H "τέλεια καταιγίδα" του Σεπτέμβρη - Επίθεση σε επτά εκατομμύρια πολίτες

Αρκούσε η αρνητική εξέλιξη των εσόδων κατά τον Ιούλιο –έναν από τους κρισιμότερους μήνες για την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού- για να συρρικνώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το «μαξιλάρι ασφαλείας» που είχε σχηματιστεί κατά τους πρώτους έξι μήνες του έτους. Τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού στο 7μηνο που ανακοινώθηκαν χθες από το υπουργείο Οικονομικών δείχνουν ότι σε επίπεδο καθαρών εσόδων τακτικού προϋπολογισμού (δεν περιλαμβάνονται τα έσοδα του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων) εξακολουθεί να υπάρχει υπέρβαση έναντι του στόχου της τάξεως των 422 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η υπέρβαση αυτή είναι αισθητά μικρότερη συγκριτικά με αυτή που είχε καταγραφεί στο εξάμηνο (788 εκατ. ευρώ). Όσον αφορά στα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, οι πολύ κακές επιδόσεις στα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων έφεραν σοβαρή υστέρηση της τάξεως των 621 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Ύστερα από τη σοβαρή υστέρηση που παρατηρήθηκε στα έσοδα του Ιουλίου, ο επόμενος εξαιρετικά κρίσιμος μήνας θα είναι ο Σεπτέμβριος καθώς θα συμπέσει χρονικά η είσπραξη του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων με τον ΕΝΦΙΑ. Τον Αύγουστο, μετά και την αναβολή στην προθεσμία καταβολής της 1ηςδόσης του φόρου κατοχής ακινήτων, δεν υπάρχουν σοβαρές φορολογικές υποχρεώσεις (πλην της δεύτερης δόσης του ΦΠΑ για εταιρείες που τηρούν απλογραφικά βιβλία αλλά και της δήλωσης ΦΠΑ Ιουλίου για τις εταιρείες με διπλογραφικά βιβλία). Μάλιστα, αν στον στόχο του Αυγούστου έχει συνυπολογστεί και η είσπραξη ΕΝΦΙΑ –κάτι εξαιρετικά πιθανό καθώς πέρυσι τον Οκτώβριο όταν γινόταν η οριοθέτηση των στόχων υπήρχε η ελπίδα ότι η εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ θα είχε ήδη γίνει από τον Ιούλιο- τότε τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού στο 8μηνο μπορεί να δείξουν ακόμη και υστέρηση έναντι του στόχου όχι μόνο σε επίπεδο κρατικού προϋπολογισμού αλλά και σε επίπεδο τακτικού προϋπολογισμού και συγκεκριμένα σε επίπεδο φορολογικών εσόδων. Πάντως, να σημειωθεί ότι τα έσοδα τακτικού προϋπολογισμού του 8μηνου, θα εμφανιστούν «ωραιοποιημένα» λόγω της είσπραξης των 280 εκατ. ευρώ από τη μεταβίβαση των μετοχών του ΟΛΠ. Η είσπραξη αυτού του ποσού δεν είχε προϋπολογιστεί ναγίνει τον Αύγουστο κάτι που σημαίνει ότι στον κωδικό των αποκρατικοποιήσεων θα εμφανιστεί υπέρβαση άνω των 200 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Οι λόγοι που προκάλεσαν την υστέρηση εσόδων τον Ιούλιο, θα αποτυπωθούν στα αναλυτικά στοιχεία που θα δοθούν στη δημοσιότητα στο τέλος του μήνα. Σε κάθε περίπτωση, είναι ξεκάθαρο ότι έχει αρχίσει να ξεφουσκώνει το «μαξιλάρι» που δημιουργήθηκε προσωρινά λόγω του φόρου στα καπνικά προϊόντα. Τα έσοδα μέχρι και τον Ιούνιο, ενισχύθηκαν πάνω από 500 εκατ. ευρώ με υπερεισπράξεις από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης αλλά και τον ΦΠΑ στα τσιγάρα. Η υπερείσπραξη, προέκυψε λόγω της αποθεματοποίησης στην οποία προχώρησαν οι εταιρείες ενόψει της αύξησης του ειδικού φόρου από τις αρχές του έτους. Μετά την ψήφιση του νόμου για την αύξηση του φόρου και των περιορισμών που μπήκαν με αυτόν, η αποθεματοποίηση σταμάτησε και τα έσοδα από τους φόρους στα καπνικά, θα επανέλθουν στα φυσιολογικά επίπεδα, αν όχι σε χαμηλότερα.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 28,019 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση κατά 621 εκατ. ευρώ ή 2,2% έναντι του στόχου του Προϋπολογισμού 2016. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 25,972 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 422 εκατ. ευρώ ή 1,7% έναντι του στόχου του Προϋπολογισμού 2016 που είχε προσδιοριστεί στα 25,55 δις. ευρώ. Τα έσοδα προ επιστροφών φόρου διαμορφώθηκαν στα 27,637 δις. ευρώ αυξημένα κατά 729 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που είχε οριστεί στα 26,907 δις. ευρώ. Σημαντικά ενισχυμένα είναι τα φετινά έσοδα προ επιστροφών και σε σχέση με τα αντίστοιχα περυσινά τα οποία διαμορφώθηκαν στα 26,174 δις. ευρώ. Βέβαια, τα φετινά στοιχεία επταμήνου, δεν είναι ευθέως συγκρίσιμα με τα αντίστοιχα περυσινά καθώς πέρυσι, λόγω του αναβρασμού που είχε προκληθεί με την επιβολή των περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων, αφενός παρατάθηκε η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, αφετέρου επετράπη σε εκατομμύρια φορολογουμένους να πληρώσουν την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων μέσα στον Αύγοστο. Αυτό φέτος δεν συνέβη και περισσότερα από 3,3 εκατομμύρια πολίτες υποχρεώθηκαν να πληρώσουν την 1ηδόση του χρεωστικού εκκαθαριστικού μέχρι το τέλος Ιουλίου.

