Ο πόλεμος ΔΝΤ- Ευρωπαίων με την Ελλάδα στη μέση

Τι είναι αυτό που εξόργισε την Κ. Λαγκάρντ; Πολύ απλά ότι οι Ευρωπαίοι επιμένουν σε παραδοχές που κινούνται στα όρια της... επιστημονικής φαντασίας, φανερώνοντας την πρόθεση τους να πετάξουν πάλι την μπάλα στην εξέδρα.

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι οι Ευρωπαίοι έκαναν το Μάιο ένα γενναίο βήμα, ορίζοντας «κόφτη» για τις μεσομακροπρόθεσμες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας, ωστόσο, όπως επισημαίνουν πηγές με άμεση γνώση των διαπραγματεύσεων, από αυτή την κίνηση μέχρι να εξειδικεύσουν τα μέτρα για τη συγκράτηση αυτών των αναγκών, μεσολαβεί μια πολύμηνη... κόλαση διαπραγματεύσεων, η οποία δεν επιτρέπει καμία ασφαλή πρόβλεψη.

Η «ακτινογραφία» των βασικών παραδοχών της ανάλυσης των Ευρωπαίων αποκαλύπτει το πεδίο μάχης, που έχει ήδη στηθεί, βρίσκοντας μάλιστα την Αθήνα στη... μέση των δύο στρατοπέδων:

• Διαφορά Νο 1: Το ύψος των εκτιμώμενων και απαιτούμενων πρωτογενών πλεονασμάτων. Για προφανείς –όπως αποκαλύπτεται μετά από έναν χρόνο– λόγους η συμφωνία του περασμένου καλοκαιριού με τους Ευρωπαίους δεν ανέφερε το παραμικρό για τους δημοσιονομικούς στόχους μετά το 2018, αφού το ΔΝΤ είναι κάθετα αντίθετο στο να τεθεί ψηλά ο πήχης. Τι προβλέπει η ανάλυση της Κομισιόν ως βασικό σενάριο; Διατήρηση πλεονάσματος 3,5% για μια ολόκληρη δεκαετία -δηλαδή ως το 2028- και από εκεί και πέρα σταδιακή μείωση του στο 1,5% ως το 2040. Τι απαντά το ΔΝΤ; Οτι ελάχιστες χώρες έχουν καταφέρει τέτοια πλεονάσματα για μια δεκαετία ή περισσότερο.Ανατρέχοντας, δε, στα πολυετή αρχεία του επισημαίνει ότι αν συνυπολογίσει κανείς την παράμετρο της βαθιάς ύφεσης και της υψηλής ανεργίας -βασικά χαρακτηριστικά της ελληνικής κρίσης- μόνο η Ιρλανδία μπόρεσε να πετύχει τέτοιες επιδόσεις. Γι’ αυτό, το ΔΝΤ επιμένει ότι ο πήχης των πλεονασμάτων δεν μπορεί να τεθεί πάνω από το 1,5%, χαρακτηρίζοντας, μάλιστα, ακόμα και αυτό τον στόχο φιλόδοξο, καθώς θα πρέπει να υποστηριχθεί από τολμηρές μεταρρυθμίσεις.

• Διαφορά Νο 2: Τα εκτιμώμενα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις. Ο γενικός κανόνας που ασπάζονται οι Ευρωπαίοι είναι ότι όσο περισσότερα εισπραχθούν από την αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας, τόσο μικρότερες θα είναι δανειακές ανάγκες. Παρά την παταγώδη αποτυχία της πρόβλεψης εσόδων 50 δισ. ευρώ (!), οι Ευρωπαίοι υποστηρίζουν ότι είναι εφικτό να εισπραχθούν 13 δισ. ευρώ. Προχωρώντας, δε, ένα βήμα παραπέρα, εκτιμούν ότι επειδή δεν θα απαιτηθεί νέα ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών, μπορούν να ανακτηθούν άλλα 4,5 δισ. ευρώ από τη συμμετοχή του Δημοσίου σε αυτές. Τι απαντά το ΔΝΤ; Βγάζει «κόκκινη» κάρτα και στις δύο προβλέψεις. Κατ' αρχάς εκτιμά ότι με βάση τις «φτωχές» επιδόσεις της Ελλάδας σε αυτό το πεδίο, ο ρεαλιστικός στόχος δεν μπορεί να είναι πάνω από 5 δισ. ευρώ ως το 2030! Επιπλέον, υποστηρίζει ότι όχι μόνο δεν θα πρέπει να αναμένονται έσοδα από την ιδιωτικοποίηση των τραπεζών (τονίζει ότι ήδη το ποσοστό του Δημοσίου έχει περιοριστεί στο 20% από 60%), αλλά συν τοις άλλοις θα απαιτηθεί «μαξιλάρι» 10 δισ. ευρώ για πιθανές νέες κεφαλαιακές ανάγκες! Ως εκ τούτου, μόνο τυχαία δεν ήταν η παρέμβαση της Ντέλια Βελκουλέσκου στο συνέδριο του Economist, όπου χαρακτήρισε ανεπαρκές το πλαίσιο για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων.

