Σοκ από τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις ελέω τρόικας

Μόνο στον στενό δημόσιο τομέα έχουν καταγραφεί από τις αρχές του χρόνου περίπου 17.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης –τουλάχιστον 10% περισσότερες σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα- ενώ στο ΙΚΑ οι φετινές αιτήσεις προσεγγίζουν τις 30.000 με προοπτική να ξεπεραστεί μέχρι το τέλος του έτους η περυσινή «επίδοση» (36.750 συνταξιοδοτήσεις μέσα σε έναν χρόνο). Αν προστεθούν και οι αιτήσεις των υπόλοιπων ταμείων, τότε στο τέλος Δεκέμβρη -και ανάλογα με το ποιες θα είναι οι εξελίξεις στο ασφαλιστικό- εκτιμάται ότι θα έχουν συγκεντρωθεί περισσότερες από 100.000 αιτήσεις αποχωρήσεων.
ΦΑΥΛΟΣ ΚΥΚΛΟΣ. Η ιστορία επαναλαμβάνεται και ο φαύλος κύκλος ξανανοίγει. Οι αλλαγές στο ασφαλιστικό μπαίνουν για τα καλά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την τρόικα. Τους ασφαλισμένους κυριεύει ο φόβος της περαιτέρω μείωσης της σύνταξης ή του «εγκλωβισμού» στη δουλειά για τρία, πέντε ή και περισσότερα χρόνια. Το κύμα πρόωρων συνταξιοδοτήσεων φουντώνει ενώ ο κατάλογος αυτών που περιμένουν να τους απονεμηθεί η σύνταξη γίνεται μακρύτερος. Με δεδομένες τις ρήτρες μηδενικών ελλειμμάτων στα ταμεία πρόνοιας και επικουρικής ασφάλισης (σ.σ.: θα ισχύσουν από 01/01/2015 και θα προβλέπουν ότι οι απολαβές θα συνδέονται με τις οικονομικές αντοχές των ταμείων) ο κίνδυνος περαιτέρω περικοπών σε επικουρικές και εφάπαξ μεγαλώνει –όσο περισσότεροι οι δικαιούχοι τόσο λιγότερες οι απολαβές- ενώ οι πιέσεις για λήψη μέτρων προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης αυξάνουν. Ο φαύλος κύκλος, κάθε άλλο παρά σπάει με τις διαρροές των τελευταίων εβδομάδων που έφερναν την τρόικα να απαιτεί πότε το ένα και πότε το άλλο μέτρο.
ΑΙΤΙΑ. Ποιες ήταν οι διαρροές που «σπρώχνουν» ολοένα και περισσότερους στην έξοδο; Θα καταργηθεί κάθε μεταβατική διάταξη που επιτρέπει αυτή τη στιγμή τη συνταξιοδότηση πριν από τη συμπλήρωση του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης (67 ή 62 με 40 χρόνια δουλειάς). Ο μαθηματικός τύπος βάσει του οποίου θα υπολογίζονται τα εφαπαξ σε όλα τα ταμεία από τις αρχές του 2015 θα οδηγήσει σε νέες διψήφιες μειώσεις. Θα θεσπιστούν αυστηρότερες ποινές για όσους φεύγουν πρόωρα στη σύνταξη. Οι πληροφορίες μιλούσαν για διπλασιασμό της ποινής που προβλέπεται σήμερα ώστε για κάθε έτος πρόωρης συνταξιοδότησης πριν το 62ο, να επιβάλλεται και μείωση 12% επί της σύνταξης από 6% που ισχύει σήμερα. Οι απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης για τη συνταξιοδότηση, από 4500 που είναι σήμερα, θα αυξηθούν σε 6000 ή 6500. Η σύνταξη από την 1η Ιανουαρίου 2015 οπότε ενεργοποιείται ο νόμος «Λοβέρδου-Κουτρουμάνη» θα υπολογίζεται με μικρότερους συντελεστές αναπλήρωσης γεγονός που θα οδηγήσει σε μείωση συντάξεων ακόμη και κατά 20% για όσους θα συνταξιοδοτηθούν από το νέο έτος. Παρεμβάσεις ενδέχεται να γίνουν και στις κατώτατες συντάξεις.

