Σε δημόσια διαβούλευση το νέο σύστημα αξιολόγησης Δημοσίων Υπαλλήλων

Το σύστημα αξιολόγησης βασίζεταιστο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΥΔΜΗΔ) με τίτλο «Αξιολόγηση της απόδοσης των υπαλλήλων των δημοσίων υπαλλήλων, των Ο.Τ.Α. και των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου των Δημοσίων Υπηρεσιών και των Ο.Τ.Α.» και η διαβούλευσή του θα ολοκληρωθεί στις10 Φεβρουαρίου 2015.
Σύμφωνα με τοΥΔΜΗΔ, το νέο σύστημα αφοράόλους τους δημοσίους υπαλλήλους.
Οι προαγωγές των υπαλλήλων, οι μισθολογικές επιβραβεύσεις, η μετακίνησή τους στην εσωτερική αγορά εργασίας (μόνιμος μηχανισμός κινητικότητας), η επιλογή των διευθυντών, ακόμα και η οριστική πρόσληψη ενός υπαλλήλου στο δημόσιο (μετά την διετή περίοδο προσαρμογής), θα επηρεάζονται ή θα εξαρτώνται από τα αποτελέσματα της αξιολόγησης.
Επίσης η ανάπτυξη του κάθε υπαλλήλου και η εξέλιξή του θα είναι άμεσα συνυφασμένα με τη διαδικασία αξιολόγησης.
Ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε σχετικά:
«Συνεπής στη δέσμευσή μου, και παρά το γεγονός ότι την προσεχή Κυριακή ολοκληρώνεται ο παρόν κύκλος της Κυβέρνησης, θέτω σήμερα σε δημόσια διαβούλευση σχέδιο νόμου για το νέο, μόνιμο σύστημα αξιολόγησης της απόδοσης των δημοσίων υπαλλήλων.
Έχοντας ρητά δεσμευτεί από τον Απρίλιο του 2014 ότι στις αρχές του 2015 θα πρότεινα ένα ολοκληρωμένο σύστημα αξιολόγησης που θα αντικαθιστούσε το ισχύον μεταβατικό και θεωρώντας ότι η διοίκηση έχει συνέχεια, κάνω σήμερα πράξη αυτήν μου τη δέσμευση.
Θυμίζω ότι ήδη οι δημόσιοι υπάλληλοι από τις 22 Δεκεμβρίου στον ιστότοπο www.koitamemprosta.gr αξιολογούν το προτεινόμενο σύστημα και οι απόψεις τους θα ληφθούν σοβαρά υπόψη στην τελική διαμόρφωση του νομοσχεδίου. Παράλληλα, έχω δώσει το προτεινόμενο σχέδιο νόμου και στα πολιτικά κόμματα.
Το νέο σύστημα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της δέσμης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προωθήσαμε και θεσμοθετήσαμε τους τελευταίους 18 μήνες στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
Είμαι πεπεισμένος ότι με την εισαγωγή του νέου συστήματος αξιολόγησης η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα της Διοίκησης θα αυξηθούν συνολικά, καθώς η εφαρμογή του διευκολύνει τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, αναβαθμίζει και ενισχύει τις δεξιότητες και ικανότητες όλων των υπαλλήλων, παρέχει ισχυρά κίνητρα και επιβράβευση και προάγει την κουλτούρα της συνεργασίας και του διαλόγου στη δημόσια διοίκηση.
Είμαι πεπεισμένος ότι πολύ σύντομα ο νέος τρόπος αξιολόγησης θα αποτελεί νόμο του Κράτους».
Τι προβλέπει το νέο σύστημα αξιολόγησης που προτείνει το ΥΔΜΗΔ
Με τις διατάξεις του παρόντος νόμου εισάγεται ένα νέο σύστημα αξιολόγησης της απόδοσης των υπαλλήλων στη δημόσια διοίκηση.
Σύμφωνα με το ΥΔΜΗΔ, η αξιολόγηση δημοσίων υπαλλήλων έχει πολλάκις επιχειρηθεί να ρυθμιστεί στο παρελθόν με πληθώρα νομοθετικών ρυθμίσεων, ενδεικτικά αναφέρονται ΠΔ. 318/1992, Ν. 3230/2004, Ν. 4250/2014.
Όσα συστήματα εφαρμόστηκαν μέχρι στιγμής δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα. Κοινό πρόβλημα όλων των ως άνω νομοθετικών ρυθμίσεων είναι ότι δεν παρήγαγαν αποτελέσματα (κίνητρα, συνέπειες) για τους δημοσίους υπαλλήλους. Έτσι οι αξιολογήσεις μέχρι τώρα αποτελούσαν ως επί τι πλείστον ασκήσεις επί χάρτου που εφαρμόζονταν πλημμελώς και κατέληγαν στην άριστη βαθμολογία της συντριπτικής πλειοψηφίας των υπαλλήλων.
Ο Ν. 4250/2014 εισήγαγε υποχρεωτικές ποσοστώσεις στη βαθμολόγηση ώστε να περιοριστεί η κατάχρηση του «άριστα», να εμπεδωθεί μια διαφορετική κουλτούρα διαφοροποίησης στην αποτίμηση της απόδοσης κάθε υπαλλήλου και να αρθούν οι στρεβλώσεις και η απαξίωση των προηγούμενων συστημάτων. Η ρύθμιση - είχε ξεκαθαριστεί από την αρχή - θα ήταν μεταβατική μέχρι την εισαγωγή ενός νέου ολοκληρωμένου συστήματος αξιολόγησης, τονίζεται από το ΥΔΜΗΔ.
