Ο άγνωστος πόλεμος για τις άδειες των καζίνο. Ποιοι τις διεκδικούν

Του ΓΙΩΡΓΟΥ Γ. ΛΙΑΡΟΥ
[email protected]

Είναι η μάχη για τα καζίνο της Ελλάδας με έπαθλο άδειες που διεκδικούν συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα για την ίδρυση και λειτουργία καζίνο στην ανατολική ακτή της Αττικής. Τη λεγομένη και ελληνική Ριβιέρα ή αν θέλετε μερικά από τα καλύτερα φιλέτα real estate στην Μεσόγειο. Όχι. Δεν έχουν τρελαθεί οι επιχειρηματίες για να περιμένουν έσοδα από το χειμαζόμενο ελληνικό πληθυσμό. Αυτό ήταν ένα επιχειρηματικό πλάνο που η κρίση οδήγησε στην κατάρρευσή του. Απόδειξη ότι τα δυο μεγάλα καζίνο στην περιφέρεια της Αττικής και συγκεκριμένα σε Λουτράκι και Πάρνηθα, αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά προβλήματα από την μεγάλη πτώση του τζίρου αλλά και, στην περίπτωση του Καζίνο της Πάρνηθας, δυσβάσταχτες οικονομικές επιβαρύνσεις από αποφάσεις της ευρωπαϊκής επιτροπής για επιστροφή εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ που υπολογίζεται ότι έλαβαν ως έμμεσες κρατικές επιδοτήσεις. Αντιθέτως όμως διακρίνουν σημαντικότατες οικονομικές προοπτικές στην ανάπτυξη ενός διεθνούς τουριστικού προορισμού για τις ελίτ και τα υψηλά εισοδήματα που δεν μπορεί παρά να περιλάβει και τους ναούς του τζόγου στα πρότυπα της αίγλης που εκπέμπουν καζίνο όπως του Monte Carlo.

«NICE TO HAVE»
Τουλάχιστον τέσσερις περιοχές ερίζουν για την απόκτηση τέτοιων αδειών και συνδέονται με συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα ή εν δυνάμει επενδυτές. Το ζήτημα ασφαλώς και έχει περιέλθει στην προσοχή του Μαξίμου όπου όμως σύμφωνα με πληροφορίες πρυτανεύει η αντίληψη ότι πρέπει να εφαρμοστεί μοντέλο που θα τονώσει την ανάπτυξη της χώρας και όχι να αντιμετωπιστεί το όλο ζήτημα ως διεκπεραίωση επενδυτικών αιτήσεων.
Όμως ενώ για κάποιους επιχειρηματίες ένα καζίνο σε μια επένδυσή τους όπως ο Αστέρας ή το Ελληνικό είναι κάτι, όπως το τοποθετούν μάλιστα ορισμένοι εξ' αυτών, «nice to have», δηλαδή θα προσθέσει αξία σε σχέδια που ήδη στέκονται από μόνα τους, για άλλους λαμβάνει κρίσιμες διαστάσεις επιβίωσης.
Οι τέσσερεις ζώνες στις οποίες συγκεντρώνεται το ενδιαφέρον είναι το Λαγονήσι, ο Αστέρας Βουλιαγμένης, η έκταση του Ελληνικού και η ευρύτερη περιοχή που έχει περιέλθει στον έλεγχο της νέας ΔΕΚΟ που γεννήθηκε το περασμένο καλοκαίρι με την επωνυμία «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε.», και η οποία διατηρήθηκε από την κυβέρνηση εκτός ελέγχου ΤΑΙΠΕΔ παρά την αντίθεση της τρόικας.

