Στα πρόθυρα εμπορικού πολέμου ΕΕ και ΗΠΑ

Η ΕΕ υπερασπιζόταν ανέκαθεν την παγκόσμια τάξη που βασίζεται σε κανόνες, ακόμη και όταν οι ΗΠΑ γίνονται όλο και πιο εχθρικές προς τους περιορισμούς που υιοθέτησαν ως μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Αλλά τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια του Μπάιντεν σε νέες δαπάνες και φορολογικές ελαφρύνσεις για την ενίσχυση των εγχώριων πράσινων βιομηχανιών την επόμενη δεκαετία μπορεί να αποδειχθούν η τελευταία σταγόνα.

Η ΕΕ παρουσίασε το βιομηχανικό της σχέδιο για την Πράσινη Συμφωνία την περασμένη εβδομάδα σε μια προσπάθεια να επιταχύνει την ανάπτυξη του τομέα της καθαρής τεχνολογίας μέσω μαζικών επενδυτικών ενισχύσεων και φορολογικών πιστώσεων. " ευρωπαϊκή νομοθεσία βρίσκεται ακόμη υπό διαπραγμάτευση, αλλά αν ακολουθήσει τα βήματα των "ΠΑ θα μπορούσε να καταστήσει τον ΠΟΕ ακόμη λιγότερο σημαντικό.

Με τον νόμο των ΗΠΑ για τη μείωση του πληθωρισμού να φαίνεται ότι παραβιάζει τους διεθνείς κανόνες επιδοτήσεων που απαγορεύουν τις εγχώριες απαιτήσεις περιεχομένου, ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ θα προχωρήσει μπορεί να αφήσει τον ΠΟΕ και το σύστημα μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που εκπροσωπεί, στο περιθώριο, καθώς οι παγκόσμιες οικονομικές υπερδυνάμεις εισέρχονται σε μια νέα εποχή αντιπαράθεσης χωρίς να έχουν αποκλειστεί.

«Το μεγάλο πρόβλημα που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι ότι ορισμένα από τα μέσα που χρησιμοποιούν οι χώρες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής είναι αντίθετα με τους κανόνες του διεθνούς εμπορίου», δήλωσε σε συνέντευξή της η Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια, πρώην εκτελεστική διευθύντρια του Διεθνούς Κέντρου Εμπορίου και πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας. «Ανησυχώ ότι εισερχόμαστε σε μια περίοδο όπου μια νέα μορφή αλληλεξάρτησης, που είναι η κλιματική αλλαγή, θα αντιμετωπιστεί με καθαρά εθνικιστικές προσεγγίσεις».

Η πιο πρόσφατη φάση της παγκοσμιοποίησης επιταχύνθηκε τη δεκαετία του 1990 μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και την εξάπλωση των εμπορικών αξιών υπό την ηγεσία των ΗΠΑ σε όλο τον κόσμο. Η προσχώρηση της Κίνας στον ΠΟΕ το 2001 συνέβαλε στην ενίσχυση της παγκόσμιας οικονομίας κατά 76% τα επόμενα 20 χρόνια και έβγαλε περίπου 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους από τη φτώχεια. Αλλά το σοκ της μετεωρικής ανόδου της Κίνας έφερε πόνο στους ξένους εργαζόμενους - ιδιαίτερα σε περιοχές με παραγωγή έντασης εργασίας όπως ηλεκτρονικά, ενδύματα, ελαστικά, χάλυβα και αλουμίνιο.

Ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατηγόρησε τον ΠΟΕ ότι απέτυχε να περιορίσει τις χειρότερες εμπορικές καταχρήσεις της Κίνας και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Ουάσινγκτον αποδέχονται ευρέως ότι ο οργανισμός είναι ακατάλληλος για τον σκοπό του. Καθώς οι ΗΠΑ δυσαρεστήθηκαν από το εμπορικό σύστημα που ανέπτυξαν, προκάλεσε δυσαρμονία μεταξύ Ουάσιγκτον και Βρυξελλών. Παρά τις αποτυχίες του ΠΟΕ, η ΕΕ συνεχίζει να υπερασπίζεται τον οργανισμό, τον οποίο θεωρεί κρίσιμο προπύργιο κατά της επιστροφής του εμπορικού συστήματος που βασίζεται στην εξουσία που προηγήθηκε του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Καθώς οι ΗΠΑ δυσαρεστήθηκαν από το εμπορικό σύστημα που ανέπτυξαν, προκάλεσε δυσαρμονία μεταξύ Ουάσιγκτον και Βρυξελλών. Παρά τις αποτυχίες του ΠΟΕ, η ΕΕ συνεχίζει να υπερασπίζεται τον οργανισμό, τον οποίο θεωρεί κρίσιμο προπύργιο κατά της επιστροφής του εμπορικού συστήματος που βασίζεται στην εξουσία και προηγήθηκε του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Η ΕΕ έχει απειλήσει να οδηγήσει τις ΗΠΑ στον ΠΟΕ για τον IRA, λέγοντας ότι κάνει διακρίσεις σε βάρος των Ευρωπαίων παραγωγών με αυστηρές απαιτήσεις τοπικού περιεχομένου. Ο επικεφαλής της εμπορικής ρυθμιστικής αρχής, Ngozi Okonjo-Iweala προέτρεψε τις ΗΠΑ και την ΕΕ να διευθετήσουν τη διαφωνία τους μεταξύ τους αντί να σύρουν τον οργανισμό σε μια νέα εμπορική διαμάχη.

Οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν μια απάντηση στον αμερικανικό νόμο αυτόν τον μήνα, αλλά ορισμένοι είναι πεπεισμένοι ότι το μπλοκ θα διασφαλίσει ότι η πολιτική συμμορφώνεται με τους κανόνες του διεθνούς εμπορίου. «Η αντίδραση της ΕΕ θα στοχεύει ακριβώς στο να μην βλάψει το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα», δήλωσε η Simone Tagliapietra, ερευνήτρια στη δεξαμενή σκέψης Bruegel στις Βρυξέλλες.

«Πρέπει να ανησυχούμε για αυτόν τον αγώνα επιδοτήσεων; Ναι, εάν οι επιδοτήσεις είναι αλληλεπικαλυπτόμενες και αποτελούν απόλυτες παραβιάσεις των κανόνων του ΠΟΕ», δήλωσε σε συνέντευξή της η Τζένιφερ Χίλμαν, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν και πρώην μέλος του δευτεροβάθμιου δικαιοδοτικού οργάνου του ΠΟΕ. «Αλλά αν γίνει σωστά θα πρέπει να τους χειροκροτήσουμε».

Αλλά το μπλοκ των 27 εθνών είναι διχασμένο για το πώς να αντιδράσει και υπάρχει εσωτερική διαμάχη ότι αν η ΕΕ απαντήσει στον IRA με τεράστιες δικές της επιδοτήσεις, θα ωφελήσει μόνο τα μεγαλύτερα κράτη μέλη.

Η επικεφαλής ανταγωνισμού της ΕΕ Μαργκρέτε Βεστάγκερ προειδοποίησε ότι η υπερβολική εθνική στήριξη για εταιρείες θα μπορούσε να θέσει σε μειονεκτική θέση μικρότερες και φτωχότερες χώρες που έχουν μικρότερη δημοσιονομική ικανότητα. Η Γερμανία και η Γαλλία, οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ, επωφελήθηκαν περισσότερο αφού η Επιτροπή, ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ, χαλάρωσε τους υφιστάμενους κανόνες για να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν το υψηλό ενεργειακό κόστος.

Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι σχεδίαζε να προειδοποιήσει τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς πριν από τη σύνοδο κορυφής ότι - ενώ ο προτεινόμενος οδικός χάρτης της ΕΕ ήταν μια καλή αρχή - ήταν πολύ ανισόρροπος όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις, σύμφωνα με άτομο που γνωρίζει το σκεπτικό της Μελόνι.

Αξιωματούχοι και διπλωμάτες της ΕΕ αναγνωρίζουν ότι οι πράσινες επιδοτήσεις θα είναι απαραίτητες για τον μετριασμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ειδικά σε έναν λιγότερο φιλικό κόσμο όπου οι ΗΠΑ και η Κίνα δαπανούν δισεκατομμύρια δολάρια για να ενισχύσουν βασικές τεχνολογίες που θα είναι κεντρικές τις επόμενες δεκαετίες.

«Το ζήτημα είναι να καταστούν συμβατά τα διάφορα μέσα που χρησιμοποιούν οι χώρες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο Γκονζάλες Λάγια. «Και ο ΠΟΕ είναι ένας σημαντικός παράγοντας για να γίνει αυτό»

Η ΕΕ εργάζεται για να επικαιροποιήσει το εγχειρίδιο κανόνων της για τις πράσινες επιδοτήσεις, αλλά η επόμενη υπουργική σύνοδος του ΠΟΕ δεν είναι για ένα ακόμη έτος, κατά τη διάρκεια του οποίου η κούρσα των επιδοτήσεων πιθανότατα θα αναθερμανθεί. Ο Τοντ Τάκερ, διευθυντής στο Ινστιτούτο Ρούσβελτ με έδρα την Ουάσινγκτον, δήλωσε ότι οι τρέχοντες εμπορικοί κανόνες δεν είναι κατάλληλοι για τον σκοπό για τον οποίο προορίζονται.

«Έχουμε ένα πολύ διαφορετικό σύνολο προκλήσεων τώρα σχετικά με τον θεμελιώδη οικονομικό μετασχηματισμό κάθε οικονομίας στον πλανήτη», είπε. «Αυτό χρειάζεται μια νέα πολιτική προσέγγιση».

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ και ο Γάλλος ομόλογός του, Μπρουνό Λε Μερ, θα μεταβούν στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα σε μια προσπάθεια να αποκλιμακώσουν τις αυξανόμενες διατλαντικές εντάσεις. Οι Ευρωπαίοι θα συναντηθούν με αμερικανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένης της υπουργού Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν, για να συζητήσουν για τον IRA.

Η Γαλλία υπήρξε ένας από τους πιο σφοδρούς επικριτές του νόμου, προειδοποιώντας ότι θα μπορούσε να ξαναγράψει άδικα τους κανόνες της παγκοσμιοποίησης και να παρασύρει θέσεις εργασίας και επενδύσεις μακριά από την Ευρώπη.

Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν γίνει όλο και πιο δύσπιστοι ότι οι ΗΠΑ θα κάνουν ουσιαστικές αλλαγές στον νόμο τους για τις πράσινες επιδοτήσεις.

«Αντιμέτωποι με τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού, η Ευρώπη πρέπει να μπει σε τάξη μάχης και να υπερασπιστεί τη βιομηχανία της», δήλωσε ο Le Maire την Τετάρτη. «Η Γαλλία είναι απόλυτα αποφασισμένη να προστατεύσει και να αναπτύξει την παραγωγική της βάση».