Έρχεται η τρόικα, ανοίγει (πάλι) το ασφαλιστικό

Σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, η διπλή παρέμβαση που ζητούν οι Τροϊκανοί και αφορά αφενός στη μείωση των εργοδοτικών εισφορών αφετέρου στην κατάργηση των Φόρων Υπέρ Τρίτων, ανοίγει "τρύπα" στα Ταμεία που υπολογίζεται στα 2,850 δισ. ευρώ, ενώ ακόμα δεν έχει δοθεί πειστική απάντηση για το πώς θα αντιμετωπιστεί η... επίσημη "τρύπα" των 802 εκατ. ευρώ που αποτυπώνεται στον Κοινωνικό Προϋπολογισμό για το 2014. Στα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας δεν θέλουν, βέβαια, ούτε καν να συζητούν το ενδεχόμενο δυσμενών εξελίξεων στο μέτωπο της ανεργίας, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση το σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια ακόμα "τρύπα" από 250 έως 500 εκατ. ευρώ!

«ΨΑΛΙΔΙ» ΣΕ... ΔΟΣΕΙΣ

Το πρώτο κεφάλαιο στο μίνι Ασφαλιστικό, που θα ανοίξει από τη πρώτη ημέρα των διαπραγματεύσεων με την Τρόικα, αφορά στο πώς και πότε θα ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί η μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες. Με δηλώσεις του ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας ουσιαστικά ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει πρόθεση ή δυνατότητα της κυβέρνησης να το αποφύγει, αλλά απέφυγε επιμελώς να προσδιορίσει τα μέτρα με τα οποία θα καλυφθεί το "κενό" εσόδων στα Ασφαλιστικά Ταμεία. Σύμφωνα, πάντως, με πληροφορίες, δεδομένου του μεγάλου κόστους για τα Ταμεία, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στη μείωση των εργοδοτικών εισφορών σε τρεις ετήσιες δόσεις, δηλαδή να ολοκληρωθεί η μείωση τους το 2016.
Έμπειρα στελέχη στο χώρο της κοινωνικής ασφάλισης, που συμμετείχαν κατά καιρούς στις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα, υπολογίζουν ότι το κόστος από τη μείωση των εισφορών κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες θα "στοιχίσει" στο Ασφαλιστικό σύστημα περίπου 850 εκατ. ευρώ, χαρακτηρίζοντας "έωλες" τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου για κόστος μόλις 400 εκατ. ευρώ. Ειδικά όσον αφορά στο 2014 -στην περίπτωση που "περπατήσει" ο σχεδιασμός για μείωση των εισφορών σε δόσεις- το κόστος για τα Ταμεία υπολογίζεται στα περίπου 280 εκατ. ευρώ.
Πέρα από το κόστος για τα Ταμεία και το πώς θα καλυφθεί αυτό χωρίς να θιγούν οι παροχές στους Ασφαλισμένους, δηλαδή χωρίς να περικοπούν συντάξεις και επιδόματα, η κυβέρνηση θα έχει πρόβλημα να χειριστεί και επικοινωνιακά το θέμα, καθώς είναι πολλοί εκείνοι που αποδίδουν την επικείμενη μείωση των εισφορών, στη δογματική άποψη συγκεκριμένων στελεχών της Τρόικας, τα οποία είχαν ως "συμμάχους" τις εμμονές εγχώριων και ξένων παραγόντων για το πώς μπορεί να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Η αλήθεια είναι ότι οι εργοδοτικές εισφορές σήμερα στην Ελλάδα ανέρχονται στο 26% - 28%, κάτι που βάζει τη χώρα μας στην 5άδα της Ε.Ε. με τις υψηλότερες εισφορές. Ωστόσο, αυτή η εικόνα αλλάζει άρδην αν λάβει κανείς υπόψιν ότι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες λειτουργούν επαγγελματικά ταμεία, τα οποία επιβαρύνουν (και) τις επιχειρήσεις, θεσμός που δεν έχει περάσει ακόμα στον ελληνικό χώρο.

"Μπουρλότο" η κατάργηση των Φόρων Υπέρ Τρίτων

Η τελευταία επίσημη προσπάθεια καταγραφής των Φόρων Υπέρ Τρίτων (ΦΥΤ) έγινε από την Επιτροπή Γεωργακόπουλου (πριν από τις αλλαγές στη φορολογία το 2002) και έδειξε ότι υφίστανται περίπου 550 τέτοιοι φόροι, οι οποίοι κατευθύνονται κυρίως στη χρηματοδότηση Ασφαλιστικών Ταμείων. Αν και από τότε σημειώνονταν τα προβλήματα που ανακύπτουν από την αναποτελεσματικότητα τους, την αδιαφάνεια διαχείρισής τους και την επιβάρυνση στην επιχειρηματικότητα, δεν αποτολμήθηκε η παραμικρή νομοθετική παρέμβαση, λόγω του κόστους που συνεπάγεται για τα ίδια τα Ταμεία η κατάργηση ή τροποποίησή τους. Είναι ενδεικτικό ότι στην Έκθεση της για τους ΦΥΤ η Επιτροπή Γεωργακόπουλου παρέπεμπε στις γενικότερες αλλαγές στο Ασφαλιστικό σύστημα, καταλήγοντας ως εξής: "Όσον αφορά στους πόρους που διατίθενται για τη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων, η κατάργησή τους θα πρέπει να συνεξεταστεί με το γενικότερο ζήτημα της χρηματοδότησης της κοινωνικής ασφάλισης".

Σύμφωνα με υπολογισμούς που κάνουν έμπειρα στελέχη στο χώρο της κοινωνικής ασφάλισης, η ενδεχόμενη κατάργηση των ΦΥΤ συνεπάγεται απώλεια εσόδων περίπου 2 δισ. ευρώ, με το μεγαλύτερο βάρος να πέφτει πάνω στον ΟΓΑ! Επιπλέον, ο Κρατικός Προϋπολογισμός θα υποχρεωθεί να καλύψει τις "τρύπες" σε Ταμεία όπως των μηχανικών, των γιατρών, των δικηγόρων, που σήμερα δεν επιχορηγούνται από τον κρατικό κορβανά, καθιστώντας ακόμα δυσχερέστερο τον χειρισμό του θέματος από το οικονομικό επιτελείο.

Απάντηση στο πώς θα καλυφθεί αυτή η χαώδης "τρύπα" δεν υπάρχει, παρά μόνο μισόλογα περί αντιμετώπισης της εισφοροδιαφυγής και περί βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος που θα φέρει έσοδα και στα Ταμεία. Σημειώνεται ότι σε ανύποπτο χρόνο το ΔΝΤ σε έκθεσή του για τις αλλαγές στη φορολογία, είχε προτείνει την αύξηση έμμεσων φόρων π.χ. στα οινοπνευματώδη ως αντιστάθμισμα στη κατάργηση των Φόρων Υπέρ Τρίτων.
Όσον αφορά στην... επίσημη "τρύπα" των 802 εκατ. ευρώ, δεν υπάρχει ακόμα απάντηση από το οικονομικό επιτελείο προς τη Τρόικα, πόσο μάλλον στο πώς θα αυξηθούν κατά περίπου 330 εκατ. ευρώ τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές. Σημειώνεται ότι οι όλες οι προβλέψεις έχουν γίνει με τη παραδοχή ότι η ανεργία το 2014 θα μειωθεί κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες, προβλέψεις που αμφισβητούνται από διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΟΟΣΑ, που προβλέπει διατήρηση της ανεργίας στα επίπεδα του 27%.