Δυσοίωνο το μέλλον των πολυεθνικών κολοσσών στην Ευρώπη

Σύμφωνα με αυτή, η προνομιακή μεταχείριση της Apple από την Ιρλανδία από το 1991, της επέτρεψε να φορολογείται η θυγατρική της στη χώρα, Apple Sales International, με μόλις 1% των ευρωπαϊκών κερδών της το 2003 έως και 0,005% το 2014. Ακολούθως, η Ιρλανδία πρέπει να ζητήσει απλήρωτους φόρους 13 δισεκατομμυρίων ευρώ από την Apple για τα έτη 2003 έως 2014, με τόκο. Παράλληλα, όσον αφορά το γενικότερο αντίκτυπο της απόφασης, εάν άλλα κράτη-μέλη απαιτήσουν αναδρομικά φόρους από τις θυγατρικές της Apple σύμφωνα με τους δικούς τους φορολογικούς κανόνες για την ίδια περίοδο, το ποσό που θα πρέπει να ανακτηθεί από την Ιρλανδία θα είναι μικρότερο.

ΠΛΑΙΣΙΟ. Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνάδει θεωρητικά με το γενικότερο πλαίσιο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, οι κανόνες της Ευρώπης απαγορεύουν την χρηματοδοτική στήριξη -δηλαδή την κρατική ενίσχυση- επιχειρήσεων από τις κυβερνήσεις των χωρών της Ένωσης υπό διάφορες μορφές, συμπεριλαμβανομένων των φορολογικών ελαφρύνσεων. Ωστόσο, υπάρχουν εξαιρέσεις. Πρόκειται για τις περιπτώσεις που κρατική ενίσχυση δίδεται για τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Μια τέτοια αμφιλεγόμενη κρατική ενίσχυση, λοιπόν, είναι το καθεστώς φορολόγησης που απολαμβάνει η θυγατρική της Apple στην Ιρλανδία, όπου είναι ο μεγαλύτερος ιδιώτης εργοδότης στη χώρα απασχολώντας 5.500 ανθρώπους.

Ακολούθως, τόσο η ιρλανδική κυβέρνηση όσο και η Apple θα ασκήσουν έφεση κατά της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το ιρλανδικό υπουργείο Oικονομικών, μάλιστα, αναφέρει ότι καταβλήθηκε το πλήρες ποσό των φόρων και δεν παρασχέθηκε καμιά κρατική βοήθεια στην αμερικανική εταιρεία. Από τη δική της πλευρά, η Apple ισχυρίζεται ότι στην περίπτωση της όλη η έρευνα και η ανάπτυξη λαμβάνουν χώρα στην Καλιφόρνια. Έτσι, όπως υπογραμμίζει, η πλειονότητα των κερδών της φορολογείται στις ΗΠΑ, όπως συμβαίνει με τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που αντίστοιχα δραστηριοποιούνται στην Αμερική και φορολογούνται με τον ίδιο τρόπο.

ΔΙΠΛΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ. Αν και ακόμα είναι πρόωρο να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για το τι μπορεί να σηματοδοτήσει η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επικρατούν σε αρχικό στάδιο δύο βασικές θεωρήσεις. Από τη μία πλευρά, ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να βγει ενισχυμένη όχι μόνο επειδή ενδιαφέρεται πρακτικά για την τήρηση της νομιμότητας αλλά και γιατί ισχυροποιείται ενόψει των διαπραγματεύσεων για την αποσύνδεση του Ηνωμένου Βασιλείου. Κατά τη λογική αυτή, το μήνυμα που στέλνουν οι Βρυξέλλες είναι πως μπορούν εύκολα να προασπίσουν τους κανόνες πρόσβασης στα 500 εκατομμύρια των καταναλωτών τους.

Από την άλλη πλευρά, ορισμένοι αναλυτές διαφωνούν πλήρως με την προαναφερθείσα άποψη. Έτσι, όχι μόνον απορρίπτουν τη δυνατότητα ενίσχυσης της θέσης της Ευρώπης, αλλά πιστεύουν ακριβώς το αντίθετο. Θεωρούν, δηλαδή, ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχει τη μοναδική ευκαιρία να επαναπροσδιοριστεί ως φορολογικός παράδεισος των πολυεθνικών μετά το Brexit. Πρόκειται για εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παρατήρηση, την ίδια στιγμή που η νέα πρωθυπουργός της χώρας Τερέζα Μέι ταξιδεύει προς την Κίνα και την πόλη Χανγκτσόου για να παραστεί στη σύνοδο των G20 και να προβάλει τις νέες δυνατότητες που διανοίγονται μετά το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται η δήλωση του αναπληρωτή πρωθυπουργού της Τουρκίας, Μεχμέτ Σιμσέκ, μέσω twitter, ο οποίος καλεί την Apple να αφήσει τη «γραφειοκρατική» Ευρώπη και να μετακομίσει στην Τουρκία. Και μπορεί αυτή τη στιγμή η αμερικανική εταιρεία να μην σκέφτεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο για λόγους κυρίως πολιτικούς, όμως η πρόταση του Σιμσέκ είναι ενδεικτική του κλίματος που δημιουργείται για την Ένωση.

Σκέψεις και για έξοδο από Ε.Ε.

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Apple επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη γενικότερη στρατηγική της ιρλανδικής κυβέρνησης. Είναι γνωστό πως η Ιρλανδία έχει ένα από τα ευνοϊκότερα φορολογικά καθεστώτα στην Ευρώπη με φορολογικό συντελεστή για τις επιχειρήσεις 12,5% που την καθιστά έναν από τους αγαπημένους προορισμούς των πολυεθνικών. Η ανάκαμψη της Ιρλανδίας βασίστηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό στη συγκεκριμένη φορολογική πολιτική, ιδίως απέναντι στις μεγάλες αμερικανικές εταιρείες, όπως η Google και η Facebook. Συνεπώς, υπάρχει πλέον στο Δουβλίνο έντονη ανησυχία όχι μόνο για την απώλεια θέσεων εργασίας αλλά και για τον κίνδυνο δημιουργίας μιας νέας κρίσης. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, έχουν αρχίσει να ακούγονται ακόμα και φωνές για έξοδο της Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε κάθε περίπτωση, το Δουβλίνο θα κληθεί να αποφασίσει αν θα εφαρμόσει το δικό του φορολογικό σύστημα ή αυτό που επιθυμεί να επιβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

ΠΗΓΗ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΟΥ ΚΥΚΟΦΟΡΕΙ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