Έχουμε την πιο γραφειοκρατική κτηματαγορά του κόσμου

Στην 145η θέση διεθνώς η Ελλάδα – Ακριβές και πολύπλοκες οι μεταβιβάσεις

Έχουμε την πιο γραφειοκρατική κτηματαγορά του κόσμου

Οι επενδύσεις στα ακίνητα βούλιαξαν επηρεάζοντας καθοριστικά το ΑΕΠ. Εμείς όμως παραμένουμε… αδιόρθωτοι. Δέκα χρόνια αφού άρχισε να βουλιάζει η κτηματαγορά και η οικοδομή παραμένουμε από τις τελευταίες χώρες τον κόσμο όσον αφορά στο επενδυτικό περιβάλλον στα ακίνητα. Επιβάλλουμε υψηλούς φόρους, ακολουθούμε εξαιρετικά γραφειοκρατικές διαδικασίες για τη μεταβίβαση των ακινήτων ενώ για να αλλάξει χέρια ένα ακίνητο μπορεί να χρειαστεί ακόμη και πάνω από ένας μήνας. Κι όμως το υπουργείο Οικονομικών, αντί να βλέπει τα… χάλια μας όπως αυτά αποτυπώνονται στις διεθνείς εκθέσεις –με τελευταίο παράδειγμα την έκθεση Doing Business 2018- επιμένει στα γνώριμα γραφειοκρατικά μονοπάτια των τελευταίων 10ετιών.

Οι επενδύσεις στα ακίνητα έχουν υποχωρήσει σε ποσοστό άνω του 90% από το 2006 οπότε ξέσπασε η κρίση στην κτηματαγορά μέχρι σήμερα. Περίπου 10 χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης –η ύφεση στην κτηματαγορά είχε προηγηθεί της ύφεσης στο σύνολο της οικονομίας- τίποτα δεν έχει διορθωθεί. Η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζα “doing business 2018” κατατάσσει την Ελλάδα στην 145η θέση διεθνώς όσον αφορά στην φιλικότητα του περιβάλλοντος για επενδύσεις στα ακίνητα. Όπως προκύπτει από τα αναλυτικά στοιχεία, απαιτούνται υπερδιπλάσιες ημέρες για να ολοκληρωθεί μια μεταβίβαση ενώ το κόστος είναι αισθητά υψηλότερο ακόμη και συγκριτικά με τις οικονομικά ισχυρότερες χώρες του ΟΟΣΑ.

Παρά την εξαιρετικά αρνητική κατάταξη σε παγκόσμιο επίπεδο και μάλιστα σε έναν τόσο κρίσιμο τομέα όπως είναι ο χώρος της κτηματαγοράς η Ελλάδα επιμένει να μην κάνει τίποτα για τη βελτίωση της κατάστασης. Η υποβολή δήλωσης μεταβίβασης ακινήτου στην εφορία εξακολουθεί να γίνεται χειρόγραφα κάτι στερεί από τις φορολογικές αρχές και το δικαίωμα ελέγχου ενώ, ειδικά σε περιόδους αιχμής προκαλεί και μεγάλη ταλαιπωρία στους υποψήφιους αγοραστές. Υποτίθεται ότι στο πλαίσιο ριζικής αναμόρφωσης του Taxis που ανακοινώθηκε προ ημερών, θα επιδιωχθεί και η μετατροπή όλων των διαδικασιών που έχουν να κάνουν με μεταβίβαση ακινήτου από χειρόγραφες σε ηλεκτρονικές κάτι όμως που θα χρειαστεί αρκετό καιρό για να υλοποιηθεί.

Όπως προκύπτει από την έκθεση doing business, στην Ελλάδα για να ολοκληρωθεί μια μεταβίβαση ακινήτου, απαιτούνται τουλάχιστον 10 διαδικασίες όταν ο μέσος όρος ακόμη και στις πλουσιότερες χώρες του ΟΟΣΑ είναι οι 4,6 διαδικασίες. Οι χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις στον κόσμο, ολοκληρώνουν μεταβίβαση ακινήτου σε μια κίνηση.

Στην Ελλάδα απαιτούνται 20 ημέρες για να αλλάξει χέρια ένα ακίνητο όταν σε τρεις οικονομίες του κόσμου, αρκεί ένα 24ωρο. Πάντως, ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι κοντά στον ελληνικό και διαμορφώνεται στις 22,3 ημέρες.

Το κόστος για τη μεταβίβαση του ακινήτου αντιστοιχεί στο 4,8% επί της αξίας μεταβίβασης του ακινήτου και είναι υψηλότερος από 4,2% που είναι ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ. Αυτό που δεν αποτυπώνει η έρευνα είναι το γεγονός ότι στην Ελλάδα ο φόρος μεταβίβασης (3% για τα μεταχειρισμένα ακίνητα) επιβάλλεται επί της αντικειμενικής αξίας και όχι επί της πραγματικής κάτι που είναι αδιανόητο και εξαιρετικά δύσκολο να γίνει κατανοητό ειδικά από τους ξένους επενδυτές. Πολλές φορές, δικηγόροι και οικονομικοί σύμβουλοι που κάνουν δουλειές με ξένους, δυσκολεύονται να τους εξηγήσουν για ποιο λόγο στην Ελλάδα επιβάλλεται φόρος επί μιας αξίας η οποία είναι υψηλότερη από αυτή που αναγράφεται στο συμβόλαιο.

Το γραφειοκρατικό χάλι, αποτυπώνεται ξεκάθαρα στην έκθεση doing business:

  1. Χρειάζεται μια ημέρα για τον επιτόπιο έλεγχο από τον μηχανικό προκειμένου να ετοιμαστεί το τοπογραφικό
  1. Χρειάζονται επτά ημέρες και τουλάχιστον 400 ευρώ για να ετοιμαστεί το τοπογραφικό αλλά και η βεβαίωση ότι δεν υπάρχουν πολεοδομικές παραβάσεις
  1. Χρειάζονται κάποιες ημέρες για τον έλεγχο των συμβολαίων από τον δικηγόρο και ένα κόστος που μπορεί να ξεπεράσει το 0,5% της αξίας του ακινήτου
  1. Απαιτείται φορολογική ενημερότητα η οποία βγαίνει και on line αρκεί βέβαια ο πωλητής να μην έχει χρέη στην εφορία
  1. Απαιτείται ασφαλιστική ενημερότητα
  1. Η δήλωση για την πληρωμή του φόρου γίνεται χειρόγραφα με τον φόρο να φτάνει στο 3% επί της αντικειμενικής αξίας.
  1. Στην υπογραφή των συμβολαίων πρέπει να πληρωθεί ο συμβολαιογράφος (από 0,8% συν ΦΠΑ 24%)
  1. Πρέπει να γίνει η εγγραφή στο υποθηκοφυλακείο με κόστος 0,475% επί της αντικειμενικής αξίας συν ΦΠΑ
  1. Πρέπει να γίνει η δήλωση στο κτηματολόγιο εφόσον υπάρχει κάτι που χρειάζεται και αυτό 35 ευρώ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