Τα έσοδα, το μεγάλο αγκάθι της αξιολόγησης

Τα έσοδα, το μεγάλο αγκάθι της αξιολόγησης
Μετά από τις 10 Νοεμβρίου και μόνο εφόσον σημειωθεί πρόοδος στα ορόσημα της αξιολόγησης, θα επιστρέψουν στην Αθήνα οι επικεφαλής της Τρόικας,

αναφέρουν πηγές της Κομισιόν, την ώρα που τα κόμματα της συγκυβέρνησης πασχίζουν να βρουν τον βηματισμό τους και πεδίο συνεννόησης στο θέμα του νέου μισθολογίου των δημοσίων υπαλλήλων αλλά και των εργασιακών. Η... έκπληξη έρχεται, όμως, από αλλού, αφού εκεί που απειλείται μείζων... «κόμπλα» με την Τρόικα είναι στο πώς λειτουργεί η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, οι εκπρόσωποι των δανειστών θα επαναφέρουν στο τραπέζι και μάλιστα πολύ πιεστικά το θέμα της αυτονομίας της, επικαλούμενοι στοιχεία που δείχνουν ότι η αποτελεσματικότητα στο πεδίο της φοροδιαφυγής είναι πολύ χαμηλότερη από αυτό που είχε υποσχεθεί η ελληνική πλευρά, όταν επέμενε στην περιορισμένης έκτασης- σύμφωνα με τους δανειστές- αυτονομία της ΓΓΔΕ.


«Η κατοχύρωση της αυτονομίας της ΓΓΔΕ και η ενίσχυση της απόδοσης της, θα είναι σημαντικό σημείο της αξιολόγησης», επισημαίνει αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με άμεση γνώση των διαπραγματεύσεων, επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες που ανέφεραν ότι οι αστερίσκοι που είχε βάλει η Τρόικα στην προηγούμενη αξιολόγηση, αναφορικά με το πώς λειτουργεί η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων αλλά και συνολικά ο ελεγκτικός μηχανισμός του υπουργείου Οικονομικών, θα έφερναν πιέσεις μετά από μια δοκιμαστική περίοδο μερικών μηνών. Αν και επί του παρόντος από το στρατόπεδο της Τρόικας δεν μιλά κανείς ευθέως για πολιτικές παρεμβάσεις- όπως ανέφεραν στις προηγούμενες Εκθέσεις αξιολόγησης- αφενός δεν έχει ξεχαστεί ο τρόπος της αποπομπής Θεοχάρη αφετέρου δεν έχουν πειστεί ότι η ΓΓΔΕ λειτουργεί αυτόνομα άρα και αποτελεσματικά. Είναι, άλλωστε, ενδεικτικό ότι αν και η ΓΓΔΕ έχει δικό της Προϋπολογισμό, δεν μπορεί να τον αγγίξει χωρίς να εγκριθεί η σχετική δαπάνη από το ΓΛΚ κι όπως αναφέρουν στελέχη της Γενικής Γραμματείας, αυτή η διαδικασία μπορεί να κρατήσει ακόμα και μήνες!
Το άλλο που δεν μπορούν να... χωνέψουν οι εκπρόσωποι των δανειστών, είναι ότι εξακολουθεί να υπάρχει πολυδιάσπαση του ελεγκτικού μηχανισμού, κάτι που σύμφωνα με την άποψη τους, φέρνει χαμηλές αποδόσεις. Η σχετική επισήμανση στην πραγματικότητα στοχεύει στο ΣΔΟΕ, το οποίο ως γνωστόν μπορεί να αποψιλώθηκε αρμοδιοτήτων και προσωπικού, ωστόσο παραμένει υπό την «ομπρέλα» του υπουργείου Οικονομικών, λειτουργώντας πολλές φορές παράλληλα με τις ελεγκτικές υπηρεσίες της ΓΓΔΕ, όσον αφορά στο κυνήγι της αποκαλούμενης μεγάλης φοροδιαφυγής.


