Το "όχι" του Τσακαλώτου στην πιστωτική γραμμή και το πρεσάρισμα στις τράπεζες

Η άρνηση της προληπτικής γραμμής στήριξης εγκυμονεί κινδύνους αστάθειας και εγκλωβίζει την επόμενη κυβέρνηση

Το "όχι" του Τσακαλώτου στην πιστωτική γραμμή και το πρεσάρισμα στις τράπεζες

Βρυξέλλες, Ιούνιος 2018, λίγο πριν από τις οριστικές αποφάσεις του Eurogroup για την επόμενη ημέρα της Ελλάδας. Ο Μάριο Ντράγκι σε ένα τετ-α-τετ με τον Ευ. Τσακαλώτο, τον παροτρύνει να αποδεχθεί την «ομπρέλα» της προληπτικής γραμμής στήριξης. Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών, με ειλημμένη την απόφαση από το Μέγαρο Μαξίμου, απαντά ότι η Αθήνα θα σταθεί μόνη της μετά από τις 21 Αυγούστου και κάπου εκεί κλείνει το τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας για να βρεθεί η Ελλάδα απολύτως προστατευμένη από τις αναταράξεις που αχνοφαίνονται ήδη στον ορίζοντα.

 

Όπως λένε πηγές, που γνωρίζουν από πρώτο χέρι το τι συζητιόταν εκείνες τις ημέρες πίσω από τις κλειστές πόρτες, άπαντες ήταν της άποψης ότι η Ελλάδα έπρεπε να πάρει την προληπτική γραμμή. Μοναδική εξαίρεση ήταν ο Π. Μοσκοβισί, ο οποίος για τους δικούς του, πολιτικούς λόγους, πήγε ευθύς εξαρχής με τα νερά του Α. Τσίπρα, αγνοώντας ή παραβλέποντας τους κινδύνους για την Ελλάδα. «Είναι σαν το επίδομα ανεργίας. Σε περιμένει αλλά πρέπει να αιτηθείς για να το λάβεις», λένε οι ίδιες πηγές, μεταφέροντας το κλίμα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπου συζητήθηκε εκτενώς το γιατί δεν πιέστηκε, δεν υποχρεώθηκε η Αθήνα να πάρει την προληπτική γραμμή.

Οι εξελίξεις έκτοτε δείχνουν να δικαιώνουν όσους έχουν εκφράσει προβληματισμό για τις αντοχές που μπορεί να επιδείξει η «ευαίσθητη» ελληνική οικονομία, εν μέσω διεθνών αναταράξεων, ενώ τίθεται εκ νέου το ερώτημα για τη διορατικότητα, την ετοιμότητα και την αποφασιστικότητα των Ευρωπαίων να ορίσουν προς τα πού θέλουν να οδηγήσουν το καράβι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποφεύγοντας τους σκοπέλους.

Οι τιμές των ελληνικών ομολόγων για ψύλλου πήδημα, βρέθηκαν να φλερτάρουν ακόμα και με το 5%, πριν υποχωρήσουν σε χαμηλότερα αλλά απαγορευτικά ακόμα επίπεδα για μια νέα έκδοση. Η άποψη, δε, που εξέφρασε ο Α. Τσίπρας στη ΔΕΘ, ότι η Ελλάδα δεν έχει καμία απολύτως ανάγκη χρηματοδότησης για τα επόμενα δύο χρόνια, αφού υπάρχει το «μαξιλάρι», υποδηλώνει άγνοια κινδύνου. «Αν ακουμπήσει, έστω, η Ελλάδα το ταμειακό απόθεμα των 24 δισ ευρώ, η αντίδραση των αγορών θα είναι βίαιη», σχολιάζουν οι ίδιες πηγές, την ώρα που ακόμα και Έλληνες τεχνοκράτες παραδέχονται ότι η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να καλύπτει τα χρεολύσια της με εκδόσεις ομολόγων- δύο ή τρεις το χρόνο- έτσι ώστε να παγιώσει την αίσθηση της κανονικότητας στις αγορές.

Αγνοια κινδύνου επιδεικνύει ή τουλάχιστον δείχνει να επιδεικνύει το κυβερνητικό επιτελείο και ως προς τις επιπτώσεις από την απώλεια του waiver. Η θέση του Α. Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη ότι δεν δημιουργείται πρόβλημα ρευστότητας για τις τράπεζες από την απώλεια της δυνατότητας ενεχύρασης ομολόγων του Ε.Δ. για άντληση «φτηνού» χρήματος, αγνοεί την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Οι τράπεζες- κι αυτό μπορούν να το βεβαιώσουν τα επιτελεία τους- δυσκολεύονται ιδιαιτέρως στην πρόσβαση σε μακροπρόθεσμα «εργαλεία» άντλησης ρευστότητας κι αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως ωρολογιακή βόμβα. «Όταν η Τράπεζα Κύπρου βγήκε να δανειστεί με υβριδικούς τίτλους, με επιτόκιο 12%, οι ελληνικές τράπεζες πού θα πάνε;» διερωτώνται αρμόδιες πηγές, αναδεικνύοντας το θέμα της ρευστότητας (liquidity) ως μείζον.

Επιπλέον, όσο κι αν στην κυβέρνηση επιμένουν να υποτιμούν ή να παρακάμπτουν το πρόβλημα, οι τράπεζες παραμένουν «φορτωμένες» με «κόκκινα» δάνεια και το «ξεφόρτωμα» γίνεται με πολύ αργούς ρυθμούς και μάλλον λανθασμένο τρόπο. Αυτή τη στιγμή η μείωση των προβληματικών δανείων γίνεται ως επί το πλείστον- γύρω στο 70%- με διαγραφές κι αν οι τράπεζες θέλουν να πιάσουν τους στόχους, οι οποίοι θα αναθεωρηθούν λίαν συντόμως για τα έτη 2020- 2022, θα πρέπει να αλλάξουν από... χθες το μίγμα. Τουτέστιν, οι πωλήσεις δανείων και ακινήτων θα πρέπει να γίνουν ο κανόνας και όχι η εξαίρεση, αν και όπως λένε οι κακές γλώσσες, υπάρχουν ήδη πολιτικές παρεμβάσεις- διακριτικές επί του παρόντος- προκειμένου να δίνεται μια... δεύτερη ευκαιρία.

Συμπερασματικά, η άρνηση της προληπτικής γραμμής, πέρα από τους κινδύνους αστάθειας που εγκυμονεί σε ένα διεθνές περιβάλλον έντονων αναταράξεων, λειτουργεί και ως μια ωραιότητα παγίδα για την επόμενη κυβέρνηση, που θα κληθεί να χειριστεί δύσκολες καταστάσεις, με περίεργους συσχετισμούς δυνάμεων στα ευρωπαϊκά όργανα και όχι μόνο...

Πηγή: Από την εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ που κυκλοφορεί κάθε Σάββατο στα περίπτερα όλης της χώρας

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