Πόσες ημέρες του χρόνου διαθέσαμε για να μιλάμε στο κινητό μας

Αυτό προκύπτει από έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών που διενεργήθηκε για λογαριασμό της Ένωσης Εταιριών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ). Ο αριθμός εντυπωσιάζει, ειδικά αν γίνει η αναγωγή:

Πάντως, παρά την αυξημένη χρήση, τα έσοδα ανά χρήστη μειώθηκαν για πρώτη φορά στο ποσό των περίπου 10 ευρώ το μήνα.
Οπως επισημαίνεται στην έρευνα, αυτό δείχνει ότι συνεχίζεται η πτώση των τιμών, με την Ελλάδα να έχει πλέον τις χαμηλότερες τιμές στην Ευρώπη, με συνολική μείωση να είναι άνω του 67% στη φωνή και έως και 90% στα δεδομένα από το 2008 έως σήμερα.

Πυλώνας ανάπτυξης

Παρά τη συνολική μείωση των εσόδων του κλάδου κατά 54% και των κερδών (EBITDA) κατά 57% από το 2007 (δηλαδή υπερδιπλάσια ύφεση σε σχέση με το σύνολο της οικονομίας), ο κλάδος συνεχίζει να επενδύει υψηλό ποσοστό των εσόδων του και των κερδών του, καθ’ όλη τη διάρκεια της ύφεσης. Μόνο για το 2014, οι επενδύσεις ανέρχονται σε 309 εκατομμύρια ευρώ (16% των εσόδων και 42% του EBITDA), ενώ επενδύθηκαν επιπλέον 381 εκατομμύρια ευρώ μόνο για την απόκτηση αδειών χρήσης φάσματος.
Τα έσοδα του κλάδου από υπηρεσίες συνέχισαν να μειώνονται και το 2014, με ετήσιο ρυθμό 4,4%. Τα έσοδα ανά χρήστη (ARPU) μειώθηκαν το 2014 για πρώτη φορά κοντά στα 10 ευρώ ανά μήνα, παρόλο που τα λεπτά χρήσης αυξάνονται συνεχώς, ξεπερνώντας τα 44 δις λεπτά ομιλίας το 2014. Η πτώση των εσόδων είναι απόρροια της ραγδαίας πτώσης των τιμών, καθώς η Ελλάδα έχει σήμερα τις χαμηλότερες τιμές στην Ευρώπη, με συνολική μείωση τιμών πάνω από 67% στη φωνή (κόστος ανά λεπτό ομιλίας) και πάνω από 90% στα δεδομένα (κόστος ανά Mb) από το 2008 ως σήμερα.
Η μόνη πηγή εσόδων με δυναμική είναι τα έσοδα από δεδομένα (data revenues), τα οποία αποτελούσαν το 10,1% των συνολικών εσόδων των παρόχων το 2013, ποσοστό που υπολείπεται σημαντικά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ μειώθηκαν το 2014: στο δ’ τρίμηνο του 2014, ο δείκτης δεδομένων (Mb) προς λεπτά ομιλίας ήταν 0,63 στην Ελλάδα, έναντι 1,71 του μέσου ευρωπαϊκού.
Η ζήτηση έχει επηρεαστεί σαφώς από την οικονομική κρίση, καθώς οι πολίτες και οι επιχειρήσεις διακόπτουν την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες για εξοικονόμηση κόστους.
Το γραφειοκρατικό και απαρχαιωμένο διοικητικό πλαίσιο συνεχίζει να τοποθετεί εμπόδια στην περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου και δυσχεραίνει την πραγμάτωση της δυνητικής συνεισφοράς του στην ελληνική οικονομία και κοινωνία. Παρά τις βελτιώσεις που έχουν γίνει, υφίστανται ακόμα εμπόδια και αγκυλώσεις στην αδειοδότηση νέων και αναβαθμισμένων δικτυακών υποδομών. Οι καθυστερήσεις κοστίζουν εκατομμύρια ευρώ στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, ενώ επιβαρύνουν υπέρμετρα την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Βασικός αποτρεπτικός παράγοντας για την καθυστέρηση της υιοθέτησης νέων τεχνολογιών και υπηρεσιών είναι το υπέρμετρο φορολογικό βάρος, καθώς η Ελλάδα είναι 2η στην ΕΕ-28 στη φορολόγηση των υπηρεσιών κινητών επικοινωνιών. Ο κλάδος, πέρα από τις συνήθεις φορολογικές και ασφαλιστικές επιβαρύνσεις, επιβαρύνεται επιπρόσθετα με ειδικό τέλος, επί του οποίου υπολογίζεται και ΦΠΑ. Η συνολική φορολογική επιβάρυνση των χρηστών κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα φτάνει το 38%, ενώ αντίστοιχη φορολογική επιβάρυνση δεν υφίσταται σε συμπληρωματικούς κλάδους (π.χ. σταθερή τηλεφωνία), με αποτέλεσμα τη στρέβλωση του ανταγωνισμού στην αγορά.
Ακόμα χειρότερα, αυτή η εισπρακτικής φιλοσοφίας φορολογική πολιτική δεν έχει αποτέλεσμα, καθώς τα φορολογικά έσοδα του κράτους από το ειδικό τέλος μειώνονται συνεχώς (221 εκατομμύρια ευρώ το 2014 από 375 εκατομμύρια ευρώ το 2010 ή μείωση 40%). Υπολογίζεται ότι τα συνολικά δημόσια έσοδα θα μεγιστοποιηθούν αν το ειδικό τέλος μειωθεί κατά 20% (χωρίς τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα) ή 50% (μαζί με τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα) από τα τρέχοντα επίπεδα.

Η κινητή συνεισφέρει στο 7% του ΑΕΠ

Σήμερα, οι κινητές επικοινωνίες συνεισφέρουν άμεσα και έμμεσα στο 7% του ΑΕΠ της χώρας (12,5 δις ευρώ το 2014), δημιουργώντας και υποστηρίζοντας 41.600 θέσεις εργασίας.
Η συνεισφορά του κλάδου στα δημόσια έσοδα είναι επίσης σημαντική. Οι τρεις πάροχοι κινητών επικοινωνιών (Cosmote, Vodafone, Wind) συνεισέφεραν το 2014 συνολικά 701 εκ. ευρώ σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, ενώ, αν υπολογιστεί και η συνεισφορά της υπόλοιπης αλυσίδας αξίας του κλάδου (προμηθευτές, έμποροι, κτλ), η συνολική συνεισφορά του κλάδου στα δημόσια έσοδα φτάνει το 1.239 εκ. ευρώ.
Πέρα από την άμεση συμβολή του, ο κλάδος έχει σημαντικότατη θετική συνεισφορά στην επιχειρηματικότητα. Οι επιχειρηματικές επενδύσεις σε κινητές επικοινωνίες έχουν θετικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα, τόσο σε μεγάλες όσο και σε μικρές επιχειρήσεις. Ακόμα, ο κλάδος δημιουργεί νέες συμπληρωματικές αγορές, όπως για παράδειγμα η ανάπτυξη εφαρμογών (apps) για κινητά, που προσελκύουν σημαντικό εξειδικευμένο ανθρώπινο κεφάλαιο και ευνοούν την ανάπτυξη εξωστρεφούς νέας επιχειρηματικότητας στη χώρα. Ταυτόχρονα, η συνεχής μείωση των τιμών ευνοεί την ανάπτυξη νέων χρήσεων που χαρακτηρίζονται από υψηλή καινοτομία, όπως οι υπηρεσίες τηλεϊατρικής και τηλεμετρήσεων.