• Διαφορά Νο 3: Οι προοπτικές του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τους... λογαριασμούς των Ευρωπαίων, μετά από μια... κούρσα πάνω από 3% στην περίοδο του προγράμματος, οι ρυθμοί θα πέσουν στο 1,5% μετά από το 2021 και στο 1,25% μετά από το 2030. Τι λέει το ΔΝΤ; Ότι λόγω των χαμηλών επιδόσεων στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που σχετίζονται με την απασχόληση και την παραγωγικότητα, οι μέσοι ρυθμοί ανάπτυξης δεν θα ξεπεράσουν το 1,25%. Είναι άραγε μικρή η διαφορά; Αρκεί να κοιτάξει κανείς τα εναλλακτικά σενάρια των Ευρωπαίων: ρυθμοί ανάπτυξης χαμηλότεροι κατά 0,25% σε συνδυασμό με χαμηλότερα πλεόνασμα από 3,5% μετά από το 2023, οδηγούν σε διαφορά χρέους 90% (190,5% αντί 100,7%) το 2060!

• Διαφορά Νο 4: Τα επιτόκια που θα βρει η Ελλάδα όταν βγει στις αγορές ήτοι το κόστος δανεισμού. Σύμφωνα με τους Ευρωπαίους, θα φτάσουν στο 5,1% το 2019, θα σκαρφαλώσουν στο 5,4% το 2024 λόγω του επιτοκιακού ρίσκου και θα υποχωρήσουν στο 4,8% ως το 2050, δίνοντας έτσι ένα μέσο επιτόκιο 5%. Τι λέει το ΔΝΤ; Ότι μόλις... ξεμυτίσει η Ελλάδα στις αγορές θα ξεκινήσει με επιτόκιο 6% λόγω της μακράς απουσίας της, των «φτωχών» επιδόσεων στην επίτευξη πλεονασμάτων και βέβαια λόγω του όγκου του χρέους. Οι τεχνοκράτες του Ταμείου υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι αυτό το σενάριο είναι το λίαν αισιόδοξο, καθώς η εμπειρική προσέγγιση οδηγεί σε ένα εύρος επιτοκίου από 6% ως 13%! Οσο για την εξέλιξη του κόστους δανεισμού, το Ταμείο εκτιμά ότι το επιτόκιο θα ανεβαίνει ή θα κατεβαίνει κατά 4 μονάδες βάσης για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης ή μείωσης του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Επικίνδυνο δίλημμα της Αθήνας για... σύμμαχο

Όποιος γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα, καθώς και το παρασκήνιο των διαβουλεύσεων που οδήγησαν τελικά στο συμβιβασμό της 25ης Μαΐου, γνωρίζει ότι η Αθήνα έχει να αντιμετωπίσει το γνωστό δίλημμα «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα» και μόνο τυχαία δεν ήταν η αμηχανία του Ε. Τσακαλώτου στη συνάντηση του με τον Κ. Ρέγκλινγκ, όταν στην πραγματικότητα κάλεσε τις δύο πλευρές να βρουν λύση έστω στο παρά 5.

Η άποψη που λέει ότι η Αθήνα θα πρέπει να συνταχθεί με τους Ευρωπαίους, είναι στη λογική ότι με αυτό τον τρόπο μπορεί να απαλλαγούμε από το ΔΝΤ. Ωστόσο, αυτή η λογική απομακρύνει μια πραγματικά γενναία ελάφρυνση του χρέους και φέρνει από το «παράθυρο» λιτότητα διάρκειας τουλάχιστον 10 ετών, λόγω των υψηλών πλεονασμάτων που απαιτεί η Ευρώπη.

Οι επίσημες θέσεις του Γ. Στουρνάρα και του Γ. Χουλιαράκη για πλεονάσματα 1,5- 2%, που προκάλεσαν ήδη τις... κομψές αντιδράσεις των Ευρωπαίων, κινούνται κοντά στις θέσεις του Ταμείου, οδηγώντας και σε πιο τολμηρές παρεμβάσεις βιωσιμότητας του χρέους. Ωστόσο, στην κυβέρνηση αντιλαμβάνονται ότι η πρόσδεση στο άρμα του ΔΝΤ μπορεί να εξυπηρετεί στο ζήτημα του χρέους, αλλά προϋποθέτει πολύ σκληρές μεταρρυθμίσεις σε πεδία που η Αθήνα έχει τραβήξει τις τελευταίες «κόκκινες» γραμμές: Στα εργασιακά, στις συντάξεις, ακόμα και στα δημοσιονομικά π.χ. στο ΦΠΑ και στο αφορολόγητο.

Οι... πρωταθλητές της δημοσιονομικής πειθαρχίας

Πηγή: ΔΝΤ

Πηγή: Από την εφημερίδα Παραπολιτικά που κυκλοφορεί κάθε Σάββατο στα περίπτερα με πλούσιες προσφορές και πολύ παρασκήνιο