Ο μεγάλος φόβος των στελεχών του οικονομικού επιτελείου είναι ότι αυτή η επιμονή- αν όχι εμμονή- της Τρόικας για τον τρόπο λειτουργίας της ΓΓΔΕ, μπορεί να λειτουργήσει ως... πολιορκητικός κριός για αλλαγές στο ισχύον πλαίσιο του ΦΠΑ, κάτι που αποτελεί άλλωστε ένα από τα ορόσημα της τρέχουσας αξιολόγησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, η «τρύπα» από την εφαρμογή των διατάξεων του ΦΠΑ (compliance gap) υπολογίζεται στο 35% κι αυτό σημαίνει πρακτικά ότι περίπου 10 δις ευρώ κάθε χρόνο αντί να μπαίνουν στα κρατικά ταμεία, καταλήγουν στη «γκρίζα» ζώνη της οικονομίας. Όπως επισημαίνουν οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών, αυτό οφείλεται εν μέρει στην υψηλή παραβατικότητα που παρατηρείται στην Ελλάδα, αλλά και στους πολλούς και διάφορους συντελεστές, όπως επίσης στην πληθώρα απαλλαγών και εξαιρέσεων που υφίστανται. Κι επειδή ουδείς στην κυβέρνηση είναι διατεθειμένος να ανοίξει συζήτηση- πόσο μάλλον να φέρει αλλαγές- για τους ειδικούς μειωμένους συντελεστές που ισχύουν π.χ. στα νησιά του Αιγαίου, ήδη έχει δοθεί εντολή στους αρμόδιους Διευθυντές να υποβάλουν ειδικά σχέδια, με στόχο να καταρριφθεί το έτερο επιχείρημα της Τρόικας ήτοι η μεγάλη φοροδιαφυγή ΦΠΑ.
Με βάση τα στοιχεία που καταφτάνουν κάθε μήνα στη ΓΓΔΕ, το ποσοστό συμμόρφωσης στις υποχρεώσεις που απορρέουν από το ΦΠΑ μόλις και μετά βίας ανέρχεται στο 75- 78% κι αυτό παρά τις συνεχείς οχλήσεις προς τους υπόχρεους, οι οποίοι μάλιστα είναι «φακελωμένοι». Σύμφωνα με τις οδηγίες που έχει δώσει στις αρμόδιες υπηρεσίες η Κ. Σαββαϊδου, έως το τέλος Δεκεμβρίου- δηλαδή μέσα στο επόμενο δίμηνο- το ποσοστό της οικειοθελούς συμμόρφωσης θα πρέπει να έχει ξεπεράσει το 90%!


Προβληματική χαρακτηρίζεται, επίσης, η εικόνα των εισπράξεων από τους οφειλέτες- ειδικά τους μεγάλους- του Δημοσίου, γεγονός που δεν έχει περάσει απαρατήρητο από τους εκπροσώπους των δανειστών. Σύμφωνα, μάλιστα, με πληροφορίες, αυτός ήταν κι ένας από τους λόγους που η Τρόικα εξέφραζε έντονες επιφυλάξεις για τη σκοπιμότητα μιας ακόμα ρύθμισης οφειλών, υποστηρίζοντας έχει καλλιεργηθεί κουλτούρα κακοπληρωτών και αμνηστιών, σε βάρος όσων εκπληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, δημιουργώντας μάλιστα πολλές φορές συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού στην αγορά. Ήδη, στις τηλεδιασκέψεις που έχουν ξεκινήσει με τα τεχνικά κλιμάκια, εν αναμονή των επικεφαλής, ένα από τα θέματα, που έχουν τεθεί, είναι η απώλεια των στόχων του 9μήνου και τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τον συνολικό σχεδιασμό. Αν και στο τέλος Σεπτεμβρίου έπρεπε να είχε εισπραχθεί 1,5 δις ευρώ από το stock των παλιών οφειλών, στα ταμεία μπήκαν 1,336 εκατ. ευρώ, αλλά το πιο ανησυχητικό- σύμφωνα με τους δανειστές- είναι ότι από τις νέες οφειλές, που θεωρητικά έχουν μεγαλύτερο ποσοστό εισπραξιμότητας, μπήκε στα ταμεία μόλις το 14,16% δηλαδή 1,356 δις ευρώ, ενώ θα έπρεπε να είχε εισπραχθεί το 21% δηλαδή περίπου 2 δις ευρώ.

Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι θα πρέπει να δοθούν απαντήσεις ή να πέσουν κεφάλια, εφόσον αυτή η «τρύπα» των 800 εκατ. ευρώ παραμείνει έως το τέλος του έτους. Η πρώτη αντίδραση της ΓΓΔΕ ήταν να δώσει εντολή για είσπραξη 350 εκατ. ευρώ από τους μεγαλοοφειλέτες του Δημοσίου μέσα στο επόμενο δίμηνο, ενώ ως το τέλος Νοεμβρίου θα πρέπει να παραδοθεί το πόρισμα Ειδικής Ομάδας, για την αυτοματοποίηση της είσπραξης οφειλών, με εξάντληση του νομικού οπλοστασίου (κατασχέσεις, πλειστηριασμοί) στις υποθέσεις που έχουν «ψωμί».

Στόχος Σεπτεμβρίου

Αποτελέσματα Σεπτεμβρίου

Στόχος Δεκεμβρίου

Είσπραξη παλιών οφειλών

1,5 δις ευρώ

1,336 δις ευρώ

2 δις ευρώ

Είσπραξη νέων οφειλών

21%

14,16%

25%

Έλεγχοι Μεγάλου Πλούτου

513

547

680

Εισπραχθέντες φόροι και πρόστιμα

50%

25,1%

50%

Πλήρεις έλεγχοι Μεγάλων Επιχειρήσεων

375

283

500

Εισπραχθέντες φόροι και πρόστιμα

65%

13,05%

65%

πηγή: "παραπολιτικά"

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