Πληρότητες
Για το Λαγονήσι οι σχετικές πληροφορίες αναφέρουν πως ο Παντελής Μαντωνανάκης, ο επιχειρηματίας που ελέγχει τον όμιλο Ήλιος και μέσω αυτού τα συγκροτήματα Grand Resort Lagonissi, Elounda Beach και Nafplia Palace εξετάζει από κοινού και με τον όμιλο Λασκαρίδη, μεγαλομέτοχο του Καζίνο της Πάρνηθας την προοπτική να μεταφερθούν στο Grand Resort οι δραστηριότητες του Καζίνο Πάρνηθας που αντιμετωπίζουν προβλήματα, αν μη τι άλλο από την απόσταση και μόνον των εγκαταστάσεων από τον αστικό ιστό. Όπως και από την ύφεση. Πράγματι η δημιουργία Καζίνο στο Λαγονήσι θα μπορούσε να εκτοξεύσει την ήδη υψηλή πληρότητα του συγκροτήματος το καλοκαίρι και τους χειμερινούς μήνες γεννώντας ένα νέο πόλο διεθνούς τουριστικού ενδιαφέροντος. Το ίδιο όμως μπορεί να γίνει και στη χερσόνησο Μικρό Καβούρι που βρίσκεται ο υπό πώληση Αστέρας Βουλιαγμένης. Ορισμένοι μάλιστα από τους μνηστήρες του Αστέρα φέρονται να έχουν διατυπώσει την σκέψη αυτή και προς αξιωματούχους τους ελληνικούς δημοσίου.

Οι διεκδικητές
Υπενθυμίζεται πως τον Αστέρα διεκδικούν η Lamda Development του ομίλου Λάτση (ο οποίος πιθανολογείται πως θα συνεργαστεί με την τουρκική Dogus συμφερόντων του Φερίντ Σαχένκ), η Dolphin Capital του Mίλτου Kαμπουρίδη σε στρατηγική συμμαχία με τον Nταν Λόεμπ του αμερικανικού fund Third Point, o κινεζικός όμιλος Fosun (μέτοχος και της Folli Follie και των Club Med), το αμερικανικό fund Colony Capital του Tόμας Mπάρακ, ο όμιλος Intercontinental International Real Estate του ελληνοαμερικανού επενδυτή Xαλικιά, Άραβες επενδυτές, το βρετανικό Fund AGC Partners, η TEMEΣ του Αχχιλέα Kωνσταντακόπουλου, η J&P Άβαξ του Δάκη Iωάννου, ο εφοπλιστής Γιώργος Προκοπίου, ο ισραηλινής καταγωγής hedge fund manager Seth Klarman (Baupost), οι ρωσικών συμφερόντων Strategic Initiatives Capital Partners και Plepi Holdings και η Chartworld του εφοπλιστή Λου Kολλάκη. Όλοι οι παραπάνω ποντάρουν σε υπεραξίες από την ανάπτυξη της έκτασης ως ξενοδοχείου αλλά και κυρίως παραθεριστικών κατοικιών. Όμως η ανάπτυξη ενός Καζίνο εμφανίζεται πολύ ελκυστική για ορισμένους. Πολύ ελκυστικότερη όμως θα γινόταν ίσως και η έκταση του Ελληνικού εάν σε ένα τμήμα της αναπτυσσόταν καζίνο. Το φιλέτο του ελληνικού διεκδικούν ο όμιλος Λάτση με τη Lamda Development, η καταριανή Qatari Diar, η ισραηλινή Elbit και η βρετανική London & Regional Properties.

Το ισχύων καθεστώς και η «γεωγραφία»

