Συνεδριάζει η ΕΚΤ - Στο επίκεντρο μισθοί και πληθωρισμός - Πότε θα ξεκινήσουν οι μειώσεις επιτοκίων

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρόκειται να διατηρήσει τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ την Πέμπτη και να κάνει μικρά βήματα προς τη μείωσή τους τους επόμενους μήνες, καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να μειώνεται παρά τις επίμονα υψηλές υποκείμενες πιέσεις στις τιμές σύμφωνα με το Reuters.

Έχοντας αντιδράσει πολύ αργά σε μια ξαφνική άνοδο των τιμών πριν από δύο χρόνια, η κεντρική τράπεζα των 20 χωρών που μοιράζονται το ευρώ είναι τώρα απρόθυμη να κηρύξει τη νίκη επί της πιο βίαιης έξαρσης του πληθωρισμού εδώ και δεκαετίες.

Αναμένεται να διατηρήσει το επιτόκιο πολιτικής της στο επίπεδο ρεκόρ του 4,0% και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ είναι πιθανό να επαναλάβουν ότι χρειάζονται περισσότερες αποδείξεις ότι ο πληθωρισμός είναι υπό έλεγχο και ότι οι συνεχιζόμενες αυξήσεις των μισθών δεν θα του δώσουν νέα ώθηση.

Ωστόσο, οι νέες οικονομικές προβλέψεις της ΕΚΤ είναι πιθανό να υποδεικνύουν χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη και πληθωρισμό φέτος, γεγονός που μπορεί να απαιτήσει από την κεντρική τράπεζα και την πρόεδρό της Κριστίν Λαγκάρντ να τροποποιήσουν ελαφρώς το μήνυμά τους, χωρίς να προσθέσουν στα ήδη διαδεδομένα στοιχήματα για μείωση των επιτοκίων.

"Αναμένουμε μια ουδέτερη πολιτική στάση και ισορροπημένη επικοινωνία, αναγνωρίζοντας τη συνεχή πρόοδο στον πληθωρισμό, αλλά αποφεύγοντας την πρόωρη ανακήρυξη της νίκης", δήλωσε ο Frederik Ducrozet, επικεφαλής μακροοικονομικών ερευνών της Pictet Wealth Management.

Πηγές λένε στο Reuters εδώ και μήνες ότι η ΕΚΤ είναι απίθανο να μειώσει το κόστος δανεισμού πριν από τη συνεδρίασή της στις 6 Ιουνίου, καθώς τα κρίσιμα στοιχεία για τους μισθούς θα γίνουν διαθέσιμα μόλις τον Μάιο.

Αυτό δίνει στην ΕΚΤ άλλη μια συνεδρίαση - στις 11 Απριλίου - για να ανοίξει ρητά την πόρτα σε αυτό που ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Φίλιπ Λέιν δήλωσε ότι είναι πιθανό να είναι η πρώτη από μια σειρά μειώσεων των επιτοκίων.

"Δεν υπάρχουν ακόμη πειστικές αποδείξεις ότι η τρέχουσα υψηλή αύξηση του κόστους εργασίας δεν θα καταλήξει σε υψηλότερες τιμές καταναλωτή, τροφοδοτώντας ένα σπιράλ μισθών-τιμών", δήλωσε ο οικονομολόγος της Societe Generale, Anatoli Annenkov. "Η πρόοδος στον πυρήνα του πληθωρισμού θα μπορούσε να είναι αργή, λόγω της αδύναμης δυναμικής της παραγωγικότητας της εργασίας, επιβραδύνοντας ενδεχομένως την πορεία μείωσης των επιτοκίων".

Οι επενδυτές έχουν προβλέψει μειώσεις του επιτοκίου καταθέσεων 4% κατά 91 μονάδες βάσης φέτος, με την πρώτη κίνηση να γίνεται τον Ιούνιο και στη συνέχεια να ακολουθούν πολλά ακόμη βήματα με μία ή δύο παύσεις στην πορεία.

«Οι αρμόδιοι της ΕΚΤ, ακόμη κι εάν έχουν διαφορετικές απόψεις ως προς το χρονικό σημείο της χαλάρωσης, έχουν επιβεβαιώσει ότι έρχονται μειώσεις. Η συνεδρίαση του Μαρτίου θα είναι ευκαιρία να αλλάξει η γλώσσα της ανακοίνωσης, ώστε να δοθεί σήμα» για την επικείμενη χαλάρωση, τόνισε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Morgan Stanley, Jens Eisenschmidt.

Οι πέντε καίριες ερωτήσεις που προκύπτουν για την ΕΚΤ από εδώ και πέρα είναι οι εξής:

1. Μπορεί η ΕΚΤ να αλλάξει την επικοινωνία της;

Στις επίσημες ανακοινώσεις της, η ΕΚΤ έχει αποφύγει την αναφορά περί μειώσεων επιτοκίων. Εξού και οι αγορές τώρα «ποντάρουν» σε μείωση κατά 90 ποσοστιαίων μονάδες βάσης το 2024 έναντι 150 ποσοστιαίων μονάδων βάσης που ανέμεναν πριν από μερικούς μήνες.

Σε κάθε περίπτωση, η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής θεωρείται βέβαιη και οι traders ψάχνουν κάποιο σημάδι σχετικά με το πότε θα ξεκινήσει.