Οι επιστροφές εσόδων (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 1,72 δις. ευρώ, παρουσιάζοντας υπέρβαση της τάξεως των 220 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (1,500 δισ. ευρώ). Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, ανήλθαν σε 2,047 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,043 δισ. ευρώ έναντι του στόχου του Προϋπολογισμού 2016. Η υστέρηση εσόδων στο ΠΔΕ είναι τόσο μεγάλη που πλέον είναι αμφίβολο αν θα καλυφθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.

Τα έσοδα του Ιουλίου

Τον Ιούλιο 2016 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5,031 δισ. ευρώ μειωμένα κατά 755 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 5,012 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηναίου στόχου κατά 354 εκατ. ευρώ. Οι επιστροφές εσόδων του Ιουλίου 2016 (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 249 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση κατά 40 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου του Προϋπολογισμού 2016 (209 εκατ. ευρώ).

Οι δαπάνες

Οι δαπάνες του κρατικούπροϋπολογισμούγια την περίοδο Ιανουαρίου -Ιουλίου2016ανήλθαν στα 28,829 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 3.297 δισ. ευρώ έναντιτου στόχου(32.126 δισ. ευρώ). Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 27,124 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 2,397 δισ. ευρώ έναντιτου στόχου, κυρίως λόγω της μείωσης των πρωτογενών δαπανών κατά 2,004 δισ. ευρώ. Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 κατά 607 εκατ. ευρώ. Έχουν καταβληθεί επιπλέον 390 εκατ. ευρώ για επιχορηγήσεις νοσοκομείων, 122 εκατ. ευρώ για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, 162 εκατ. ευρώ για επιδοτήσεις γεωργίας και 46 εκατ. ευρώ για εξοπλιστικά προγράμματα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Οι δαπάνες του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν σε 1,705 εκατ. ευρώ μειωμένες κατά 900 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Οι δαπάνες του Ιουλίου

Ειδικά για τον μήνα Ιούλιοoι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4,833 δις.. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 53 εκατ. ευρώ έναντιτου μηνιαίου στόχου, ενώoι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.430 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 70 εκατ. ευρώ έναντιτου μηνιαίου στόχου.Οι δαπάνεςτουΠροϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 403 εκατ. ευρώ μειωμένες κατά 17 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίουστόχου.

Για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2016, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο τουκρατικού προϋπολογισμού ύψους 810 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 840 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2015 και στόχουτου Προϋπολογισμού2016 για έλλειμμα 3,486δισ. ευρώ. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σεπλεόνασμα ύψους 3,571 δισ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 3,712δισ.ευρώ για την ίδια περίοδο το 2015 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 874 εκατ. ευρώ.