"Αγνοούνται" 50.000 άνεργοι - Τα μυστικά της στατιστικής

Το άκρως ανησυχητικό «ποιοτικό» στοιχείο προκύπτει από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για την πορεία της ανεργίας κατά τον μήνα Δεκέμβριο του 2016. Πράγματι, ο δείκτης της ανεργίας μειώθηκε από το 24,1% τον Δεκέμβριο του 2015, στο 23,1% τον Δεκέμβριο του 2016. Αυτή η ποσοστιαία μείωση, μεταφράστηκε στον περιορισμό του αριθμού των ανέργων κατά 60.486 άτομα. Ωστόσο, ενώ θα ανέμενε κανείς ο αριθμός των απασχολούμενων να αυξηθεί αντίστοιχα, κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Οι απασχολούμενοι πλήθυναν κατά μόλις 10.846 άτομα ενώ μεγαλύτερη ήταν η αύξηση (13.179 άτομα) στο οικονομικά μη ενεργό τμήμα του πληθυσμού.

Αυτή η τάση, προκαλεί σημαντικά οικονομικά προβλήματα καθώς από τη μείωση της ανεργίας, το ζητούμενο είναι να καταγραφεί αύξηση της απασχόλησης, των εισοδημάτων και κατά συνέπεια των φορολογικών εσόδων αλλά και των ασφαλιστικών εισφορών. Όταν όμως η μείωση της ανεργίας προκαλείται από τη μετακίνηση πληθυσμού από την ανεργία στη σύνταξη, είναι προφανές ότι και αύξηση των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές δεν επιτυγχάνεται και η συνταξιοδοτική δαπάνη μεγαλώνει. Οι απόλυτοι αριθμοί, αποτυπώνουν την αρνητική τάση που διαμορφώθηκε το 2016:

1. Ο αριθμός των ανέργων, μειώθηκε το 2016 στα 1.100.640 άτομα από 1.161.126 άτομα τον Δεκέμβριο του 2015. Είναι ο μικρότερος αριθμός ανέργων που έχει καταγραφεί από το 2011 οπότε η ΕΛΣΤΑΤ είχε «μετρήσει» 1.043.585 ανέργους. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η μείωση των ανέργων κατά το 2016 σε απόλυτο αριθμό (60.486 άτομα) ήταν μικρότερος και από αυτόν του 2015 συγκριτικά με το 2014 (73021 άτομα) και από αυτόν του 2014 σε σχέση με το 2013 (85.415 άτομα). Η φθίνουσα πορεία στον ρυθμό αποκλιμάκωσης της ανεργίας, αποτυπώνεται και στα ποσοστά: από το 2013 στο 2014, η μείωση ήταν της τάξεως της 1,7 ποσοστιαίας μονάδας (από το 27,5% το 2013 στο 25,8% το 2014). Από το 2014 στο 2015 η μείωση ήταν επίσης 1,7 ποσοστιαία μονάδα (από το 25,8% στο 24,1%) ενώ από το 2015 στο 2016, η μείωση περιορίστηκε στη μια ποσοστιαία μονάδα (από το 24,1% στο 23,1%).
2. «Φρένο» καταγράφεται το 2016 στον ρυθμό αύξησης της απασχόλησης. Οι απασχολούμενοι στο τέλος του 2016, ανήλθαν στα 3.659.762 άτομα και, όπως προαναφέρθηκε, αυξήθηκαν κατά 10.846 άτομα σε σχέση με το 2015. Η αντίστοιχη αύξηση του 2015 σε σχέση με το 2014 ήταν 108.364 άτομα (από τα 3.540.552 άτομα το 2014 στα 3.648.916 άτομα το 2015) ενώ το 2014, ο αριθμός των απασχολουμένων είχε αυξηθεί κατά 57.518 άτομα.
3. Το οικονομικά μη ενεργό κομμάτι του πληθυσμού, αυξήθηκε το 2016 παρά τη μείωση στον αριθμό των ανέργων. Ο απόλυτος αριθμός, διαμορφώθηκε στα 3.269.742 άτομα στο τέλος του 2016 συγκριτικά με τα 3.256.563 άτομα στο τέλος του 2015 (αύξηση 13179 άτομα). Το 2015, οι οικονομικά μη ενεργοί είχαν μειωθεί κατά 79.293 άτομα (από τα 3.256.563 άτομα στα 3.335.856 άτομα) ενώ το 2014, είχε επίσης καταγραφή μείωση κατά 24.644 άτομα (από τα 3.360.500 άτομα στα 3.335.856 άτομα).

Ακόμη και η σύγκριση των στοιχείων του Δεκεμβρίου σε σχέση με τα αντίστοιχα του Νοεμβρίου, αποτυπώνει την ίδια ακριβώς τάση. Οι οικονομικά μη ενεργοί, αυξήθηκαν τον Δεκέμβριο κατά 8961 άτομα σε σχέση με τον Νοέμβριο, οι απασχολούμενοι μειώθηκαν κατά 12.775 άτομα σε σχέση με τον Νοέμβριο ενώ οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 2.264 άτομα σε σχέση με τον Νοέμβριο.

Η μελέτη της ανεργίας με κριτήριο την ηλικία, αποτυπώνει ένα άλλο σοβαρό ποιοτικό πρόβλημα: την συνεχιζόμενη αύξηση της ανεργίας στις ηλικίες άνω των 55 ετών. Ειδικότερα, η ανεργία στις ηλικίες 55-64 αυξήθηκε το 2016 στο 19,4% από 19,1% το 2015 με το ποσοστό του 2016 να είναι σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με αυτό του 2011 (10,5%). Και στις ηλικίες από 65-74 η ανεργία αυξήθηκε από το 11,5% στο 13,2%. Είναι ενδεικτικό ότι στη συγκεκριμένη ομάδα, η ανεργία το 2011 ήταν μόλις 3,7%.

Ο «υφεσιακός» Δεκέμβριος έφερε αύξηση της ανεργίας συγκριτικά με τον Νοέμβριο σε αρκετές περιφέρειες της χώρας με βασικότερη την Αττική όπου η ανεργία αυξήθηκε από το 22,8% τον Νοέμβριο, στο 22,9% τον Δεκέμβριο. Αύξηση παρατηρήθηκε επίσης στην Κρήτη (από 20,9% στο 23,5%), στο Αιγαίο (από 16,6% στο 19,5%) και στην Πελοπόννησο-Δυτική Ελλάδα-Ιόνια νησιά (από το 23,6% στο 23,9%). Μείωση είχαν η Ήπειρος και η Δυτική Μακεδονία (από το 27,2% στο 26,8%), η Μεκεδονία-Θράκη (από το 24% στο 23,7%) και η Θεσσαλία-Στερεά Ελλάδα (από το 23,8% στο 23,7%)