Ειδικότερα:
1. Από το αποτέλεσμα της ετήσιας αξιολόγησης κάθε υπαλλήλου θα απορρέει ένα Ατομικό Πλάνο Ανάπτυξης και ένας χαρακτηρισμός της απόδοσης. Το Ατομικό Πλάνο Ανάπτυξης αντικατοπτρίζει τη συνολική προσέγγιση των εμπλεκομένων μερών στην αξιολόγηση. Το συντάσσει ο αξιολογητής και περιλαμβάνει τις προτεινόμενες ενέργειες για εκπαίδευση και ανάπτυξη του αξιολογούμενου για τη διάρκεια του επομένου έτους. Καταγράφει επίσης το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Σημασία έχει οι προτεινόμενες ενέργειες να έχουν συζητηθεί και συμφωνηθεί με τον αξιολογούμενο. Η υλοποίηση του Ατομικού Πλάνου Ανάπτυξης είναι υποχρεωτική και αναβαθμίζει τις δεξιότητες και τις ικανότητες κάθε υπαλλήλου.
2. Ο χαρακτηρισμός της απόδοσης λαμβάνεται υπόψη στις προαγωγές, αποτελεί προϋπόθεση συμμετοχής στη διαδικασία επιλογής προϊσταμένων (γενικών διευθυντών, διευθυντών και τμηματαρχών), αποτελεί ουσιαστικό κριτήριο συμμετοχής στην εσωτερική αγορά εργασίας (μόνιμο μηχανισμό κινητικότητας) και καθορίζει την οριστική πρόσληψη ή μη των δόκιμων υπαλλήλων. Ειδικά για τις εξαιρετικές περιπτώσεις όπου η απόδοση υπερβαίνει τις απαιτήσεις της θέσης, η διοίκηση επιφυλάσσει ταχεία επαγγελματική εξέλιξη για τους συγκεκριμένους υπαλλήλου.
3. Όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα αξιολογούνται. Σε κάθε διαδικασία αξιολόγησης συμμετέχουν ο αξιολογούμενος, ο αξιολογητής (άμεσος προϊστάμενος) και ο προϊστάμενος του αξιολογητή. Η διαδικασία ξεκινάει από τον αξιολογούμενο ο οποίος λαμβάνει πλέον ενεργά μέρος στη διαδικασία ανάπτυξης και αξιολόγησής του καταθέτοντας τις προσωπικές του απόψεις και τη δική του οπτική σε σχετικό έντυπο. Μέσω δομημένου διαλόγου προτείνει, συμφωνεί και δεσμεύεται για τα αποτελέσματα του έτους, ενώ παράλληλα συζητά και συμφωνεί με τον αξιολογητή του ένα ρεαλιστικό και επιτεύξιμο Ατομικό Πλάνο Ανάπτυξης. Ο αξιολογητής συζητά εντός πλαισίου και συμφωνεί με τον αξιολογούμενο τα στοιχεία που θα καθορίσουν την απόδοση (τι πρέπει να γίνει και πώς). Συμπληρώνει το έντυπο της αξιολόγησης και καταρτίζει το Ατομικό Πλάνο Ανάπτυξης του αξιολογουμένου. Ο προϊστάμενος του αξιολογητή επιλαμβάνεται ενστάσεων και τυχόν διαφωνιών αξιολογούμενου - αξιολογητή.
Τα κριτήρια μέτρησης της απόδοσης καθορίζονται βάση της στρατηγικής και των επιχειρησιακών στόχων κάθε φορέα, καθώς και των θεμελιωδών αξιών του Δημόσιου Τομέα.
4. Ως προς την αξιολόγηση βάσει επιχειρησιακών στόχων το εισαγόμενο σύστημα βασίζεται στην εκ προοιμίου οριοθέτηση στόχων και συγκεκριμένων «συμφωνημένων παραδοτέων» μεταξύ του αξιολογούμενου υπαλλήλου και του αξιολογητή/άμεσου προϊσταμένου του. Προβλέπεται ειδικό σεμινάριο για όλους τους προϊσταμένους στην μεθοδολογία στοχοθεσίας και σχετικής αξιολόγησης της απόδοσης των υπαλλήλων μέσω συμφωνημένων παραδοτέων, που θα διενεργείται από το ΕΚΔΔΑ. Η όλη διαδικασία αξιολόγησης στηρίζεται στο διάλογο και τη συμφωνία ανάμεσα σε αξιολογούμενο και αξιολογητή.
5. Τα κριτήρια απόδοσης εξετάζονται με βάση την εργασιακή συμπεριφορά που επέδειξε ο αξιολογούμενος κατά τη διάρκεια της περιόδου αξιολόγησης συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός τελικού χαρακτηρισμού του υπαλλήλου. Χαρακτηρισμός «άριστα» θα απονέμεται μόνο στον υπάλληλο που επιτυγχάνει αποτελέσματα πολύ ανώτερα των αναμενόμενων, αναγνωρίζεται ως ειδικός στο χώρο του, συνδράμει τους άλλους να πετύχουν ποιοτικά αποτελέσματα και επιπλέον, είναι σε θέση να προβλέπει προβλήματα και να υλοποιεί ανάλογες προληπτικές ενέργειες. Οι υπάλληλοι των οποίων η απόδοση θα χαρακτηριστεί άριστη θα απολαμβάνουν ειδική ταχεία εργασιακή εξέλιξη.