Όλο το παρασκήνιο πριν το κρίσιμο Eurogroup της Δευτέρας

Αν και όλοι... ξορκίζουν το κακό, αν και πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι (Γιούνκερ, Μοσκοβισί, Ντάισελμπλουμ) βλέπουν με... συμπάθεια τις ελληνικές θέσεις, αν και διατυπώνονται έντονες πολιτικές δηλώσεις ακόμα και στο ανώτατο επίπεδο (Φρανσουά Ολάντ) για την ανάγκη συμφωνίας, ουδείς έχει τολμήσει να εναντιωθεί δημοσίως στις απαιτήσεις του ΔΝΤ για την προληπτική νομοθέτηση συγκεκριμένων μέτρων κι αυτό σημαίνει ότι στην καλλίτερη περίπτωση περιμένουν ένα... μαγικό συμβιβασμό, όταν όλες οι πλευρές κάτσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι.

Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες ευρωπαϊκές πηγές, από την ημέρα που ορίστηκε το έκτακτο Eurogroup κατέστη σαφές ότι η 9η Μαΐου βγήκε με το ζόρι, προκειμένου να μη σταλεί μήνυμα αδιεξόδου, παρά το ότι ήταν και παραμένει εμφανές ότι μεταξύ των δύο πλευρών- Αθήνα και ΔΝΤ- υπάρχει μια άβυσσος. Το αν τα 24ωρα που μεσολάβησαν ήταν αρκετά για να γεφυρωθούν οι αποστάσεις, θα αποκαλυφθεί πλήρως στις 16:00 ώρα Ελλάδας τη Δευτέρα, όταν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα ζυγίσουν τα δεδομένα. Οι έως τώρα πληροφορίες συγκλίνουν, πάντως, στο ότι και αυτή η συνεδρίαση θα είναι “φτωχή” και θα αποτυπώσει απλώς τη μεγάλη πρόοδο που έχει σημειωθεί, χωρίς κάτι παραπάνω.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ. Ποια είναι τα δεδομένα παραμονές του Eurogroup; Με μια λιτή, αλλά πονηρή ανακοίνωση της ατζέντας, ο Γ. Ντάισελμπλουμ στην πραγματικότητα προδίκασε το αποτέλεσμα: για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και να εκταμιευθεί η δόση απαιτείται και ένα συνολικό πακέτο μεταρρυθμίσεων και η διασφάλιση της βιωσιμότητας του Χρέους. Τι από τα δύο έχει εξασφαλιστεί; Ούτε το ένα ούτε το άλλο. Ως προς τα μέτρα -μεταρρυθμίσεις επί το... διπλωματικότερον- ακόμα και στο βασικό πακέτο των 5,4 δισ ευρώ υπάρχουν κάποιες... ψιλοεκκρεμότητες, ενώ για το επίμαχο πακέτο των προληπτικών μέτρων δεν έχει καν ανοίξει συζήτηση επί της ουσίας. Ως προς το Χρέος, εκτός από την Αθήνα που έχει έτοιμο το φάκελο των αιτημάτων της (“κλείδωμα” επιτοκίων- επιμηκύνσεις “μαμούθ”), το μόνο που υπάρχει είναι μια γενική τοποθέτηση του ESM για παρεμβάσεις στο κόστος εξυπηρέτησης (μεγαλύτερη περίοδος χάριτος και νέα επιμήκυνση των λήξεων), ενώ στα κράτη- μέλη δεν υπάρχει η παραμικρή διάθεση να ανοίξουν τέτοια συζήτηση, ειδικά από τη στιγμή που το Βερολίνο επιμένει στο ότι δεν είναι επείγον το θέμα.

