«Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες» ο φόρος στα ακίνητα τα προσεχή χρόνια

«Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες» ο φόρος στα ακίνητα τα προσεχή χρόνια
Αμηχανία και προβληματισμός. Αυτά «μυρίζει» η ατμόσφαιρα στην οδό Νίκης και στην Καραγιώργη Σερβίας, εν όψει των αλλαγών που πρέπει να γίνουν στη φορολογία εισοδήματος και ακινήτων και μάλιστα πολύ πιο σύντομα απ' όσο υπολόγιζαν στο οικονομικό επιτελείο.

Αυτό που δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τους χειρισμούς είναι η πίεση, που έχει αρχίσει ήδη να ασκεί η πλευρά των δανειστών για τους δημοσιονομικούς στόχους του 2016, καθώς εκτιμάται ότι το Κουαρτέτο θα ακολουθήσει για μια ακόμα φορά την ίδια συνταγή: άνοιγμα πολλών μετώπων έτσι ώστε να πάρει αυτό που θέλει.

Ξεκινώντας από τα ακίνητα, η απόφαση του ΣτΕ για τις αντικειμενικές αξίες ασφαλώς δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία. Ωστόσο, είναι προφανές ότι το υπουργείο Οικονομικών δεν μπορεί να συνεχίσει να παίζει καθυστερήσεις, από τη στιγμή που το Κουαρτέτο θα ζητήσει τον Ιανουάριο λεπτομέρειες και για το πώς θα «κλειδώσει» ο στόχος των 2,65 δισ. ευρώ από τη φορολογία των ακινήτων. Με δεδομένο ότι οι δανειστές έχουν... δέσει το γάιδαρο τους, υποχρεώνοντας τις ελληνικές Αρχές να «κουμπώσουν» τους συντελεστές φορολογίας ακινήτων στις νέες αντικειμενικές αξίες, το... μπαλάκι είναι στην ελληνική πλευρά, η οποία θα πρέπει να «τρέξει» πολύ πιο γρήγορα απ' όσο υπολόγιζε.

Η πρώτη δυσκολία έχει ήδη παρουσιαστεί και έχει να κάνει με το πώς θα γίνει εξομοίωση των... αρχαίων Τιμών Ζώνης στα δεδομένα της τελματωμένης αγοράς. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η εισήγηση της Ειδικής Επιτροπής για την περιοχή της Αθήνας προκάλεσε πολλαπλά σοκ στο υπουργείο Οικονομικών, καθώς ούτε λίγο ούτε πολύ προτείνει μείωση των αντικειμενικών αξιών κατά 40%! Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η ανάγκη μείωσης -όπως λίγο ως πολύ καταγράφεται σε όλη την επικράτεια- δεν είναι ομοιόμορφη, καθώς η μεγαλύτερη αναπροσαρμογή προς τα κάτω πρέπει να γίνει στις αποκαλούμενες «ακριβές» περιοχές, εν αντιθέσει με τις αποκαλούμενες «λαϊκές» συνοικίες όπου θα πρέπει να γίνουν αυξήσεις τιμών! Ποια ήταν η πρώτη αντίδραση του υπουργείου, σύμφωνα με μέλος της Επιτροπής που παρέδωσε το πόρισμα; «Πάγωμα» των Τιμών Ζώνης στα σημερινά επίπεδα στις ακριβές περιοχές με την αιτιολογία ότι δεν μπορεί να υποτιμηθεί υπέρμετρα η περιουσία των ανθρώπων (!), μείωση 15- 20% στις μεσαίες περιοχές αλλά και μείωση ως 10% στις «λαϊκές» συνοικίες, προκειμένου να προστατευθούν τα χαμηλά- κατά τεκμήριο- εισοδήματα που ζουν εκεί! Σύμφωνα, μάλιστα, με πληροφορίες, ανάλογος ήταν ο σχεδιασμός και το Μάιο, όταν εκκρεμούσε η εφαρμογή της πρώτης απόφασης του ΣτΕ, αλλά οι ραγδαίες εξελίξεις στο μέτωπο της διαπραγμάτευσης «πάγωσαν» κάθε άλλη ενέργεια.

ΣΤΡΕΒΛΩΣΕΙΣ

Το προφανές είναι ότι αν αυτή η πρώτη αντίδραση αποτελέσει την επίσημη θέση του υπουργείου Οικονομικών, δεν μπορεί να μιλά κανείς για σύστημα εμπορικών αξιών, καθώς οι στρεβλώσεις βγάζουν μάτι. Ως εκ τούτου, οι παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι θα επικρατήσει η λογική αλλά καταλήγουμε πάλι στο ίδιο σημείο: το υπουργείο Οικονομικών πρέπει να... τετραγωνίσει τον κύκλο, δηλαδή να περάσει σε ένα νέο σύστημα, που δεν θα επιβαρύνει τα χαμηλά εισοδήματα, δεν θα αλλοιώνει την εικόνα της αγοράς στις ακριβές περιοχές και τελικά θα αποφέρει στα ταμεία 2,65 δισ ευρώ.

