To καυτό 48ωρο των τραπεζών: Κληρώνει για ELA και αγορά ομολόγων

Της Έφης Καραγεώργου.

Συγκεκριμένα αύριο Τετάρτη ο επικεφαλής της ΕΚΤ αναμένεται να αποφασίσει για το αίτημα της ΤτΕ να ανοίξουν γραμμές ρευστότητας μέσω του έκτακτου μηχανισμούELAγια τις τέσσερις συστημικές τράπεζες.

Την Πέμπτη 21 Ιανουαρίου, 4 μέρες πριν από τις εκλογές, οι αποφάσεις του «σούπερ Μάριο» θα φορούν το σύνολο της ευρωζώνης, καθώς θα ανακοινώσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης,(QE), στο οποίο θα περιλαμβάνονται και αγορές κρατικών ομολόγων.

Οι αγορές λοιπόν έχουν στραμμένο το βλέμμα στην ΕΚΤ και στις κινήσεις Ντράγκι, που αναμένεται να δώσουν «ανάσα» και πολύτιμη ρευστότητα στις οικονομίες της ευρωζώνης. Κυρίως όμως περιμένουν να δουν αντα ελληνικά ομόλογα θα περιλαμβάνονται σε αυτά που θα αγοράζει η ΕΚΤ ή θα εξαιρεθούν.

Το σενάριο που φαίνεται να κερδίζει έδαφος λέει ότι και η Ελλάδα θα συμπεριλαμβάνεται στα μέτρα Ντράγκι, για όσο έχει πρόγραμμα, δηλαδή μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, ενώ δεν αποκλείεται οι κεντρικές τράπεζες των χωρών σε πρόγραμμα να κληθούν να αγοράσουν ασφάλιστρα κινδύνου έναντι χρεοκοπίας (CDS) για να αντισταθμίσουν το ρίσκο.

Ωστόσο ο κ. Ντράγκι κρατά «ερμητικά κλειστά τα χαρτιά του» όπως αναφέρει κορυφαίος Ελληνας τραπεζίτης, και συμπληρώνει: «το τοπίο είναι θολό σε ότι αφορά το μέγεθος του προγράμματος, τα εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν και την ισχύ που θα έχουν τα μέτρα».

Σε ότι αφορά την ενεργοποίηση τουELA,Έκτακτου Μηχανισμού Ρευστότητας, τοέλλειμμα στα ταμειακά διαθέσιμα του δημοσίου είναι ο βασικός λόγος που οι συστημικές τράπεζες προσφεύγουν προληπτικά στον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας, καθώς θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν τις εκδόσεις εντόκων του ελληνικού δημοσίου. Θα πρέπει εδώ να υπενθυμίσουμε ότι το 2013 οι τράπεζες μέσωELAείχαν αντλήσει 123δισ ευρώ, ενώ σήμερα έχουν μηδενική έκθεση.

Σημειώνουμε επίσης ότι σύμφωνα με τα στοιχεία Νοεμβρίου 2014, οι συστημικές τράπεζες είχαν αντλήσει από την ΕΚΤ περίπου 45 δισ. ευρώ, οπότε σε μεγάλο βαθμό είχαν εξαντλήσει τα περιθώρια για φθηνή χρηματοδότηση από το ευρωσύστημα.

Οι συνθήκες τους τελευταίους μήνες του 2014 άλλαξαν τις ανάγκες, καθώς το δίμηνο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου υπήρξε εκροή καταθέσεων περίπου 3 δισ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, πλέον καθημερινά φεύγουν καταθέσεις της τάξεως των 500 εκατ. ευρώ, ποσό που δεν θεωρείται μεγάλο ωστόσο «μεταφράζεται» σε εκροές της τάξεως των 5 δισ. ευρώ το τελευταίο 10ημερο.

Επιπλέον, εντός του διμήνου έληξαν συμβάσεις repos που είχαν συνάψει οι εγχώριες τράπεζες με ξένες, οι οποίες δεν ανανεώθηκαν (υπολογίζονται άνω των 3δισ ευρώ), ενώ οι ελληνικές τράπεζες κλήθηκαν να καλύψουν και θέσεις ξένων στα έντοκα γραμμάτια, όταν αυτοί δεν μπήκαν στις νέες δημοπρασίες. Τέλος, και η αιφνιδιαστική απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας να καταργήσει το ανώτατο όριο της ισοτιμίας του ελβετικού φράγκου με το ευρώ, οδηγώντας έτσι σε ανατίμηση του ελβετικού νομίσματος, έχει δημιουργήσει παρενέργειες και στην εσωτερική αγορά.