Το δημοσιονομικό «σταυρόλεξο» και τα σενάρια για τις συντάξεις

“Ραντεβού στο τέλος Σεπτεμβρίου” απαντούν χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές, στα όσα ακούγονται, γράφονται και λέγονται περί ελαφρύνσεων και “παγώματος” των περικοπών στις συντάξεις, όταν δηλαδή το Κουαρτέτο θα επιστρέψει στην Αθήνα για την πρώτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση, με βασικό μενού τον Προϋπολογισμό του 2019. Σε πείσμα, δε, των όσων πανηγυρικά δήλωνε ο Π. Μοσκοβισί ενώπιον του ελληνικού Κοινοβουλίου, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι ο Επίτροπος επ’ ουδενί μετέφερε τις θέσεις του Eurogroup επί του θέματος, πόσο μάλλον είχε εντολή για κάτι τέτοιο.

Αν και υπουργοί και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός έχουν ανοίξει την ατζέντα των παροχών, ο Ε. Τσακαλώτος, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει ενημερώσει αρμοδίως τους ομολόγους του γι’ αυτόν το δημοσιονομικό σχεδιασμό και ούτε αναμένεται να το κάνει στο τελευταίο Eurogroup- στις 12 Ιουλίου- πριν από τις θερινές διακοπές. Ως εκ τούτου, η προαναγγελία φοροελαφρύνσεων και το κλείσιμο του ματιού στην αναστολή των μέτρων, που αποτελούν τη ραχοκοκκαλιά της επόμενης διετίας, έχουν προκαλέσει ήδη τα πρώτα ερωτήματα στο ευρωπαϊκό στρατόπεδο, το οποίο στην παρούσα φάση θα τηρήσει στάση αναμονής.

Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης, ο οποίος αναπτύσσεται σε δύο άξονες, πάσχει και πολιτικά και δημοσιονομικά. Κατ’ αρχάς, στο δημοσιονομικό πεδίο, οι αριθμοί δεν βγαίνουν, παρά μόνο αν έρθουν τα πάνω- κάτω. Το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει ότι την επόμενη χρονιά θα έχει δημοσιονομικό χώρο- δηλαδή περίσσευμα- περί τα 700 με 750 εκατ. Ευρώ, τα οποία προαναγγέλλει ότι θα τα μετατρέψει σε φοροελαφρύνσεις και μάλιστα μόνιμου χαρακτήρα, προεξοφλώντας έτσι ανάλογο δημοσιονομικό χώρο και για τα επόμενα έτη. Το πρόβλημα είναι ότι ακόμα και η “φιλική” Κομισιόν περιορίζει αυτόν το δημοσιονομικό χώρο κατά περίπου 300 εκατ. Ευρώ, ενώ σε βάθος 4ετίας- δηλαδή ως το τέλος του 2022- αυτή η διαφορά φτάνει στα 2 δισ ευρώ! Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό.

ΑΡΝΗΤΙΚΟΙ

Πέρα από τις μόνιμες φοροελαφρύνσεις, η κυβέρνηση διαρρέει την πρόθεση της για επαναφορά της 13ης σύνταξης, όπως επίσης για διαπραγμάτευση των περικοπών κύριων κι επικουρικών συντάξεων από την Πρωτοχρονιά! Η θεσμοθέτηση της 13ης σύνταξης, εκτός από το απαγορευτικό δημοσιονομικό κόστος (επιπτώσεις στη συνταξιοδοτική δαπάνη άρα και στη δυναμική του Χρέους), αποτελεί casus belli όχι μόνο για τους “σκληρούς” του Eurogroup, που συνεχίζουν να γκρινιάζουν για τις υψηλές (!) συντάξεις στην Ελλάδα, αλλά και για τις αγορές, που έχουν κατατάξει το συνταξιοδοτικό- λόγω της επιταχυνόμενης γήρανσης του πληθυσμού και της χαμηλής απασχόλησης- ως μια από τις ωρολογιακές βόμβες για την ελληνική οικονομία. Ακόμα κι αν δεχθεί κανείς ότι πίσω από αυτές τις διαρροές υποκρύπτεται απλώς η πρόθεση για την καταβολή ενός νέου μερίσματος, δεν υπάρχει απάντηση για το πώς θα καλυφθεί το δημοσιονομικό κόστος, από τη στιγμή που ο δημοσιονομικός χώρος θα έχει εξαντληθεί σε φοροελαφρύνσεις.

Όσον αφορά στο μείζον ζήτημα της περικοπής των συντάξεων, είναι προφανές ότι στην κυβέρνηση καταλαβαίνουν ότι θα υποστούν εκλογική συντριβή αν πάνε στις κάλπες με πετσοκομμένες τις συντάξεις κι αναζητούν οδούς διαφυγής. Το πρόβλημα είναι ότι Ευρωπαίοι και ΔΝΤ χαρακτηρίζουν το εν λόγω μέτρο- μαζί με τη μείωση του αφορολογήτου από 1/1/2020- ως βασικό πυλώνα για τη διατήρηση του πλεονάσματος στο 3,5%, καθώς το “καθαρό” δημοσιονομικό όφελος υπολογίζεται σε περίπου 2,2 δισ ευρώ. Πού θα βρει το υπουργείο Οικονομικών τέτοιο ισοδύναμο; Η λογική απάντηση είναι ότι παράλληλα με τις περικοπές στις συντάξεις, θα μπορούσαν να “παγώσουν” και τα αντίμετρα, ωστόσο και σε αυτήν την εκδοχή προκύπτει “τρύπα”. Αφενός αυτά τα ψηφισμένα αντίμετρα ανέρχονται σε περίπου 1,9 δισ ευρώ, άρα υπολείπονται κατά περίπου 300 εκατ. Ευρώ από την απόδοση των περικοπών στις συντάξεις, αφετέρου συμπεριλαμβάνουν βασικά κοινωνικά μέτρα όπως τα νέα οικογενειακά επιδόματα, το νέο επίδομα στέγασης, η επιδότηση στη φαρμακευτική δαπάνη, που έχουν πολυδιαφημιστεί από την κυβέρνηση.

Αυτό που καθιστούν σαφές ευρωπαϊκές πηγές, με φόντο τη “θολούρα” στο πώς ακριβώς θα υλοποιείται η μεταμνημονιακή ενισχυμένη εποπτεία, είναι ότι αν η ελληνική κυβέρνηση ενεργήσει αυτοβούλως, η αντίδραση των αγορών θα είναι βίαιη. “Η έκθεση αξιολόγησης μας θα είναι αρνητική. Θα γίνει χαμός”, σημειώνουν χαρακτηριστικά, εκτιμώντας ότι η Αθήνα θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της για συνεννόηση με τους Θεσμούς. Οι ίδιες πηγές δεν έχουν, όμως, απάντηση στο αν θα συμβεί το ίδιο, στην περίπτωση που η κυβέρνηση επιλέξει την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες...

Πηγή: Από την εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ που κυκλοφορεί κάθε Σάββατο στα περίπτερα όλης της χώρας