Η μια επιλογή είναι να υιοθετηθούν χαμηλότεροι συντελεστές από τους ισχύοντες για τον υπολογισμό του νέου φόρου ακινήτων, έτσι ώστε να μην επιβαρυνθούν οι «λαϊκές» συνοικίες, ακόμα κι αν υπάρξει εκεί αύξηση των Τιμών Ζώνης. Άλλη επιλογή είναι να υιοθετηθεί ένα μικρό αφορολόγητο, οπότε θα αλλάξει και η δομή του φόρου, ο οποίος θα υπολογίζεται στο σύνολο της περιουσίας και όχι ανά ακίνητο όπως σήμερα. Και στις δύο περιπτώσεις, το βάρος θα πρέπει να μετακινηθεί στα υψηλότερα κλιμάκια, οπότε γεννάται ζήτημα αν θα παραμείνει η εισπραξιμότητα στα ίδια επίπεδα (περίπου 85%). Με αυτό το δεδομένο, θεωρείται βέβαιο ότι οι δανειστές, όπως ακριβώς έγινε με τον ΕΝΦΙΑ, θα ζητήσουν πολύ υψηλότερη βεβαίωση φόρου από τα 3,2 δισ. ευρώ, έτσι ώστε να εξασφαλιστούν τα 2,65 δισ. ευρώ.

Ο φόρος ακινήτων του 2016

Αφορολόγητο κύριας κατοικίας: 20.000- 30.000 ευρώ.

Το «αγκάθι»: 2,8 εκατ. ιδιοκτήτες με περιουσία ως 50.000 ευρώ.

Αλλαγή δομής φόρου: Κατάργηση συντελεστών ανά τ.μ. με βάση Τιμή Ζώνης και προοδευτική κλίμακα συνολικής περιουσίας.

Επέκταση φόρου: Σχεδιασμός και για τα ακίνητα εξωτερικού.

«Νάρκη» και από την κλίμακα στο εισόδημα

Αν και το υπουργείο Οικονομικών κατάφερε, τελικά, να μεταθέσει την υποχρέωση αλλαγών στη φορολογική κλίμακα -ήταν βασικό παραδοτέο του Οκτωβρίου- το πρόβλημα «καίει». Το παρήγορο είναι ότι στο κείμενο της συμφωνίας, οι δανειστές δεν έχουν συμπεριλάβει συγκεκριμένο δημοσιονομικό όφελος από τη νέα κλίμακα κι αυτό επιτρέπει παρεμβάσεις με ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, η ίδια η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να μεταφέρει το φορολογικό βάρος στα υψηλότερα εισοδήματα, αποφεύγοντας να τα προσδιορίσει, αν και ο Πρωθυπουργός σε ανύποπτη στιγμή «φωτογράφισε» ως «κόκκινη» γραμμή τις 30.000 ευρώ.

Επί της ουσίας, το υπουργείο Οικονομικών αναζητά 400 εκατ. ευρώ από τη φορολογία εισοδήματος, χωρίς να έχει ακόμα απαντήσεις στο πώς θα αποφύγει τις επιβαρύνσεις στους αγρότες, στα ενοίκια, όπως επίσης στο πώς θα μονιμοποιήσει την έκτακτη εισφορά ενσωματώνοντας την στη νέα κλίμακα, χωρίς όμως να πειράξει το αφορολόγητο για τα χαμηλά εισοδήματα που σήμερα δεν πληρώνουν ούτε μισό ευρώ.

Αν και το σενάριο της ενιαίας κλίμακας δεν έχει ξεχαστεί, η εφαρμογή της συγκεντρώνει υψηλό βαθμό δυσκολίας, καθώς οι δανειστές εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι ελλοχεύει κίνδυνος απώλειας εσόδων. Η... ντρίπλα που τριγυρίζει στο μυαλό του οικονομικού επιτελείου είναι να κάνει το... χατίρι των δανειστών, διατηρώντας περισσότερες κλίμακες, αλλά με τους ίδιους συντελεστές και πρόβλεψη αφορολόγητου μόνο για μισθωτούς-συνταξιούχους. Το βασικό επιχείρημα είναι ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν συντελεστές πολλών ταχυτήτων για τη φορολόγηση των εισοδημάτων, που μπορεί, μάλιστα, να έχει το ίδιο πρόσωπο.

Τι «περιμένουν» το 2016

Παρεμβάσεις Προσδοκώμενα έσοδα (εκατ. ευρώ)
Αναμόρφωση Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος150
Αύξηση προκαταβολής φόρου αγροτών42,9
Αύξηση συντελεστών φόρου εισοδήματος αγροτών32,1
Αύξηση συντελεστών φορολόγησης εισοδήματος από ενοίκια142,2
Αναμόρφωση συντελεστών ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης *314

* Ενσωματώνει εισφορά α’ 6μήνου 2015 και εκκαθάριση για ελεύθερους επαγγελματίες

ΠΗΓΗ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