Νέες επιβαρύνσεις -φωτιά για τις εταιρίες και τους μετόχους

«Διαβάζοντας» τη διάταξη που συνδέει τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα, το υπουργείο Εργασίας θέλει να επιβάλει εισφορές στους μετόχους των ανωνύμων εταιρειών οι οποίες θα υπολογίζονται με συντελεστή 27% -20% για την κύρια σύνταξη και 7% για την υγειονομική περίθαλψη- επί των διανεμόμενων μερισμάτων. Αν ενεργοποιηθεί αυτή η πρόθεση –σε αυτό άλλωστε φέρονται να καταλήγουν τα μέλη της επιτροπής στο υπουργείο Εργασίας ενώ προ εβδομάδων είχαν γίνει σχετικές δηλώσεις και από τον σημερινό διοικητή του ΟΑΕΕ- οι επιπτώσεις στην αγορά θα είναι πολύ μεγάλες όχι μόνο για τις ασφαλιστικές εισφορές που θα εισπραχθούν αλλά ακόμη και για τα φορολογικά έσοδα.

Το 2016, τα νομικά πρόσωπα αναδεικνύονται σε «στυλοβάτη» του κρατικού προϋπολογισμού. Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, κινούνται πάνω από τις προβλέψεις καθώς πέρα από την αύξηση του φορολογικού συντελεστή (από το 26% στο 29%) πολλές εταιρείες έσπευσαν να προχωρήσουν στην διανομή κερδών για να προλάβουν την επιβάρυνση από την αύξηση του συντελεστή στα μερίσματα κατά 50% (από το 10% στο 15%). Επιβολή και των ασφαλιστικών εισφορών επί των μερισμάτων –κάτι που έχει ως αποτέλεσμα η συνολική επιβάρυνση επί των μερισμάτων να ξεπεράσει το 60%- θα έχει ως αποτέλεσμα και να παγώσει η διανομή κερδών αλλά και να αλλάξουν οι μετοχικές συνθέσεις ή ακόμη και οι συνθέσεις των διοικητικών συμβουλίων των εταιρειών.

Με βάση το ισχύον καθεστώς, στον ΟΑΕΕ ασφαλίζονται τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των ανωνύμων εταιρειών εφόσον ταυτόχρονα διατηρούν και την ιδιότητα του μετόχου με ποσοστό άνω του 3%. Στην πράξη αποδεικνύεται ότι σε αυτή την κατηγορία ανήκουν δεκάδες χιλιάδες μέλη διοικητικού συμβουλίου. Η συντριπτική πλειοψηφία των ανωνύμων εταιρειών στην Ελλάδα, είναι μικρομεσαίες οι οποίες παράγουν κέρδη της τάξεως των μερικών δεκάδων χιλιάδων ευρώ. Έτσι, τα μέλη του ΔΣ είναι ταυτόχρονα και «ιδιοκτήτες» και μάλιστα με σημαντικά ποσοστά με αποτέλεσμα να γεννάται η υποχρέωση ασφάλισης στον ΟΑΕΕ.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ. Μέχρι τώρα, οι εισφορές καταλογίζονταν με ένα πάγιο ποσό το οποίο εξαρτάτο από τις ασφαλιστικές κλάσεις του ΟΑΕΕ. Η μεγάλη πλειοψηφία, επιβαρύνονταν με ποσά της τάξεως των 250-350 ευρώ μηνιαίως. Μάλιστα, το ποσό αυτό, παρέμενε αμετάβλητο ανεξάρτητα από το αν τα μέλη του ΔΣ – μέτοχοι είχαν και άλλη ιδιότητα (π.χ ελεύθεροι επαγγελματίες οι ίδιοι).

