Η Μέρκελ, η Deutsche Bank και η … επόμενη Ελλάδα

Και ενώ τα προβλήματα αυτής που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει χαρακτηρίσει ως την πιο επικίνδυνη τράπεζα του κόσμου είναι λίγο-πολύ γνωστά σε όλους, η περίπτωση της DeutscheBank δεν είναι η επόμενη LehmanBrothers, παρά τα όσα γράφονται τελευταία: Σε αντίθεση με την άλλοτε πανίσχυρη αμερικανική χρηματιστηριακή, που κατέρρευσε μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο, ο γερμανικός γίγαντας βιώνει μια τραπεζική κρίση σε slowmotion.

Αυτό μπορεί να δίνει στην Αγκελα Μέρκελ κάποιο χρόνο για να αποφασίσει το πώς θα διαχειριστεί αυτή την «καυτή πατάτα» εν μέσω προεκλογικής περιόδου, αλλά δεν της αφήνει καμία εύκολη λύση. Γιατί, ενώ η διάσωση της DeutscheBank θα είναι πολιτικά «τοξική» για τη Γερμανίδα καγκελάριο, η κατάρρευσή της θα είναι οικονομικά καταστροφική για ολόκληρη την Ευρώπη. Τελικά, εάν η DeutscheBank δεν είναι η ευρωπαϊκή εκδοχή της Lehman, είναι μάλλον η «επόμενη Ελλάδα» και η ζημιά που θα κάνει στην Ευρώπη κινδυνεύει να αποδειχθεί πολύ μεγαλύτερη από ό,τι άφησε πίσω της η ελληνική κρίση.

ΠΛΗΓΜΑΤΑ. Το ότι η τράπεζα που αποτελούσε κάποτε το καμάρι των Γερμανών έχει εξελιχθεί στον «μεγάλο ασθενή» της Ευρώπης ήταν εμφανές εδώ και καιρό. Με το νευραλγικό τμήμα του investmentbanking της DeutscheBank να πλήττεται από διαδοχικά σκάνδαλα και το περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων και της αυστηρής εποπτείας να βυθίζει την τράπεζα όλο και πιο βαθιά στο «κόκκινο», η μετοχή της έγινε εύκολη λεία για τους shortsellers. Ομως, το πρόστιμο των 14 δισ. δολαρίων που της επέβαλαν οι αμερικανικές Αρχές για τις τιτλοποιήσεις στεγαστικών δανείων που πουλούσε πριν από την κρίση του 2008 ήταν η χαριστική βολή για την τράπεζα της Φρανκφούρτης.

Καθώς η αγορά αμφισβητεί την ικανότητά της να πληρώσει το πρόστιμο, η DeutscheBank βλέπει τη μετοχή της να πέφτει στα επίπεδα των 10 ευρώ από τα 27 ευρώ που ήταν τον περασμένο Οκτώβριο και τα 100 ευρώ το 2007. Η κεφαλαιοποίησή της βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και εάν συνεχίσει έτσι η τράπεζα θα αξίζει σύντομα λιγότερα και από το πρόστιμο που καλείται να πληρώσει. Για τους γνώστες της αγοράς, ωστόσο, το όριο του συναγερμού είναι άλλο: Εάν η μετοχή πέσει κάτω από τα 10 ευρώ, μια αύξηση κεφαλαίου θα είναι πια μονόδρομος.

Με δεδομένο ότι η κρίση εμπιστοσύνης βαθαίνει μέρα με τη μέρα, η ικανότητα της DeutscheBank να αντλήσει κεφάλαια από την αγορά είναι τουλάχιστον αμφίβολη. Και αυτό σημαίνει ότι οι νέοι αυστηροί κοινοτικοί κανόνες περί bail-in (δηλαδή «κούρεμα» ομολόγων και καταθέσεων) μπορεί να τεθούν πολύ σύντομα σε εφαρμογή, και μάλιστα στη μεγαλύτερη τράπεζα της Ευρώπης.

Ομως κάπου εδώ οι Γερμανοί βλέπουν ότι οι κανόνες που οι ίδιοι επέμειναν να επιβάλουν, σε μια προσπάθεια να δώσουν τέλος στις διασώσεις των τραπεζών με χρήματα των φορολογουμένων, ενδεχομένως να είναι ανεφάρμοστοι. Γιατί, εάν υπάρξει «κούρεμα» σε ένα όνομα τόσο ισχυρό όσο αυτό της DeutscheBank, τότε οι καταθέτες και οι επενδυτές θα θεωρήσουν ότι καμία ευρωπαϊκή τράπεζα δεν είναι ασφαλής. Το bankrun σε όλη την Ευρώπη θα είναι άμεσο και το ντόμινο θα ξεκινήσει από τις ιταλικές τράπεζες, για να επεκταθεί στις γαλλικές και τις ισπανικές.

Η… τρικυμία της Μέρκελ

Η γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ γνωρίζει, κατά βάθος, ότι δεν έχει άλλη επιλογή από το να διασώσει την DeutscheBank. Ψάχνει, όμως, τον πιο εύσχημο τρόπο να το κάνει. Γιατί μια τέτοια τραπεζική διάσωση θα μπορούσε να την εκθέσει ανεπανόρθωτα στα μάτια των ψηφοφόρων της, την ώρα που οι επόμενες εκλογές απέχουν λιγότερο από έναν χρόνο, και την ίδια στιγμή να προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αυτό με δεδομένο ότι η Γερμανία επέτρεψε πριν από έναν χρόνο το κλείσιμο των ελληνικών τραπεζών και εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να επιμένει στην εφαρμογή του κανόνα περί bail-in στην Ιταλία.

Μετά από αυτά, είναι ξεκάθαρο ότι το Βερολίνο δεν έχει άλλη επιλογή από το να καταρτίζει σχέδια διάσωσης της DeutscheBank, να διαψεύδει την ύπαρξή τους και να ελπίζει ότι δεν θα χρειαστεί να τα χρησιμοποιήσει.

Οσοι γνωρίζουν, πάντως, εκτιμούν ότι αυτά ξεκινούν από μια light κρατική παρέμβαση (με τη μορφή της διπλωματικής πίεσης προς την αμερικανική πλευρά για τη μείωση του προστίμου των 14 δισ. δολαρίων) και φτάνουν έως τη διάσωση της DeutscheBank διά της πλαγίας οδού, που δεν είναι άλλη από τη συγχώνευσή της με την Commerzbank, στην οποία το γερμανικό Δημόσιο διαθέτει ήδη συμμετοχή.