Τα σενάρια και τα ονόματα για αλλαγές στις διοικήσεις και «οι άμυνες του συστήματος»

Μεταξύ αυτών της Λούκας Κατσέλη, του Νικόλα Καραμούζη, του Γιώργου Προβόπουλου, του Θεόδωρου Πανταλάκη αλλά και του Άνθιμου Θωμόπουλου. Πολλά περισσότερα ονόματα ψιθυρίζονται ανάμεσα στις τάξεις των τραπεζικών στελεχών αλλά και στα δημοσιογραφικά γραφεία. Πολλές και οι «ιδέες» που προτείνονται στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.

Δικαίως ή αδίκως όμως, άλλες διοικήσεις θεωρούνται πιο «επιρρεπείς» σε αλλαγές, όπως της Εθνικής -που παραδοσιακά διορίζεται από την κυβέρνηση-, και άλλες όπως της Alpha Bank -που ιστορικά διοικείται από την οικογένεια Κωστόπουλου- ή της Πειραιώς -όπου κυριαρχεί η φυσιογνωμία Μιχάλη Σάλλα-, όχι.

Σίγουρα θα υπάρξουν αλλαγές. Αλλά η έκτασή τους και η ταυτότητα τους δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί και ούτε αναμένεται αυτό να γίνει γρήγορα. Και αυτό διότι αποτελεί πολύ δυσκολότερο πάζλ, από όσο εκ πρώτης όψης φαίνεται, η πολιτική και οι ισορροπίες που πρέπει να διαμορφώσει η νέα κυβέρνηση αναφορικά με τις διοικήσεις των τριών ελληνικών συστημικών τραπεζών που τελούν υπό έμμεσο κρατικό έλεγχο.

Τριών διότι το μετοχικό κεφάλαιο της Eurobank βρίσκεται σε ποσοστό της τάξης του 60% ελέγχεται από ιδιώτες επενδυτές και οι δυνατότητες εκεί είναι πολύ περιορισμένες. Έμμεσο, διότι τα ποσοστά που το δημόσιο ελέγχει μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) στις τρεις άλλες τράπεζες, οι μετοχές δηλαδή δεν συνοδεύονται και με τα ανάλογα δικαιώματα που χρειάζονται για την άμεση παρέμβαση στο management των τραπεζών.

Υπενθυμίζεται ότι το δημόσιο, μέσω του ΤΧΣ, ελέγχει πάνω από το 35,4% της Eurobank, το 57,2% της Εθνικής και πάνω από το 60% των μετοχών της Alpha Bank και της Τράπεζας Πειραιώς. Στην Alpha, την Εθνική και την Πειραιώς ιδιώτες μέτοχοι κατέχουν δικαιώματα (warrants) με βάση τα οποία μπορούν να αγοράσουν το σύνολο των μετοχών του ΤΧΣ σε προκαθορισμένες τιμές και χρονοδιάγραμμα.

ΑΠΕΧΘΕΙΑ. Επιπλέον οι ελληνικές συστημικές τράπεζες είναι μέλη του ενιαίου ευρωπαϊκού μηχανισμού εποπτείας, της Τραπεζικής Ένωσης και τελούν υπό την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Δυο πυλώνες που όχι μόνον απεχθάνονται την έννοια της κρατικοποίησης αλλά και την απαγορεύουν. Έτσι η κυβέρνηση θα πρέπει καταρχήν να νομοθετήσει και κατά δεύτερον να αντιπαρέλθει το γεγονός ότι θα προσθέσει μια ακόμη σημαντική δυσκολία στην διαπραγμάτευση με τους ευρωπαίους εταίρους.

Πάνω από όλα όμως η κυβέρνηση γνωρίζει πως πρέπει να θωρακίσει με εμπιστοσύνη τις τράπεζες προκειμένου όχι μόνον να αντιστρέψει τις εκροές κεφαλαίων που προηγήθηκαν των εκλογών αλλά και να προσελκύσει μάλιστα νέες. Αυτά όλα δεν σημαίνουν πως εάν ζητηθούν παραιτήσεις δεν θα είναι δύσκολο (έως αδύνατο) να αρνηθούν να τις καταθέσουν οι παραλήπτες του αιτήματος. Όμως περιγράφει ένα πλαίσιο το οποίο πρέπει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να γίνει έστω και σε γενικές γραμμές σεβαστό, αναφέρουν τραπεζικοί κύκλοι που δεν επηρεάζονται από τις εξελίξεις.