Ο «ΧΑΡΤΗΣ». Στελέχη των ασφαλιστικών ταμείων που έχουν εικόνα για το ποιοι είναι αυτοί που σπεύδουν να συνταξιοδοτηθούν, αναφέρουν ότι το μεγαλύτερο κύμα δημιουργείται από γυναίκες που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα από το 2010 και μπορούν να βγουν στη σύνταξη ακόμη και στα 55. Ειδικότερα, τα χαρακτηριστικά των εργαζομένων στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα που συνωστίζονται στην έξοδο, έχουν είναι τα εξής: Μια κατηγορία είναι οι ασφαλισμένες στο ΙΚΑ. Γυναίκες με 4500 ένσημα που έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους το 2010. Γυναίκες με 4500 ένσημα εκ των οποίων τα 3600 βαρέα οι οποίες επίσης μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 55. Γυναίκες ΠΟΥ μέχρι το τέλος του 2010 είχαν 5500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο παιδί. Οι γυναίκες αυτές μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 50 με μειωμένη σύνταξη και στα 55 με πλήρη. Αν οι δύο προϋποθέσεις (ανηλικότητα τέκνου και συμπλήρωση των 5500 ενσήμων συνέτρεχαν μέχρι το τέλος του 2011) οι ασφαλισμένες μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 57. Μια άλλη κατηγορία είναι οι ασφαλισμένες στα ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών. Μεγάλη ομάδα είναι οι τρίτεκνες μητέρες που συμπλήρωσαν 20 χρόνια ασφάλισης στο τέλος του 2010. Αυτές μπορούν να συνταξιοδοτηθούν χωρίς όριο ηλικίας ενώ αν η 20ετία έχει συμπληρωθεί το 2011, τότε μπαίνει ως όριο ηλικίας το 52ο. Αντίστοιχα, για συμπλήρωση της 20ετίας το 2012, το όριο ηλικίας ανεβαίνει ακόμη περισσότερο στα 55. Στην ίδια κατηγορία είναι και οι μητέρες με ανήλικο οι οποίες όντας ασφαλισμένες σε ταμείο των ΔΕΚΟ, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 25 έτη εργασίας στα 50. (εφόσον πληρούσαν τις σχετικές προϋποθέσεις στο τέλος του 2010).

ενθετο
Αναστάτωση στις γυναίκες του δημοσίου
Στο δημόσιο, επικρατεί η μεγαλύτερη αναστάτωση. Εργαζόμενοι υποβάλλουν παραιτήσεις χωρίς να καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης εκμεταλλευόμενοι το δικαίωμα που τους δίδεται να ανακαλέσουν την παραίτηση μέσα σε έναν μήνα. Θεωρούν ότι μέσα στις εβδομάδες που ακολουθούν, το τοπίο θα ξεκαθαρίσει. Επίσης, δημόσιοι υπάλληλοι αξιοποιούν το δικαίωμα που δεν ισχύει για τους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ: να καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης με αναστολή. Δηλαδή να εξασφαλίσουν ότι θα πάρουν σύνταξη με τις σημερινές προϋποθέσεις (όρια ηλικίας και προϋπηρεσία) αλλά ύστερα από ένα ή δύο χρόνια όταν θα συμπληρώσουν το απαιτούμενο όριο ηλικίας. Από τους δημοσίους υπαλλήλους, αυτοί που σπεύδουν στην έξοδο είναι κατά κύριο λόγο: Οι ασφαλισμένες στο δημόσιο που στο τέλος του 2010 είχαν 25 έτη ασφάλισης καθώς αυτές μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 55 με μειωμένη σύνταξη. Οι μητέρες που μέχρι το τέλος του 2012 είχαν 25 χρόνια δουλειάς και ανήλικο τέκνο (μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 55). Οι τρίτεκνοι πατέρες με 20 χρόνια ασφάλισης που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 50 αν το 2011 είχαν συμπληρώσει πέντε χρόνια ασφάλισης στο δημόσιο. Οι άνδρες γονείς ανηλίκων με τουλάχιστον 25 χρόνια ασφάλισης που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από 52 έως τα 55. Οι αθρόες συνταξιοδοτήσεις έχουν ως αποτέλεσμα να συσσωρεύονται ολοένα και περισσότερα στη μακριά λίστα των ασφαλισμένων που έχουν παραιτηθεί από τη δουλειά τους και περιμένουν ακόμη και πάνω από δύο χρόνια να τους απονεμηθεί η σύνταξη.

Οι αριθμοί...
• 17.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης έχουν υποβληθεί από τις αρχές του χρόνου μόνο στον στενό δημόσιο τομέα. Θα ξεπεράσουν τις 20.000 μέχρι το τέλος του χρόνου
• 30.000 περίπου οι αιτήσεις συνταξιοδότησης στο ΙΚΑ στο 10μηνο. Πιθανό να ξεπεραστεί ο αριθμός των περσινών αιτήσεων
• 100.000 αποχωρήσεις εκτιμάται ότι θα υπάρξουν μέχρι το τέλος του χρόνου ειδικά αν ανακοινωθούν αλλαγές στο ασφαλιστικό
• 165.000 ασφαλισμένοι περιμένουν έως και 2,5 χρόνια να τους απονεμηθεί η κύρια σύνταξη – Στην αναμονή και 135.000 δικαιούχοι για την απονομή της επικουρικής