Ιδού πώς θα πληγούν τα φτωχότερα στρώματα από τα νέα μέτρα

Πρώτο «οριζόντιο» μέτρο θα είναι η μείωση της φορολογικής έκπτωσης κατά 100 ευρώ (από τα 2.100 στα 2.000 ευρώ), κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα να επιβαρυνθούν αντίστοιχα όλοι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι με αποδοχές από 9.000 έως και 25.000 ευρώ (σ.σ.: στο συγκεκριμένο εισοδηματικό κλιμάκιο συγκεντρώνονται πάνω από 2,5 εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι, δηλαδή περίπου ο ένας στους δύο). Το δεύτερο «οριζόντιο» μέτρο θα είναι, φυσικά, η αύξηση του ΦΠΑ, η οποία, αν και προκαλεί την ίδια επιβάρυνση -σε απόλυτους αριθμούς- και στα φτωχότερα και στα πλουσιότερα στρώματα, καταλήγει να λειτουργεί εις βάρος των φτωχότερων.

Το πακέτο με τις αυξήσεις των έμμεσων φόρων -το οποίο, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα περιλαμβάνει οριστικά και αμετάκλητα την αύξηση του βασικού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%- θα εκτινάξει την αναλογία έμμεσων - άμεσων φόρων για δεύτερη διαδοχική χρονιά, κάτι που προφανώς θα λειτουργήσει εις βάρος των φτωχότερων εισοδηματικά στρωμάτων. Το 2014, στα 100 ευρώ φόρων τα 53,7 ευρώ προέρχονταν από την έμμεση φορολογία και τα 46,25 από την άμεση. Το 2015, οι έμμεσοι φόροι έφερναν τα 54,5 ευρώ (έναντι 45,5 ευρώ της άμεσης φορολογίας), ενώ για το 2016 η σχέση θα γίνει ακόμη χειρότερη.

Η ΠΡΟΒΛΕΨΗ. Κατά την κατάρτιση του Προϋπολογισμού, είχε προβλεφθεί για το 2016 ότι οι έμμεσοι φόροι θα αποδώσουν το 55,3% του συνόλου, με τους άμεσους να περιορίζονται στο 44,7%. Αν υλοποιηθεί -όπως προγραμματίζεται- η αύξηση του ΦΠΑ από τον Ιούλιο (κάτι που σημαίνει επιπλέον 500 εκατ. ευρώ στην έμμεση φορολογία με το… καλημέρα), το 2016 θα κλείσει με αναλογία έμμεσων-άμεσων φόρων στο 56-44, σχέση που έχει να αποτυπωθεί από το 2009, πριν ξεκινήσει η μνημονιακή φοροκαταιγίδα.

Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί μέσα στους επόμενους μήνες είναι αν ο καταιγισμός των φορολογικών μέτρων -αυτών που επιβλήθηκαν ήδη από πέρυσι τον Ιούλιο, αλλά και εκείνων που θα νομοθετηθούν μέσα στις επόμενες εβδομάδες προκειμένου να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση- θα αποφέρει τελικώς τα απαιτούμενα έσοδα ή αν σε λίγους μήνες θα μιλάμε πάλι για «δημοσιονομικά κενά». Η κυβέρνηση θα αναλάβει πολλά «ρίσκα» με το πακέτο μέτρων που θέλει να προωθήσει, κάτι που υπερτονίζουν ήδη όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, χωρίς να εισακούγονται. Ενδεικτικά είναι τα ακόλουθα στοιχεία:

1. Ο ΦΠΑ αυξήθηκε και το 2015 μέσα από τη μετάταξη εκατοντάδων προϊόντων και υπηρεσιών από τον συντελεστή του 13% σε αυτόν του 23%. Το 2015 όμως -παρά το γεγονός ότι οι αυξήσεις των συντελεστών είχε προϋπολογιστεί να αποδώσουν πάνω από 430 εκατ. ευρώ μέσα στο έτος- τελικώς έκλεισε με τα έσοδα του ΦΠΑ να παραμένουν αμετάβλητα. Οσο για το 2016, έχει ήδη ξεκινήσει με «τρύπα» άνω των 130 εκατ. ευρώ στα έσοδα του ΦΠΑ (σε σχέση με τους στόχους) ήδη από το πρώτο δίμηνο. Δεδομένου ότι η αύξηση του βασικού συντελεστή θα γίνει σε μια περίοδο που το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει ετοιμαστεί καν για την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, είναι πολύ πιθανό να προκληθεί νέο κύμα «δεν κόβω απόδειξη, δεν ζητάω απόδειξη».