Ορισμένοι αναλυτές προβλέπουν πως δεν θα υπάρξει αναφορά ούτε στη σημερινή συνεδρίαση. «Τα στοιχήματα της αγοράς (για τη μείωση των επιτοκίων) έχουν μετακινηθεί προς μία πιο λογική κατεύθυνση, μειώνοντας την ανάγκη για μεγάλη αναθεώρηση», δήλωσε ο οικονομολόγος της Berenberg, Salomon Fiedler, προσθέτοντας ότι η πρόεδρος της EKT, Christine Lagarde, θα επαναλάβει ότι τα επόμενα βήματα εξαρτώνται από την πορεία συγκεκριμένων οικονομικών δεικτών.

2. Υπάρχει κίνδυνος εάν καθυστερήσει η μείωση των επιτοκίων;

Βεβαίως. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνουν πιο επιθετικές κινήσεις στη συνέχεια, εάν ο πληθωρισμός υποχωρήσει ταχύτερα από το προσδοκώμενο.

Ωστόσο, υπάρχει και ο φόβος της βιασύνης, με την Lagarde να έχει επισημάνει ότι εάν η ΕΚΤ κινηθεί πολύ γρήγορα, μπορεί να παραταθεί η περίοδος του υψηλού πληθωρισμού.

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, δήλωσε πρόσφατα ότι το ιδανικό χρονικό σημείο ενδέχεται να είναι στο τέλος του πρώτου εξαμήνου. «Εάν αυτό είναι το μήνυμα που έρχεται από έναν Έλληνα κεντρικό τραπεζίτη, τότε είναι κατά πάσα πιθανότητα μια αρκετά καλή ένδειξη ότι τον Ιούνιο θα δούμε πρακτικά βήματα και όχι νωρίτερα», δήλωσε ο Gareth Hill της Royal London Asset Management.

3. Γιατί μας ενδιαφέρουν τόσο οι μισθοί;

Η ΕΚΤ έχει ξεχωρίσει το ρυθμό ανόδου των μισθών ως τον σημαντικότερο παράγοντα, που θα καθορίσει εάν μπορεί να ξεκινήσει η μείωση των επιτοκίων. Η ανάπτυξη των μισθών επιβραδύνθηκε στο 4,46% το τελευταίο τρίμηνο του 2023 έναντι 4,69% το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο, το οποίο αποτελούσε και ιστορικό ρεκόρ (βάσει αρχείων που ξεκινούν από το 2005).

Ο δείκτης του Indeed, ο οποίος συνυπολογίζει παράγοντες που «βλέπουν» πιο μακριά στο μέλλον, κορυφώθηκε στα τέλη του 2022, αλλά παρέμενε στο 3,9% τον Ιανουάριο, αρκετά υψηλότερα από το 3%, όπου στοχεύει η ΕΚΤ ως ιδανικό σημείο για τον πληθωριστικό στόχο του 2%.

Τα στοιχεία των μισθών του πρώτου τριμήνου, κρίσιμης σημασίας για την ΕΚΤ, θα βγουν πολύ αργά και συγκεκριμένα τον Μάιο. Συνεπώς, ο Ιούνιος θα είναι η πρώτη πιθανή περίσταση, στην οποία οι policymakers θα έχουν δει αρκετά στοιχεία επιβράδυνσης στην άνοδο των μισθών.

4. Τι θα δείξουν οι προβλέψεις της ΕΚΤ;

Οι οικονομολόγοι αναμένουν αναθεώρηση προς τα κάτω για την ανάπτυξη, αλλά και τον πληθωρισμό. Η ανάπτυξη της Ευρωζώνης βρέθηκε κοντά στο μηδέν επί έξι συναπτά τρίμηνα και η Κομισιόν μείωσε τις προβλέψεις για την ανάπτυξη φέτος στο 0,8% από 1,2%. Τα στοιχεία της Eurostat έδειξαν επιβράδυνση του πληθωρισμού στο μπλοκ στο 2,6% τον Φεβρουάριο από 2,8% έναν μήνα νωρίτερα.

«Η πρόβλεψη της ΕΚΤ για τον δομικό πληθωρισμό θα πρέπει να πέσει, καθώς το κόστος ενέργειας είναι περίπου 20% χαμηλότερα σε σχέση με τον Δεκέμβριο, όταν έγιναν οι τελευταίες μακροπρόθεσμες προβλέψεις», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Nomura, Andrzej Szczepaniak.

5. Έχει σημασία εάν η ΕΚΤ προχωρήσει σε μειώσεις πριν την Fed;

Όχι ιδιαίτερα. Η οικονομία της Ευρωζώνης είναι ασθενέστερη από την αμερικανική, το οποίο σημαίνει ότι υπάρχει καλύτερη βάση για νομισματική χαλάρωση. Βέβαια, στο παρελθόν πάντοτε η ΕΚΤ έκανε κίνηση μετά τη Fed.Οι traders δίνουν μεγάλη πιθανότητα ότι και οι δύο τράπεζες θα μειώσουν τα επιτόκια τον Ιούνιο, με ελαφρώς υψηλότερες πιθανότητες για την ΕΚΤ.

«Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιο ισχυρό οικονομικό επιχείρημα ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να προχωρήσει πριν τη Fed», δήλωσε ο Rohan Khanna της Barclays.