Ανάλογα και δυσκολότερα προβλήματα έχει ενδεχόμενη απόπειρα αντικατάστασης του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος λόγω της θεσμοθετημένης ανεξαρτησίας της αλλά και της δρακόντειας παρέμβασης που θα πρέπει να αναμένεται σε μια τέτοια περίπτωση από την ΕΚΤ. Και εδώ βέβαια ισχύει η κοινή λογική που λέει ότι αν ζητηθεί παραίτηση είναι δύσκολο να σταθεί κάποιος αρνούμενός την.

Λίγα έχουν γίνει γνωστά για τις προθέσεις της κυβέρνησης, σημειώνεται, συνεργασίας. Το πιο πρόσφατο και σαφές πλαίσιο περιγράφηκε από τον οικονομολόγο και κορυφαίο στέλεχος στο οικονομικό επιτελείο της νέας κυβέρνησης Γιώργο Σταθάκη. Σε πρόσφατες του δηλώσεις ανέφερε πως «σήμερα τις τράπεζες τις κατέχουν το ΤΧΣ, δηλαδή το κράτος, και ιδιώτες επενδυτές.

Παρά το γεγονός ότι είναι συνέταιροι, το ΤΧΣ δεν έχει τη δυνατότητα να παρέμβει στη διοίκηση των τραπεζών. Αυτό θα αλλάξει. Το κράτος θα μπορεί να ασκήσει τα δικαιώματα του, όχι όμως για να δίνει δάνεια χωρίς αντίκρισμα όπως έκαναν στο παρελθόν κάποιες διοικήσεις ιδιωτών, αλλά για να διασφαλίζει τη βέλτιστη απόδοση των τραπεζών». Συμπλήρωσε δε ότι «οι ιδιώτες επενδυτές των τραπεζών δεν έχουν τίποτα να φοβούνται από αυτήν την εξέλιξη.

Αντίθετα θα πρέπει να αισθάνονται πιο ασφαλείς γιατί η συμμετοχή του κράτους στη διοίκηση θα έχει σκοπό να διασφαλίσει την σταθερότητα του συστήματος».

Ενίσχυση του ρόλου του Δημοσίου και Κατσέλη στο ΤΧΣ

Λίγους μήνες νωρίτερα μιλώντας στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 90,1» ο Γιώργος Σταθάκης είχε δηλώσει πως αν γίνει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα αλλάξει τις διοικήσεις των τραπεζών.

Από αυτό συνάγουν κάποιοι πως με κάποιες εξαιρέσεις δεν θα υπάρξουν ευρείες αλλαγές στις διοικήσεις ούτε αυτές που τελικά θα γίνουν θα είναι «ξένες» από την τραπεζική αγορά. Και αυτό είναι κρίσιμο και για τους επενδυτές αλλά και για τις αγορές εν γένει που περιμένουν να δουν «τον βαθμό της φιλικότητας» της νέας κυβέρνησης προς αυτές.

Ορισμένοι κύκλοι θυμίζουν πάντως πως στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών εκπροσωπούνται και ευρωπαϊκά όργανα και ξένοι στρατηγικοί επενδυτές και εκπρόσωποι του δημοσίου. Έτσι θεωρούν πιθανόν μεταξύ των επιλογών που θα προκριθούν άμεσα να ενισχυθεί ο ρόλος των εκπροσώπων του δημοσίου στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών στην διαδικασία λήψης των αποφάσεών τους αλλά και στην εσωτερική λειτουργία των τραπεζών με διεύρυνση των αρμοδιοτήτων τους.

Όμως ο Γιώργος Σταθάκης εκφράζει μια γραμμή στη νέα κυβέρνηση εντός της οποίας συνυπάρχουν και άλλες πιο ριζοσπαστικές ή και ακραίες προσεγγίσεις όχι μόνον μεταξύ των τάξεων του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και των Ανεξάρτητων Ελλήνων.

Επισήμως πάντως το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει την εξής προσεκτικά διατυπωμένη θέση: «Το Δημόσιο θα ασκήσει πλήρως τα ιδιοκτησιακά του δικαιώματα και θα ορίσει διοίκηση στις τράπεζες που έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί με χρήματα του κράτους». Ποιο εύκολη υπόθεση αν και επίσης «ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος» είναι σύμφωνα με πληροφορίες η αλλαγή διοίκηση του ΤΧΣ για το οποίο ακούγεται το όνομα της Λούκα Κατσέλη.

ΠΗΓΗ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