2. Το παρελθόν έχει δείξει ότι οι αυξήσεις φόρων φέρνουν λιγότερες συναλλαγές. Το τόνισαν οι εκπρόσωποι του κλάδου των καπνών, καταγγέλλοντας ότι η υπερφορολόγηση των τσιγάρων έφερε εκτίναξη του λαθρεμπορίου (σ.σ.: 1 στα πέντε τσιγάρα είναι λαθραίο) και απώλειες τουλάχιστον 650 εκατ. ευρώ για το Δημόσιο. Στην κινητή τηλεφωνία, η φορολογία και η ύφεση έφεραν μείωση των εξερχόμενων κλήσεων, με αποτέλεσμα τα φορολογικά έσοδα από τα 375 εκατ. ευρώ το 2009 να μειωθούν στα 200 εκατ. ευρώ το 2015.

3. Στον φόρο εισοδήματος, η εκτίναξη των συντελεστών φέρνει μείωση της φορολογητέας ύλης τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στα φυσικά πρόσωπα. Η κυβέρνηση αναλαμβάνει μεγάλο ρίσκο, επιβάλλοντας τους ακόλουθους συντελεστές:
α. Στις επιχειρήσεις, στα 1.000 ευρώ κέρδους, ο φόρος θα ξεπερνά τα 400 ευρώ (σε περίπτωση διανομής μετά και την αύξηση του φόρου στα μερίσματα), ενώ επιπλέον 290 ευρώ θα δίδονται ως προκαταβολή για το επόμενο έτος.
β. Στους μισθωτούς, σε ένα χιλιάρικο εισοδήματος πάνω από τα 40.000 ευρώ ο φόρος θα φτάνει στα… 535 ευρώ (αν προστεθούν ο φόρος και η εισφορά αλληλεγγύης), με τον οριακό συντελεστή να διαμορφώνεται στο 53,5%.
γ. Στους ελεύθερους επαγγελματίες, ένα χιλιάρικο εισοδήματος ακόμη και για κάποιον που δηλώνει πολύ χαμηλό εισόδημα θα επιβαρύνεται:

1. Με 200 ευρώ κρατήσεις για την κύρια ασφάλιση
2. Με 75 ευρώ για την εξασφάλιση επικουρικής σύνταξης
3. Με 70 ευρώ για τον κλάδο υγείας
4. Με 45 ευρώ για το εφάπαξ
5. Με 200 ευρώ για παρακράτηση φόρου (σ.σ.: Ο τελικός οριακός συντελεστής θα μπορεί να φτάσει από το 22% έως το 53,5%, ανάλογα με το εισόδημα)
6. Με ΦΠΑ 24%.

Με το άθροισμα των κρατήσεων να ξεπερνά σε πολλές περιπτώσεις το 55% (σ.σ.: Τα ποσά που προαναφέρθηκαν δεν προστίθενται, καθώς οι εισφορές θα αφαιρούνται από το φορολογητέο εισόδημα για να υπολογιστεί ο φόρος), το κίνητρο για φοροδιαφυγή θα είναι τεράστιο.

Ολα τα μέτρα του «πακέτου»

• Αναμόρφωση συντελεστών εισφοράς αλληλεγγύης (με συντελεστές από 2,2% έως 10%)
• Αύξηση συντελεστών φορολόγησης εισοδημάτων από ενοίκια (με συντελεστές από 15% έως 45%)
• Νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος (με συντελεστές από 22% έως 45%)
• Αύξηση φόρου στα μερίσματα (στο 15% από 10%)
• Τέλος διανυκτέρευσης στα ξενοδοχεία (1 ευρώ ανά αστέρι)
• Αύξηση Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα (από τα 670 στα 700 ευρώ)
• Αύξηση Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα τσιγάρα
• Αύξηση ειδικού τέλους κινητής τηλεφωνίας (από το 12% στο 15%)
• Αύξηση συμπληρωματικού φόρου ΕΝΦΙΑ (μείωση αφορολογήτου στα 200-250 χιλιάδες ευρώ)
• Θέσπιση ειδικού τέλους στη συνδρομητική (με συντελεστή 10%-12%)
• Αύξηση ειδικού φόρου στο φυσικό αέριο
• Ειδικός φόρος διέλευσης στα Ι.Χ. με ξένες πινακίδες
• Νέος φόρος στα παιχνίδια του ΟΠΑΠ
• Αύξηση του τέλους ταξινόμησης στα μεταχειρισμένα Ι.Χ.
• Επιβολή ειδικού τέλους στην έκδοση επιταγών
• Αύξηση βασικού συντελεστή ΦΠΑ (από το 23% στο 24%)

ΠΗΓΗ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