Αναζητείται ο τετραγωνισμός του κύκλου: και αύξηση ΑΕΠ και αύξηση φόρων στο β' εξάμηνο

Ζητείται.... ΑΕΠ τουλάχιστον 92 δις. ευρώ μέσα στο β’ εξάμηνο –σε τρέχουσες τιμές ύστερα από εποχική και ημερολογιακή διόρθωση- προκειμένου η χρονιά να κλείσει εντός των προβλέψεων και να αποφευχθούν οι περιπέτειες με τον κόφτη. Τα δύο διαδοχικά αρνητικά τρίμηνα της φετινής χρονιάς έχουν φέρει μέχρι στιγμής ύφεση της τάξεως του 0,75% με το ΑΕΠ του πρώτου εξαμήνου να υποχωρεί περίπου κατά 695 εκατ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό. Τα κυβερνητικά σχέδια, έχουν στηριχτεί στην πρόβλεψη ότι το φετινό ΑΕΠ θα κλείσει με οριακή μείωση της τάξεως του 0,3%. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ...ψάχνουμε για παραγωγή εισοδήματος 92,2 δις. ευρώ στο διάστημα Ιουλίου-Δεκεμβρίου, ποσό οριακά αυξημένο σε σχέση με το ΑΕΠ του αντίστοιχου περυσινού διαστήματος.

Οι αριθμοί έκλεισαν σε τέτοιο επίπεδο ώστε να προσφέρονται για πολιτική εκμετάλλευση από όλες τις πλευρές. Η αντιπολίτευση ήδη επιχειρηματολογεί στηριζόμενη στο ότι η χώρα ύστερα από ένα «διάλλειμμα» ανάπτυξης το 2014, επέστρεψε στην ύφεση συμπληρώνοντας τέσσερα διαδοχικά αρνητικά τρίμηνα. Η κυβέρνηση από την άλλη, υποστηρίζει ότι αποφεύχθηκαν τα χειρότερα και δεν επιβεβαιώθηκαν τα σενάρια για ακόμη μεγαλύτερη ύφεση. Υπέρ της κυβέρνησης λειτούργησε και η αναθεώρηση του ΑΕΠ κατά το πρώτο τρίμηνο, διαδικασία που προσέθεσε τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση, το 2οεξάμηνο αποτελεί περίοδο καμπής. Ολόκληρο το σχέδιο της κυβέρνησης έχει στηριχτεί στη βασική παραδοχή ότι η χώρα θα επιστρέψει από την ύφεση στην ανάπτυξη έστω και ισχνή. Ο «πήχης» δεν είναι ιδιαίτερα ψηλά όπως προκύπτει και από τα νούμερα που προαναφέρθηκαν: στα 92,09 δις. ευρώ ανήλθε το ΑΕΠ στο περυσινό β’ εξάμηνο –και με νωπά ταcapitalcontrols- στα 92,2 δις. ευρώ πρέπει να φτάσει φέτος. Ωστόσο, το πρόβλημα εντοπίζεται στην ισχνή ιδιωτική κατανάλωση η οποία παρά την ύφεση εξακολουθεί να συνδράμει με ποσοστό άνω του 70% στο ΑΕΠ της χώρας. Στο περυσινό β’ εξάμηνο, παρατηρήθηκε «εποχική» αύξηση της κατανάλωσης καθώς όλοι έσπευδαν να ξοδέψουν για να μην τους βρει πιθανό κούρεμα καταθέσεων με χρήματα στην τράπεζα. Το 2016, όλοι οι δείκτες που αποτυπώνουν την ιδιωτική κατανάλωση, έχουν μέχρι τώρα αρνητική πορεία ενώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται τα στοιχεία του Ιουλίου. Από την άλλη, υπάρχει και ο παράγοντας «φόροι». Μέσα στο πρώτο εξάμηνο, νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα πρέπει να διαθέσουν περισσότερα από 30 δις. ευρώ αποκλειστικά σε φόρους, ποσό μεγαλύτερο σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό.

Ως αντίβαρο στη μείωση του ΑΕΠ λόγω της ιδιωτικής κατανάλωσης, λειτούργησε στο α’ τρίμηνο το εμπορικό ισοζύγιο παρά τη μεγάλη μείωση των εξαγωγών. Μπορεί οι τελευταίες να υποχώρησαν στα 8,635 δις. ευρώ (από 10,922 δις. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο του 2015) δηλαδή κατά 2,287 δις. ευρώ, ωστόσο, στις εισαγωγές υπήρξε μεγαλύτερη μείωση: από τα 14,419 δις. ευρώ στα 11,919 δις. ευρώ φέτος (σ.σ η μείωση διαμορφώνεται στα 2,5 δις. ευρώ ποσό κατά 213 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο σε σχέση με το αντίστοιχο των εξαγωγών. Από τον Μάιο και μετά όμως, το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο δείχνει να επιδεινώνεται και πάλι, τάση που αν συνεχιστεί, θα επηρεάσει αρνητικά το ΑΕΠ της χώρας κατά το β’ εξάμηνο.