράντα οκτώ χιλιάδες (48.000) ευρώ». Δηλαδή, αν κάποιος δαπανά 10.000 ευρώ, θα κερδίζει 1000 ευρώ τον χρόνο για μια τετραετία. Ωστόσο: «Απαραίτητη προϋπόθεση για την μείωση του φόρου από το ποσό των δαπανών, αποτελεί η απόδειξή τους με νόμιμα παραστατικά και η εξόφλησή τους με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, όπως, ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, κάρτες και μέσα πληρωμής με κάρτες, πληρωμή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών και χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού».

Όλη η διάταξη για το e-30%

H διάταξη που φέρνει την υποχρέωση όλων των πολιτών να πραγματοποιούν ηλεκτρονικές πληρωμές έως το 30% του εισοδήματός τους περιέχει δύο ευχάριστες «εκπλήξεις» για όσους βρίσκονται σε δύσκολη θέση είτε γιατί διαθέτουν μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους σε δάνεια και φόρους είτε γιατί τους έχουν μπλοκάρει τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Αναλυτικά το νέο πλαίσιο έχει ως εξής:

• Το απαιτούμενο ποσό δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ορίζεται σε ποσοστό 30% του πραγματικού εισοδήματος που προέρχεται από μισθωτή εργασία - συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα και μέχρι είκοσι χιλιάδες ευρώ (20.000 €) δαπανών. Στον υπολογισμό του πραγματικού εισοδήματος δεν περιλαμβάνεται το ποσό της εισφοράς αλληλεγγύης
• Στον φορολογούμενο του οποίου έχει κατασχεθεί ο λογαριασμός, το όριο δαπανών περιορίζεται στις πέντε χιλιάδες ευρώ

Απαλλάσσονται της υποχρέωσης ηλεκτρονικών πληρωμών, δώδεκα κατηγορίες πολιτών που είναι οι εξής:
(i) Φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το εβδομηκοστό (70ο) έτος της ηλικίας τους.
(ii) Άτομα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω.
(iii) Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
(iv) Οι φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα.
(v) Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή.
(vi) Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
(vii) Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
(viii) Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
(ix) Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
(x) Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών).
(xi) Όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα.
(xii) Οι φυλακισμένοι.

Σε περίπτωση που έχουν πραγματοποιηθεί δαπάνες που αφορούν καταβολές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, δανειακές υποχρεώσεις προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ενοίκια, οι οποίες υπερβαίνουν το 60% του πραγματικού εισοδήματος, το απαιτούμενο ποσοστό δαπανών περιορίζεται από το τριάντα τοις εκατό (30%) στο είκοσι τοις εκατό (20%).