Η σημερινή «γεωγραφία» των Καζίνο έχει διαμορφωθεί προ εικοσαετίας με τον νόμο Ν. 2206/1994. Με αυτόν επιτράπηκε η χορήγηση δυνητικά αδειών λειτουργίας δώδεκα επιχειρήσεων (που τελικά έμελε να δοθούν μέχρι τώρα λιγότερες) καζίνων στην χώρα, που κατανεμήθηκαν ως εξής: Δύο στο νομό Αττικής, από τις οποίες η πρώτη στη θέση του Μον Παρνές στην Πάρνηθα και η δεύτερη εκτός δήμου Αθηναίων που δεν προχώρησε και συνδέθηκε και με την γνωστή υπόθεση του Φλοίσβου. Μία στο νομό Θεσσαλονίκης μέσα σε περιμετρική ζώνη δεκαπέντε χιλιομέτρων από την πλατεία Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης (Regency). Μία επιχείρηση στην Κρήτη, μία στη Ρόδο (Grande Albergo delle Rose), και μία στην Κέρκυρα (το πρώτο μεταπολεμικό καζίνο στην Ελλάδα). Μία στις εγκαταστάσεις του Πόρτο Καρράς του νομού Χαλκιδικής. Μια στα όρια του δήμου Λουτρακίου-Περαχώρας (Club Hotel Loutraki). Μία στο νομό Αχαΐας (Porto Rio ). Μία στη νήσο Σύρο. Μία στο νομό Φλωρίνης (όπου η επένδυση πελαγοδρόμησε στην γραφειοκρατία) και μία στην περιοχή Δοϊράνης. Όπως ορίζει ο νόμος δε με απόφαση του υπουργού Τουρισμού επιτρέπεται η χορήγηση δύο ακόμη αδειών καζίνων ανά μία στη Θράκη (Καζίνο Ξάνθης) και στην Ήπειρο.
Εκτιμάται λοιπόν από ορισμένους κύκλους πως ακόμα και αν δεν υπάρξει ευρεία νομοθετική πρωτοβουλία υπάρχει δυνατότητα να δοθεί μια ακόμα άδεια στην Αθήνα με αυτόν το νόμο.

Στην κόψη του ξυραφιού τα τρία μεγαλύτερα

Το Καζίνο της Πάρνηθας είναι το δεύτερο μεγαλύτερο της Ελλάδας. Το δημόσιο κατέχει το 49% του μετοχικού κεφαλαίου του, ενώ το 51% ανήκει στην Athens Resort Casino ΑΕ, ένα επενδυτικό όχημα της Regency Entertainment SA (70%) και του ΕΛΛΑΚΤΩΡ ΑΕ (30%). Δηλαδή των ομίλων Λασκαρίδη και Μπόμπολα αντίστοιχα. Η Athens Resort Casino S.A. και τα Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα σύναψαν συμφωνία μετόχων το 2003 σύμφωνα με την οποία και οι δύο μέτοχοι έχουν δικαίωμα πρώτης άρνησης επί οποιασδήποτε πώλησης μετοχών του Καζίνο Πάρνηθας από οποιονδήποτε άλλον. Επιπλέον, η Regency έχει συνάψει σύμβαση διαχειρίσεως με το Καζίνο Πάρνηθας που θα ισχύει έως το 2013. Το δημόσιο έχει διορίσει την Alpha Bank και την Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος Α.Ε ως οικονομικούς συμβούλους προκειμένου να βοηθήσουν με την αποκρατικοποίηση.
Η Regency Entertainment έχει δραστηριότητα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Διαθέτει, εκμεταλλεύεται ή και διαχειρίζεται ένα πολυτελές συγκρότημα καζίνο στη Θεσσαλονίκη, το Regency Casino Thessaloniki, ένα ξενοδοχειακό συγκρότημα πέντε αστέρων στη Θεσσαλονίκη, το Hyatt Regency Thessaloniki και το συγκρότημα Regency Casino Mont Parnes στην Πάρνηθα το οποίο περιλαμβάνει το καζίνο, το ξενοδοχείο και το τελεφερίκ.