Ποιοι είναι οι σύμμαχοι της Αθήνας στη συνεδρίαση της Δευτέρας; Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ήδη η Γαλλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν εκφράσει την αντίθεση τους στα όσα απαιτεί το ΔΝΤ. Το κακό είναι ότι η Ισπανία βαδίζει εκ νέου σε εκλογές, οπότε η παρουσία του υπουργού της θα είναι μάλλον τυπική, η φωνή της Πορτογαλίας δεν δείχνει να “τρομάζει” ειδικά από τη στιγμή που δεν έχει πατήσει καλά στα πόδια της μετά από το Μνημόνιο, ενώ και ο Μ. Σαπέν δεν θα αισθάνεται και πολύ άνετα απέναντι στο Β. Σόιμπλε μετά από τις προβλέψεις της Κομισιόν, που έδειξαν ότι το γαλλικό έλλειμμα θα παραμείνει πάνω από την “κόκκινη” γραμμή του 3% τουλάχιστον ως το τέλος του 2017. Η ελληνική πλευρά ποντάρει, επίσης, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που όντως δείχνει ενοχλημένη από τη μάλλον άγαρμπη αμφισβήτηση του ΔΝΤ απέναντι στην επάρκεια των στοιχείων της Eurostat, ωστόσο όπως παραδέχονται πηγές της Κομισιόν, η “φωνή” της Επιτροπής είναι μία ανάμεσα σε αυτές των υπουργών του Eurogroup κι αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι δεν μπορεί να κρίνει τη μάχη.

ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΙΣ. Ποιοι είναι απέναντι στην Αθήνα; Κατ' αρχάς το ΔΝΤ, από τη στιγμή που δεν δείχνει να συμβιβάζεται με κάτι λιγότερο από τη ψήφιση συγκεκριμένων μέτρων. Ο Β. Σόιμπλε από τη μεριά του δεν έχει σηκώσει τους τόνους, ούτε έχει ρίξει χολή όπως συνέβαινε στο πρόσφατο παρελθόν, ωστόσο η “αγκίστρωση” του στην ανάγκη να υπάρχει staff level agreement δηλαδή τεχνική συμφωνία του Κουαρτέτου επί όλων των θεμάτων, εγκυμονεί τον κίνδυνο των καθυστερήσεων. Σύμφωνα, μάλιστα, με πηγές με εμπειρία στις διαπραγματεύσεις, αυτή η παρελκυστική στάση του Βερολίνου στην πραγματικότητα βολεύει το ΔΝΤ, προκειμένου να επιβάλει τις απόψεις του στο παρά πέντε, δηλαδή λίγο πριν φτάσουμε στις ογκώδεις πληρωμές του Ιουλίου, όπου θα τεθεί πάλι εκ των πραγμάτων το δίλημμα της χρεοκοπίας. Γύρω από το Γερμανό υπουργό συντάσσονται οι υπόλοιποι Βόρειοι (Αυστρία, Ολλανδία, Φινλανδία), καθώς και οι νέες χώρες (Σλοβακία, Μάλτα, Σλοβενία, Λετονία, Λιθουανία, Εσθονία), οι οποίες συνήθως εκφράζουν την πιο σκληρή γραμμή, όταν το Βερολίνο δεν ανοίγει τα χαρτιά του.

Η υπό διαμόρφωση πρόταση

Πρόταση που θα καλύψει τις απαιτήσεις του ΔΝΤ και θα ικανοποιεί τις πολιτικές ευαισθησίες της Αθήνας, βρίσκεται, σύμφωνα με πληροφορίες, υπό διαμόρφωση. Με δεδομένο ότι η Επικαιροποίηση του Μνημονίου, όπως προκύπτει μετά από κάθε αξιολόγηση, δεν χρειάζεται να περνάει από τη Βουλή, η σκέψη είναι να περιγραφούν εκεί χωρίς εξειδίκευση τα μέτρα που θέλει το Ταμείο και να ψηφιστεί μόνο ο μηχανισμός αυτόματης εφαρμογής τους, όταν και αν διαπιστωθούν αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους. Η ελληνική πλευρά επιμένει, επί του παρόντος, ότι δεν συζητά τίποτε άλλο παρά μόνο τον αυτόματο “κόφτη” δαπανών. Με βάση τα στοιχεία του ΓΛΚ, μια αυτόματη οριζόντια μείωση 10% στις δαπάνες (πλην Χρέους, ΝΑΤΟ, απαλλοτριώσεων), αποφέρει περίπου 4 δισ ευρώ.

Ακόμα και στην περίπτωση της συμβιβαστικής πρότασης, υπάρχουν δύο “αγκάθια”: 1) ποιος θα πιστοποιεί τις αποκλίσεις και θα ενεργοποιεί το μηχανισμό 2) ποια θα είναι τα κριτήρια για την πιστοποίηση αυτών των αποκλίσεων. Εκτιμάται, πάντως, ότι αν υπάρξει συμφωνία ως προς την ουσία, αυτό το τεχνικό μέρος είναι πιο εύκολο να ξεπεραστεί.