Ο φορολογικός εφιάλτης του β' εξαμήνου - Χορός δισ. ευρώ σε μέτρα μετά τον Ιούνιο

Το κυβερνητικό σχέδιο που προέβλεπε επίσπευση στη διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων μέχρι τον Απρίλιο ώστε να μην συσσωρευτούν όλες οι υποχρεώσεις στο δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς, «κόλλησε» λόγω της καθυστέρησης στην αξιολόγηση. Οι προετοιμασίες για τον ΕΝΦΙΑ του 2016 ουσιαστικά δεν έχουν ξεκινήσει ενώ η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς θα φέρει νέα μέτρα τα οποία θα ενεργοποιηθούν μετά το Πάσχα. Έτσι, για τα οκτώ εκατομμύρια των φορολογουμένων, θα επαναληφθεί το περυσινό σκηνικό: κάθε μήνα που θα περνάει από τον Ιούλιο και μετά, οι φόροι θα ξεπερνούν τα τέσσερα δις. ευρώ με ότι αυτό συνεπάγεται για την εισπραξιμότητα των φόρων αλλά και τη συσσώρευση νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών το ύψος των οποίων ξεπέρασε και το φράγμα των 86 δις. ευρώ.

Υποτίθεται ότι το β’ εξάμηνο θα ήταν η περίοδος κατά την οποία θα δημιουργούνταν οι προϋποθέσεις για την επιστροφή στην ανάπτυξη. Προς το παρόν, στον ορίζοντα φαίνονται μόνο τα προβλήματα όχι μόνο από το προσφυγικό αλλά και από τη συσσώρευση των φορολογικών βαρών. Ποια είναι τα συστατικά του …κοκτέιλ που θα επηρεάσει αρνητικά τα εισοδήματα και την κατανάλωση;

1. Παρά τον αρχικό προγραμματισμό, η έναρξη της πληρωμής του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων δεν αναμένεται να ξεκινήσει πολύ νωρίτερα σε σχέση με πέρυσι. Η πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος, αναμένεται να καταβληθεί Ιούνιο εκτός και αν το υπουργείο Οικονομικών προλάβει να περάσει την τροπολογία μέσα στην επόμενη εβδομάδα οπότε σε αυτή την περίπτωση θα αρχίσουμε να πληρώνουμε από τον Μάιο. Το Taxis δεν έχει ανοίξει ακόμη για την υποβολή των δηλώσεων καθώς οι υπηρεσίες περιμένουν να συμφωνηθούν με την τρόικα συγκεκριμένες νομοθετικές αλλαγές (σ.σ απαλλαγή ανέργων από τα τεκμήρια, αύξηση φόρων στα εισοδήματα από ενοίκια, προθεσμίες πληρωμής δόσεων κλπ). Το πιθανότερο είναι ότι η προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων θα παραταθεί τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαίου ενώ για την πληρωμή του φόρου δύο είναι τα σενάρια: ή πληρώνουμε από τον Μαίο σε επτά μηνιαίες δόσεις ή παραμένει το καθεστώς των τριών διμηνιαίων δόσεων με προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης το τέλος Μαϊου ή το τέλος Ιουνίου. Από την εκκαθάριση των δηλώσεων, θα προκύψει υποχρέωση καταβολής φόρων άνω των τριών δις. ευρώ καθώς έχουν επιβληθεί και πρόσθετα μέτρα σε σχέση με πέρυσι (σ.σ αύξηση εισφοράς αλληλεγγύης). Το μεγαλύτερο μέρος, θα καταβληθεί και φέτος μέσα στο 2ο εξάμηνο.

2. Για τον ΕΝΦΙΑ του 2016, ο σχεδιασμός δεν έχει ακόμη ξεκινήσει. Το μόνο που έχει γίνει κατ’ απαίτηση των τεχνικών κλιμακίων είναι να υπολογιστεί το δημοσιονομικό κόστος από τη μείωση των αντικειμενικών αξιών. Οι δανειστές έχουν απαιτήσει αυτόματες προσαρμογές των συντελεστών ώστε να μην χαθούν έσοδα. Υπό την πίεση του χρόνου, θεωρείται εξαιρετικά πιθανό πλέον να μην αντικατασταθεί ούτε φέτος ο ΕΝΦΙΑ από έναν φόρο τύπου ΦΜΑΠ όπως θα ήθελε η ελληνική κυβέρνηση. Τελικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί αλλά θεωρείται πλέον βέβαιο ότι ο φόρος ακινήτων θα πληρωθεί στο 2ο εξάμηνο του 2016, πιθανότατα σε 5 ή 6 μηνιαίες δόσεις. Ολόκληρο το ποσό των 2,65 δις. ευρώ δηλαδή, θα καταβληθεί μέσα στο β’ εξάμηνο.

3. Από τη διαπραγμάτευση, θα προκύψουν νέα εισπρακτικά μέτρα: αύξηση παρακράτησης φόρου σε μισθωτούς-συνταξιούχους, περισσότερος φόρος εισοδήματος σε ιδιοκτήτες ακινήτων και (ενδεχομένως) αγρότες, αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης κλπ. Όλα αυτά τα μέτρα, θα ενεργοποιηθούν μέσα στο β’ εξάμηνο καθώς τα περισσότερα θα έχουν αναδρομική ισχύ. Δηλαδή:

a. Οι νέοι συντελεστές φορολόγησης των ενοικίων θα χρησιμοποιηθούν και για τα εισοδήματα του 2015 κάτι που σημαίνει ότι ο φόρος θα καταβληθεί μέσα στο β’ εξάμηνο μέσω των εκκαθαριστικών

b. Η νέα εισφορά αλληλεγγύης αλλά και ο νέος φόρος εισοδήματος, θα επηρεάσει την παρακράτηση που γίνεται σε μισθούς και σε συντάξεις. Ήδη, επειδή οι νέοι συντελεστές θα φορούν στα εισοδήματα του 2016, κάθε μισθωτός και κάθε συνταξιούχος θα έχει συσσωρεύσει ένα χρέος (σ.σ η παρακράτηση θα έπρεπε να γίνεται κανονικά από τις αρχές του χρόνου με βάση τους νέους συντελεστές). Ακόμη και αν αυτό το χρέος αποφασιστεί να καταβληθεί με το εκκαθαριστικό του 2017 που είναι και το πιο αισιόδοξο σενάριο, η παρακράτηση φόρου θα αυξηθεί μέσα στο καλοκαίρι φέρνοντας μικρότερες καθαρές αποδοχές.

Βάσει του προγραμματισμού που είχε γίνει τον χειμώνα τα φορολογικά έσοδα του πρώτου εξαμήνου θα έπρεπε να διαμορφωθούν – μετά από τις επιστροφές φόρου- στα 19,44 δις. ευρώ ενώ για το δεύτερο εξάμηνο ήταν προγραμματισμένο να εισπραχθούν 26,175 δις. ευρώ. Δεδομένου ότι ήδη από το πρώτο δίμηνο υπάρχει απόκλιση στα φορολογικά έσοδα αλλά και ότι θα προστεθούν καινούργια φορολογικά βάρη με ημερομηνία πληρωμής μέσα στο 2ο εξάμηνο, ο λογαριασμός του δευτερου εξαμήνου αναμένεται να προσεγγίσει τα 27 δις. ευρώ.