Τι θα συμβεί από τη στιγμή που οι ασφαλιστικές εισφορές θα συνδεθούν με τα μερίσματα; Εκτόξευση της επιβάρυνσης με ότι αυτό συνεπάγεται για την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Το ακόλουθο παράδειγμα είναι αποκαλυπτικό: Μια εταιρεία με έναν μέτοχο ο οποίος διατηρεί το 100% των μετοχών, εμφανίζει κέρδη 50.000 ευρώ σε ετήσια βάση. Ο συγκεκριμένος μέτοχος είναι ασφαλώς και μέλος του διοικητικού συμβουλίου οπότε υποχρεούται να ασφαλιστεί στον ΟΑΕΕ. Πώς θα επιβαρύνεται η εταιρεία του;

1. Για τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, θα καταβάλλονται 15.500 ευρώ μαζί με το τέλος επιτηδεύματος (1000 ευρώ για το τέλος επιτηδεύματος και 14.500 ευρώ που είναι ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων από τη στιγμή που ο συντελεστής έχει ανέβει στο 29%). Για λόγους απλοποίησης του παραδείγματος δεν υπολογίζεται η προκαταβολή φόρου για την επόμενη χρονιά. Εννοείται ότι για μια επιχείρηση η οποία εμφανίζει για πρώτη φορά κέρδη, η επιβάρυνση διπλασιάζεται.

2. Επί του ποσού που θα απομένει, (34.500 ευρώ) και εφόσον αυτό διατεθεί για διανομή, θα επιβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές. Έτσι, θα παρακρατούνται επιπλέον 9.315 ευρώ ( 27% των μερισμάτων καθώς τα 34.500 ευρώ αποτελούν εισόδημα του μοναδικού μετόχου). Εδώ αυτομάτως γεννάται ένα ερώτημα: Σε όλους τους επαγγελματίες, οι ασφαλιστικές εισφορές αφαιρούνται από το εισόδημα. Στην περίπτωση των μετόχων, από ποιο εισόδημα θα αφαιρούνται; Προφανώς δεν είναι εύκολο να αφαιρούνται από το μέρισμα δεδομένου ότι η υποχρέωση ασφάλισης αφορά συγκεκριμένα μέλη του ΔΣ και όχι την εταιρεία ή το σύνολο των μετόχων. Αν λοιπόν δεν βρεθεί φόρμουλα έκπτωσης των ασφαλιστικών εισφορών, επί των μερισμάτων (34.500 ευρώ) θα επιβάλλεται και ο νέος φόρος 15% δηλαδή 5325 ευρώ.

Τους ανοίγουν την πόρτα να φύγουν

Στην πράξη θα φανεί ότι ο μέτοχος μιας εταιρείες με κέρδη 50.000 ευρώ, κινδυνεύει να χάσει πάνω από το 60% των κερδών σε φόρους και εισφορές. Από το παράδειγμα, προκύπτει ότι η επιχείρηση με τα κέρδη των 50.000 ευρώ, θα καταλήξει να δώσει στον μοναδικό της μέτοχο, περίπου 18.826 ευρώ καθαρά χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προκαταβολή της επόμενης χρονιάς.

Είναι προφανές ότι αν ενεργοποιηθεί ένα τέτοιο καθεστώς ασφάλισης και φορολόγησης, οι περισσότερες εταιρείες θα αναζητήσουν τρόπους διαφυγής. Η πρώτη και προφανής είναι η αναβολή των αποφάσεων διανομής κερδών ή η διανομή τόσων κερδών όσων απαιτούνται για την κάλυψη των τεκμηρίων του μετόχου. Αυτό, θα έχει ως αποτέλεσμα το δημόσιο να χάσει και τις ασφαλιστικές εισφορές και τους φόρους. Ένα δεύτερο ενδεχόμενο, είναι να αλλάξει η μετοχική σύνθεση.

Αν στη θέση των φυσικών προσώπων μπουν νομικά πρόσωπα με έδρα εκτός Ελλάδας –κάτι εξαιρετικά εύκολο- θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για τις αρχές να αναζητήσουν ασφαλιστικές εισφορές πέραν του ότι τα μερίσματα θα «ταξιδέψουν» εκτός Ελλάδας. Το 3ο ενδεχόμενο είναι να «ανασχηματιστούν τα διοικητικά συμβούλια και να καταλάβουν τις θέσεις φυσικά πρόσωπα της εμπιστοσύνης των μετόχων τα οποία όμως δεν θα έχουν τα ίδια την ιδιότητα του μετόχου.

ΠΗΓΗ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