Τα πρόστιμα
Τόσο το καζίνο της Πάρνηθας όσο και της Θεσσαλονίκης αντιμετωπίζουν το επόμενο διάστημα την απόφαση των ευρωπαϊκών αρχών για το πρόστιμο που τους έχει επιβληθεί. Συγκεκριμένα το 2009, υποβλήθηκε στην Επιτροπή καταγγελία από ανταγωνιστικά συμφέροντα (Λουτράκι) σχετικά με τη φορολόγηση των εισιτηρίων εισόδου στα καζίνα στην Ελλάδα. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως σε πολλά ιδιωτικά καζίνο ίσχυε φόρος εισόδου περίπου διπλάσιος από ότι στα δημόσια καζίνο Mont Parnès και Κέρκυρας και στο ιδιωτικό της Θεσσαλονίκης. Η Επιτροπή θεώρησε ότι αυτή η φορολογική μεταχείριση παρείχε επιλεκτικό πλεονέκτημα και στέρησε από το κράτος έσοδα. Τον Μάιο του 2011 ζήτησε από το ελληνικό δημόσιο να ανακτήσει την ενίσχυση αυτή από το 1999 ένα ποσό δηλαδή της τάξης των 200- 230 εκατομμυρίων ευρώ και να θέσει τέλος στο συγκεκριμένο ασυμβίβαστο καθεστώς.
Τον Νοέμβριο του 2012 η χώρα συμμορφώθηκε με το τελευταίο σκέλος και κατάργησε το μέτρο υπέρ των καζίνων. Όμως δημόσιο (μέτοχος με 49% στη Πάρνηθα) και θιγόμενες επιχειρήσεις από το πρόστιμο άσκησαν προσφυγή κατά των αποφάσεων της Επιτροπής του 2011. Οι σχετικές αποφάσεις αναμένονται μέσα Δεκεμβρίου.

ΛΟΥΤΡΑΚΙ
Η κοινοπραξία Club Hotel Casino Loutraki αντιμετωπίζει οικονομικές πιέσεις και βρίσκεται σε διαδικασία αναμονής δικαστικής επικύρωσης συμφωνίας εξυγίανσης που έχει επιτύχει με τους πιστωτές της. Επιδιώκει με αυτή να προχωρήσει σε οριστική αναδιάρθρωση των χρεών της και να παραμείνει βιώσιμη. Το Καζίνο Λουτρακίου ιδρύθηκε το 1995 και απασχολεί περίπου 1.380 εργαζομένους κυρίως από το Νομό Κορινθίας. Το κοινοπρακτικό σχήμα ανήκει σε ποσοστό 84% σε ιδιώτες και σε τραπεζικό ίδρυμα, ενώ το 16% ελέγχεται από την δημοτική επιχείρηση Λουτράκι Α.Ε. Την τελευταία τριετία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ρευστότητας, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι τα έσοδα που διαμορφώνονταν σε 300 εκατ. ευρώ το 2007 είχαν μειωθεί κατά 50% το 2011 και συνέχισαν να υποχωρούν και το 2012 αλλά και φέτος.

Μετεγκατάσταση
Αίτημα για τη μετεγκατάσταση του καζίνο της Πάρνηθας σε θέση εκτός των ορίων του Δήμου Αθηναίων φέρεται να υποβλήθηκε αρμοδίως στο υπουργείο Τουρισμού από την Regency λίγο πριν το δεκαπενταύγουστο. Στην αίτηση σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες υπογραμμίζεται πως η χωροθέτηση το 1971 του καζίνο στην Πάρνηθα έγινε υπό καθεστώς αυστηρά ελεγχόμενης λειτουργίας με στόχο την προσέλκυση μόνον εισερχόμενου τουρισμού και την αποτροπή της πρόσβασης σε Έλληνες πλην όσων διέθεταν υψηλά εισοδήματα. Από το 1994 ήρθησαν οι σχετικοί περιορισμοί ενώ οι ξένοι... εξέλειψαν. Οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις άλλωστε παροπλίστηκαν προ ετών. Το 2008 ο τζίρος ήταν στα 193 εκατ. ευρώ αλλά εως το 2012 είχε υποχωρήσει στα 99 εκατ. ευρώ και αναμένεται χαμηλότερα φέτος. Υπενθυμίζεται ότι η επικείμενη εισαγωγή στην ελληνική αγορά 35.000 νέων ηλεκτρονικών παιχνιδιών από τον ΟΠΑΠ εκτιμάται ότι θα αποσπάσει σημαντικότατο μερίδιο από την πίτα του κύκλου εργασιών στων καζίνο.