Στόχος: Πάνω από 2,3 δισ. στην Ελλάδα από το Horizon

Να κινητοποιήσει περισσότερα ιδιωτικά κεφάλαια γύρω από τα προγράμματα έρευνας και καινοτομίας, που θα υλοποιηθούν τα επόμενα χρόνια υπό την ομπρέλα του HORIZON 2020, επιθυμεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να ξεπεραστεί η σχετική υστέρηση, που σημειώθηκε σε αυτό το πεδίο κατά το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο. Άλλωστε, το Horizon, συνολικού ύψους 80 δισ. ευρώ, σχεδιάστηκε εξαρχής με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι πιο δελεαστικό για τη συμμετοχή ιδιωτών, ενσωματώνοντας για παράδειγμα ειδικές υποστηρικτικές δράσεις, όπως η πρόσβαση σε χρηματοδότηση.

Τα παραπάνω επισήμανε στη Θεσσαλονίκη η διευθύντρια Διεθνούς Συνεργασίας της Γενικής Διεύθυνσης Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης της Κομισιόν, Κριστίνα Ρούσο (Cristina Russo), σε συνέντευξη Τύπου, με την ευκαιρία του συνεδρίου για την έρευνα και την καινοτομία στη Μαύρη Θάλασσα, που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο, στο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Την εκδήλωση διοργανώνουν η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) και το Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).

Η “Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης” έμπνευση για αποφάσεις της Κομισιόν

Οι εργασίες του συνεδρίου θα επισφραγιστούν με την υπογραφή της «Διακήρυξης της Θεσσαλονίκης», ενός κειμένου «καθαρά πολιτικού» όπως χαρακτηρίστηκε, το οποίο θα καταγράψει και θα κωδικοποιήσει τα κυριότερα συμπεράσματα του διημέρου, ώστε αυτά να τροφοδοτούν τη χάραξη πολιτικής και δράσεων της Κομισιόν για την έρευνα και την καινοτομία στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.

Στο μεταξύ, ο γενικός γραμματέας Ερευνας και Τεχνολογίας, Χρήστος Βασιλάκος, εμφανίστηκε εκ νέου αισιόδοξος ότι τα κονδύλια που θα εισρεύσουν στην Ελλάδα θα είναι υψηλότερα σε σχέση με το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο. “Οπως είπε, το πρόγραμμα είναι μεν ανταγωνιστικό, οπότε το ύψος των πόρων που τελικά θα καταλήξουν στην Ελλάδα θα εξαρτηθεί από τον δυναμισμό και την ποιότητα των προτάσεων των ελληνικών ερευνητικών ομάδων, αλλά ο ίδιος εκτιμά ότι η ελληνική συμμετοχή θα αυξηθεί.

Στόχος: Πάνω από 2,3 δισ. στην Ελλάδα

«Κρίνοντας με βάση τη συμμετοχή μας στο 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο, που είχε ανέλθει στο 2,2%, αλλά και με βάση το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός του Horizon 2020 είναι σημαντικά υψηλότερος και έχουν γίνει κάποιες διορθωτικές κινήσεις, ευελπιστούμε σε πιο αυξημένη συμμετοχή με μεγαλύτερη εισροή κονδυλίων. Στόχος είναι η συμμετοχή μας να ανέλθει στο 3%. Αν λοιπόν στο 7ο Πρόγραμμα ήταν 950 εκατ. ευρώ, στο Horizon προσβλέπουμε σε πάνω από 2,3 δισ. ευρώ», επανέλαβε ο κ.Βασιλάκος.

Ερωτηθείς αν θεωρεί ότι τα κεφάλαια που δόθηκαν για τον ίδιο σκοπό στο προηγούμενο πρόγραμμα έχουν αποδώσει τα προσδοκώμενα, εξέφρασε την πεποίθηση ότι «δεν έχουν πιάσει τόπο» στον επιθυμητό βαθμό, «ίσως επειδή οι δράσεις δεν ήταν στοχευμένες στις πραγματικές ανάγκες».

Πάντως, σημαντικότερος από τον ποσοτικό παράγοντα (πόσα κονδύλια θα επενδυθούν) είναι ο ποιοτικός (που θα κατευθυνθούν αυτά και ποιο θα είναι το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμά τους), όπως επισήμανε από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΕΚΕΤΑ, Θανάσης Κωνσταντόπουλος.

Δεν είναι όλοι οι πρωταθλητές καινοτομίας “γίγαντες”

«Δεν χρειάζεται να είσαι παγκόσμιος γίγαντας (global giant) για να είσαι πρωταθλητής στην καινοτομία (innovation champion)»: με τη φράση αυτή, ο διάσημος Ελληνογάλλος ερευνητής και καθηγητής στο Πολυτεχνείο της Λωζάνης Ιωσήφ Σηφάκης (Ζοζέφ Σιφακίς), που έχει τιμηθεί με Βραβείο Τούρινγκ το 2007 (από κοινού με συνεργάτες του), επισήμανε -επικαλούμενος και το παράδειγμα του Ισραήλ- ότι δεν υπάρχει ένα και μοναδικό μοντέλο για την ανάδειξη μιας χώρας σε διεθνή δύναμη στον χώρο της καινοτομίας και ότι αυτό που λείπει συχνά δεν είναι το μέγεθος, ούτε η τεχνολογία από μόνη της, αλλά το όραμα.

Η ευρωπαϊκή «αναπηρία» και το ΜΙΤ

Οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν μέχρι σήμερα -και στην Ελλάδα- δεν προσπάθησαν να εφαρμόσουν ένα κοινό όραμα, είπε κατά την ομιλία του στο συνέδριο, ενώ αναφερόμενος συνολικά στην ΕΕ σημείωσε: «Το πρόβλημα δεν είναι μόνο τεχνολογικό, αλλά και πολιτικό. Χρειαζόμαστε συνολική στρατηγική υψηλής τεχνολογίας στην ΕΕ, αντί για μεμονωμένες εθνικές πολιτικές. Επίσης, δεν έχουμε MIT στην Ευρώπη. Έχουμε καλά πανεπιστήμια, αλλά δεν έχουμε μια κρίσιμη μάζα, που να καλύπτει όλο το φάσμα της έρευνας, από τη βασική στην εφαρμοσμένη. Στην Ευρώπη δίνουμε έμφαση στη συνεργασία. Αυτό δεν είναι κακό, αλλά δεν χρειάζεται να είναι και τόσο εκτεταμένο. Ξεκινήσαμε να δημιουργήσουμε το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας και αντί να πούμε «θα γίνει εκεί», σε αυτή την πόλη σε αυτή τη χώρα, δημιουργήσαμε ένα δίκτυο συνεργασίας υφιστάμενων πανεπιστημίων. Αυτό δεν μπορεί όμως να γίνει ΜΙΤ»…